.png "Châu Á chịu tác động thế nào từ thuế quan Mỹ áp lên Ấn Độ?")
Gửi bình luận
Sau hơn 5 năm gián đoạn, Ấn Độ và Trung Quốc sẽ nối lại các chuyến bay thẳng, báo hiệu nỗ lực hàn gắn quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á.
Thông tin nói trên được Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi công bố trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại thành phố cảng Thiên Tân. Đây cũng là chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên sau 7 năm ông Narendra Modi trên cương vị Thủ tướng Ấn Độ.
Ông Modi nhấn mạnh quan hệ song phương đã ổn định trong năm qua sau khi binh sĩ hai bên rút khỏi các điểm nóng trên biên giới. Việc khôi phục đường bay thẳng – vốn bị đình chỉ từ đại dịch Covid-19 và chưa bao giờ được nối lại sau các cuộc đụng độ biên giới năm 2020 – được coi là bước đi mang tính biểu tượng, khẳng định quyết tâm của hai nước trong việc khôi phục kênh giao lưu nhân dân, thương mại và đầu tư.
Các hãng hàng không lớn của Ấn Độ như IndiGo và Air India đều bày tỏ sẵn sàng khai thác lại đường bay, trong khi phía Trung Quốc có thể nối lại các chuyến của Air China, China Southern hay China Eastern. Trước đại dịch, các hãng này vận hành nhiều chuyến bay giữa những thành phố lớn của hai quốc gia.
Một điểm nhấn quan trọng trong quan hệ hai nước thời gian gần đây là bước đột phá ngoại giao hồi tháng 8, khi New Delhi và Bắc Kinh đồng ý xem xét việc phân định đường biên giới tranh chấp. Đây là bước đi được đánh giá là nền tảng để giải quyết căng thẳng lãnh thổ kéo dài hàng thập kỷ.
Ấn Độ và Trung Quốc chia sẻ đường biên giới dài 3.488 km chưa được phân định rõ ràng. Tháng 6/2020, binh sĩ hai nước từng đụng độ nghiêm trọng, khiến quan hệ rơi xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên. Từ đó đến nay, các cuộc đàm phán kéo dài nhưng ít tiến triển. Việc nhất trí bàn về phân định biên giới cho thấy cả hai bên đang tìm kiếm lối thoát thông qua đối thoại.
Động thái này diễn ra đồng thời với các nỗ lực khác nhằm khôi phục hợp tác, như việc Ấn Độ tháng 7 vừa qua cho phép cấp lại visa du lịch cho công dân Trung Quốc sau nhiều năm hạn chế.
Giới phân tích cho rằng động lực thúc đẩy Ấn Độ và Trung Quốc xích lại gần nhau nằm ở chính bối cảnh quốc tế nhiều bất định. Cả hai quốc gia đều đang tìm cách bảo vệ nền kinh tế khỏi tác động từ chiến tranh thương mại Mỹ–Trung và chính sách thuế quan hà khắc với Ấn Độ.
Tuần trước, Washington chính thức áp thuế 50% đối với hàng hóa Ấn Độ, nhằm trừng phạt việc New Delhi tiếp tục mua dầu Nga. Quyết định này đe dọa trực tiếp đến các doanh nghiệp xuất khẩu Ấn Độ, vốn đã xuất sang Mỹ 87 tỷ USD hàng hóa trong năm 2024.
Trong khi đó, Trung Quốc tạm thời tránh được làn sóng thuế quan mới khi Tổng thống Trump gia hạn thêm 90 ngày “đình chiến thương mại” với Bắc Kinh. Tuy nhiên, triển vọng lâu dài vẫn mờ mịt. Chính vì vậy, việc hai nền kinh tế lớn nhất châu Á tìm cách cải thiện quan hệ song phương được xem là động thái chiến lược, giúp giảm phụ thuộc vào Mỹ và đa dạng hóa quan hệ đối tác toàn cầu.
Ông Tập Cận Bình trong cuộc gặp đã nhấn mạnh cả hai bên cần nhìn nhận quan hệ từ “tầm cao chiến lược và góc nhìn dài hạn”, đồng thời kêu gọi duy trì chủ nghĩa đa phương và thúc đẩy “nhiều dân chủ hơn trong quan hệ quốc tế”. Theo lời ông, trong bối cảnh quốc tế “biến động và hỗn loạn”, Trung Quốc và Ấn Độ cần trở thành “những người láng giềng hữu nghị, là đối tác cùng thúc đẩy thành công.”
Về kinh tế, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ. Năm 2024, kim ngạch thương mại song phương đạt hơn 136 tỷ USD. Dù Ấn Độ thâm hụt lớn, nhưng các nguồn nhập khẩu thiết yếu – từ linh kiện điện tử, máy móc cho đến dược phẩm – đều phụ thuộc mạnh vào thị trường Trung Quốc. Ngược lại, thị trường Ấn Độ với hơn 1,4 tỷ dân cũng là điểm đến đầy tiềm năng cho doanh nghiệp Trung Quốc trong bối cảnh Bắc Kinh cần đa dạng hóa xuất khẩu.
Ở góc độ chiến lược, cả hai nước cùng là thành viên của SCO và BRICS, những diễn đàn mà Bắc Kinh và New Delhi đều muốn khai thác để cân bằng ảnh hưởng Mỹ và phương Tây. Việc nối lại đường bay thẳng có thể là bước khởi đầu cho chuỗi hợp tác mới trong thương mại, đầu tư, du lịch và giao lưu nhân dân.
Dù tín hiệu tích cực đã xuất hiện, việc hàn gắn quan hệ Ấn – Trung vẫn đối mặt nhiều rào cản. Tranh chấp biên giới kéo dài, sự cạnh tranh ảnh hưởng tại Nam Á, cùng với việc Ấn Độ ngày càng xích lại gần Mỹ trong lĩnh vực quốc phòng, khiến lòng tin giữa hai bên vẫn mong manh.
Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu bất ổn, cả Bắc Kinh và New Delhi dường như đều nhận thấy cần phải đặt lợi ích kinh tế lên hàng đầu. Việc khôi phục các chuyến bay thẳng – tuy là động thái nhỏ – nhưng mang ý nghĩa lớn về mặt chính trị và biểu tượng. Điều đó cho thấy hai cường quốc châu Á sẵn sàng “giữ cửa đối thoại mở”, thay vì để quan hệ tiếp tục trượt dài trong căng thẳng.
