Nhiều khả năng nửa đầu năm 2021, NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành

NGUYỄN LONG• 13/01/2021 05:00

Nửa đầu năm 2021, có thể NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành, chính sách tiền tệ sẽ duy trì trạng thái nới lỏng nhằm tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp và hộ gia đình gặp khó khăn.

Nhiều khả năng NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong nửa đầu năm 2021

Chính sách tiền tệ 2020: Nới lỏng có kiểm soát

CTCK KB Securities Việt Nam (KBSV) nhận định, chính sách tiền tệ mang xu hướng nới lỏng có kiểm soát trong năm 2020 nhằm đối phó với dịch COVID-19 và kích cầu tín dụng, NHNN quyết định hạ lãi suất điều hành 3 lần liên tiếp vào tháng 3, tháng 5 và 10 với tổng mức giảm là 150 điểm cơ bản đối với lãi suất tái cấp vốn, cũng như hạ trần lãi suất huy động dưới 6 tháng từ 80- 100 điểm cơ bản.

Bên cạnh đó, NHNN hoãn siết tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn thêm 1 năm để cho các ngân hàng không bị chịu áp lực cơ cấu lại nguồn vốn trong bối cảnh các NHTM phải hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn về mặt thanh khoản, thông qua việc giảm lãi suất cho vay, giãn nợ và cơ cấu lại nợ.

Xét về tổng thể, các chính sách tiền tệ nhằm đối phó với dịch COVID-19 của NHNN vẫn ở mức nhẹ hơn so với các nước trong khu vực và chủ yếu sử dụng nguồn lực từ các NHTM, do vậy mức tác động đến cung tiền là không nhiều như các quốc gia khác.

Bà Thái Thị Việt Trinh.

Bà Thái Thị Việt Trinh

“Chúng tôi đánh giá đây là những chính sách tương đối phù hợp với điều kiện kinh tế của NHNN, mang tính chất nới lỏng có kiểm soát nhằm tránh những hệ lụy về sau như nợ xấu và bong bóng giá tài sản như giai đoạn 2009 – 2011”- bà Thái Thị Việt Trinh, chuyên gia phân tích vĩ mô của KBSV nhìn nhận.

Thanh khoản hệ thống năm 2020 duy trì dồi dào, đặc biệt trong 6 tháng cuối năm với mức chênh lệch phần tăng thêm M2 và tín dụng luôn duy trì ở mức cao.

Diễn biến này chủ yếu là do thứ nhất, dịch bệnh khiến cầu tín dụng yếu đi rõ rệt do các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, phải thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh. Tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 21/12/2020 đạt 10,1%, thấp hơn so với mức hơn 12,4% cùng kỳ năm 2019.

Thứ hai, NHNN thực hiện nghiệp vụ mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối với ước tính đạt 15 tỷ USD, tương đương với bơm ra thị trường gần 350 nghìn tỷ đồng. Thanh khoản dư thừa đã khiến lãi suất liên ngân hàng và suất TPCP duy trì ở mức thấp trong vòng kể từ tháng 5/2020.

Mặt bằng lãi suất huy động nhờ đó cũng giảm mạnh, với mức giảm từ 150 – 300 điểm cơ bản cho các kỳ hạn. Lãi suất cho vay có mức giảm nhẹ hơn, khoảng 50 -100 điểm cơ bản, chủ yếu do yêu cầu giảm từ NHNN nhằm hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn sau dịch.

Dự báo lãi suất 2021

Chính sách tiền tệ duy trì nới lỏng, tương tự xu hướng của các NHTW lớn khác. KBSV cho rằng chính sách tiền tệ sẽ duy trì trạng thái nới lỏng trong năm 2021 nhằm tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp và hộ gia đình gặp khó khăn.

Nhiều khả năng NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong nửa đầu năm 2021, khi áp lực giá tiêu dùng vẫn chưa đáng lo ngại. Tăng trưởng M2 sẽ tăng nhẹ so với năm 2020, dự kiến đạt 14% và nằm trong biên độ NHNN duy trì từ năm 2018. Mức tăng trưởng này được đánh giá là vừa đủ để có thể cung cấp một lượng tiền lớn vào nền kinh tế (khoảng 1.5 triệu tỷ đồng) và không tạo áp lực lên bong bóng giá tài sản.

Tuy nhiên, điểm bất lợi trong năm 2021 là công cụ bơm tiền đồng thông qua việc mua ngoại tệ bị hạn chế. Trong trường hợp thanh khoản thiếu hụt tạm thời, nhiều khả năng NHNN sẽ phải nới thời gian đáo hạn trên thị trường OMO (hiện tại là 7 ngày).

Tăng trưởng tín dụng sẽ ở mức quanh 12 – 14% trong năm 2020. Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng tín dụng tiếp tục đà hồi phục trong năm 2021, với mức tăng 12 – 14% khi quan sát thấy các chỉ số chỉ báo như IIP, PMI cho thấy hoạt động sản xuất đang dần phục hồi, cũng như mặt bằng lãi suất cho vay đang ở mức thấp trong nhiều năm qua nhờ định hướng chính sách của NHNN.

Tín dụng kỳ vọng sẽ hồi phục nhanh trong nửa cuối năm 2021, trong kịch bản vắc-xin được phân phối rộng trên nhiều quốc gia tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất hồi phục.

Mặt bằng lãi suất có thể đã chạm đáy trong năm 2020 và nửa đầu năm 2021. Tính đến thời điểm hiện tại, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng và lợi suất TPCP đã chạm mức đáy từ trước đến nay trong khi lãi suất huy động cũng giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 15 năm qua.

“Chúng tôi dự báo mặt bằng lãi suất có thể sẽ chạm đáy vào nửa đầu năm 2021, khi NHNN hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa và tăng nhẹ trở lại trong nửa cuối năm 2021” – bà Việt Trinh cho hay.

Lý giải về nhận định này, chuyên gia của KBSV cho biết kênh bơm thanh khoản tiền đồng vào thị trường bị giới hạn do công cụ mua ngoại tệ bị hạn chế và có thể đẩy mặt bằng lãi suất trên thị trường 2 tăng. Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng cuối năm thường sẽ hồi phục nhanh và lộ trình siết tỉ lệ huy động ngắn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực vào tháng 10/2021 sẽ đẩy mạnh mức độ cạnh tranh về tiền gửi và làm đảo chiều xu hướng lãi suất tiền gửi đang giảm.