Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu: Cân nhắc quy định về dự trữ lưu thông

GIA NGUYỄN• 14/05/2024 03:30

Lo ngại việc phát sinh thêm chi phí, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp, góp ý xây dựng Dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu, nhiều ý kiến đề xuất giữ nguyên quy định như hiện hành...

>> Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu - Cần bãi bỏ Quỹ bình ổn giá

Theo đó, trước những vấn đề bất ổn, tồn tại của thị trường xăng dầu đã xảy ra trước đó, nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và bình ổn thị trường, Dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu đề xuất nâng số ngày dự trữ lưu thông ở mức tối thiểu từ 20 ngày lên 30 ngày.

Trước đề xuất đã nêu, nhiều ý kiến lo ngại, việc tăng số ngày dự trữ lưu thông thêm 10 ngày sẽ làm tăng chi phí, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp.

Dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu đề xuất nâng số ngày dự trữ lưu thông ở mức tối thiểu từ 20 ngày lên 30 ngày - Ảnh minh họa: ITN

Nhìn nhận về vấn đề này, ông Trần Ngọc Năm - Phó Tổng giám đốc Petrolimex đề nghị ngày dự trữ lưu thông đối với thương nhân đầu mối duy trì ở mức tối thiểu 20 ngày. Bởi, hai nhà máy trong nước đáp ứng khoảng 70% nhu cầu nội địa, logistics từ hai nhà máy lọc dầu về các kho xăng dầu của thương nhân đầu mối khoảng 4 ngày.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã sử dụng công cụ kiểm soát bổ sung đối với các thương nhân đầu mối thông qua chỉ tiêu mức phân giao tổng nguồn xăng dầu tối thiểu hàng năm, đây là chỉ tiêu rất linh hoạt nhằm ổn định thị trường và sát với nhu cầu tiêu thụ của xã hội. Đồng thời, việc quy định tồn kho nằm trên lãnh thổ Việt Nam bản chất đã tăng số ngày dự trữ so với hiện hành vì hiện nay việc xác định ngày tồn kho đang được thực hiện theo chế độ kế toán (bao gồm hàng đi đường từ cảng xếp nước ngoài trước khi về đến lãnh thổ Việt Nam).

Đáng chú ý, theo tính toán của Petrolimex, nếu dự trữ 30 ngày, tăng 10 ngày so với hiện nay cần bổ sung chi phí khoảng 100 đồng/lít (hao hụt 0,22% và chi phí vốn tương ứng khoảng 0,21%). Theo mức phân giao nguồn 2024, toàn thị trường sẽ mất thêm chi phí khoảng 900 tỷ đồng trong một năm.

>> Sửa nghị định kinh doanh xăng dầu: Phải đổi mới cơ chế quản lý

nhiều ý kiến lo ngại, việc tăng số ngày dự trữ lưu thông thêm 10 ngày sẽ làm tăng chi phí, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp - Ảnh minh họa: ITN

Nhiều ý kiến lo ngại, việc tăng số ngày dự trữ lưu thông thêm 10 ngày sẽ làm tăng chi phí, tạo gánh nặng cho doanh nghiệp - Ảnh minh họa: ITN

Còn theo ông Phan Văn Thoại - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Dầu khí TP. Hồ Chí Minh (SaiGon Petro), lượng hàng dự trữ lưu thông tối thiểu bằng 30 ngày, điều này làm ảnh hưởng khá lớn đến nguồn tài chính cũng như rủi ro về giá của doanh nghiệp.

Vì vậy, doanh nghiệp đề nghị rút ngắn lượng hàng dự trữ lưu thông tối thiểu bằng 20 ngày cung ứng, tính theo sản lượng tiêu thụ nội địa bình quân 1 ngày (không bao gồm lượng hàng thương nhân đầu mối bán cho thương nhân đầu mối) của năm liền kề, cả về cơ cấu chủng loại hoặc dự trữ lưu thông tối thiểu bằng 30 ngày cung ứng, tính theo sản lượng tiêu thụ nội bình quân 1 ngày (không bao gồm lượng hàng thương nhân đầu mối bán cho thương nhân đầu mối) của năm trước liền kề, cả về cơ cấu chủng loại.

Liên quan đến vấn đề này, ông Cao Hoài Dương - Chủ tịch HĐQT PVOIL cũng cho rằng, dự trữ lưu thông an ninh quốc gia là trách nhiệm Nhà nước, không thể dồn lên vai doanh nghiệp. Mức 20 ngày như hiện nay là hợp lý, tránh gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp.

Theo ông Dương, cơ quan soạn thảo đang bỏ qua vai trò lớn đó là dự trữ của 2 nhà máy lọc dầu. Thực tế, họ luôn luôn có lượng dầu thô đáp ứng 20 - 30% lượng dự trữ để đảm bảo vận hành của mình.

Cùng với vấn đề đã nêu, góp ý xây dựng Dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu, nhiều ý kiến cũng đề nghị, làm rõ điều kiện để cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu đối với các doanh nghiệp theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con. Đồng thời, đề nghị làm rõ khái niệm doanh nghiệp thành viên bởi Luật Doanh nghiệp không có khái niệm này.

Bên cạnh đó, xem xét điểm D, khoản 9, Điều 3 và khoản 3 Điều 15 về thương nhân bán lẻ xăng dầu được thỏa thuận mua hàng theo 3 hình thức, trong đó, hình thức thứ 3 quy định: Mua xăng dầu từ thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu để bán lẻ tại hệ thống cửa hàng bán lẻ xăng dầu của thương nhân. Bởi, hình thức này rất khó cho thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối trong việc quản lý hệ thống, quản lý chất lượng, công bố giá bán lẻ, cũng như dự trữ nguồn hàng để bán hàng theo hình thức nêu trên.

Được biết, trước những bất ổn, hạn chế, thiếu phù hợp thực tiễn hoạt động kinh doanh xăng dầu hiện nay, góp xây dựng Dự thảo Nghị định trước đó, nhiều ý kiến cũng đã đề xuất, cần bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu.