Gửi bình luận
Ngày 2/4 tới, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ công bố chính sách thuế quan mới. Câu hỏi đặt ra là mức thuế liệu có cao như lo ngại, và liệu có cộng dồn với thuế hiện hành?
Tại Nhà Trắng, ông Donald Trump tuyên bố đang chuẩn bị cho ngày 2/4 tới đây – được ông gọi “Ngày giải phóng” - khi Mỹ công bố các mức thuế đối ứng nhằm trả đũa các hàng rào thuế quan và phi thuế quan từ các quốc gia khác.
“Ngày 2 tháng 4 sẽ là ngày giải phóng cho nước Mỹ. Chúng ta đã bị mọi quốc gia trên thế giới – dù là bạn hay thù – bóc lột,” ông Trump phát biểu.
Ông Trump dự kiến sẽ áp thuế rộng rãi với các quốc gia hoặc khối kinh tế, nhưng sẽ loại trừ một số đối tượng nhất định. Đến nay, chính quyền Mỹ không có kế hoạch công bố các mức thuế phân theo ngành như ô tô hay thép, dù ông từng đề cập tới điều này.
Chỉ những quốc gia không áp thuế với Mỹ và không có thặng dư thương mại với Mỹ mới được miễn áp thuế theo kế hoạch thuế đối ứng, theo Bloomberg.
Nhưng trong thực tế hiện nay, rất ít các đối tác có được điều kiện đó, và các biện pháp này chắc chắn sẽ làm căng thẳng thêm quan hệ với các nước và có khả năng kích hoạt sự trả đũa, dẫn đến leo thang căng thẳng, bao gồm cả các đồng minh của Mỹ. Dù vậy, ông Trump vẫn bảo vệ quyết định này, cho biết nó sẽ đem lại hàng chục tỷ USD, trong khi một trợ lý khác của ông Trump gần đây nói rằng thuế quan có thể mang về cho Mỹ hàng nghìn tỷ USD trong vòng một thập kỷ.
Bất chấp suy đoán như vậy, hầu hết các quan chức thân cận nhất của ông Trump cũng không dự đoán được Tổng thống Mỹ sẽ đưa ra quyết định gì? Tờ Bloomberg tiết lộ tuần trước đã có các đàm phán nội bộ về cách triển khai chương trình thuế quan, và không ngạc nhiên khi Tổng thống Mỹ là người sốt sắng nhất với biện pháp này.
Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Tổng thống Mỹ, ông Kevin Hassett, cho rằng thị trường đang đánh giá sai mức thuế quan.
“Chúng tôi nhận thấy thị trường đang dự báo các mức thuế sẽ rất lớn và áp lên tất cả các quốc gia,” ông trả lời phỏng vấn với Fox Business và nhấn mạnh rằng thị trường cần điều chỉnh lại kỳ vọng, vì không phải tất cả các nước đều gian lận thương mại với chúng ta, chỉ một số nước thôi – và chính những nước đó sẽ phải chịu thuế.
Chính ông Trump cũng gợi ý về một chính sách linh hoạt, dù kiên quyết bảo vệ loại thuế trả đũa này. “Tôi không thay đổi. Nhưng 'linh hoạt' là một từ quan trọng”, ông nói tại Phòng Bầu dục hôm thứ Sáu tuần trước.
Theo các chuyên gia, phản ứng của thị trường trước đây với các mức thuế đầu tiên áp lên Canada, Mexico và Trung Quốc – cũng như một số loại kim loại – đã khiến Nhà Trắng e ngại, với lý do ông Trump thường coi các chỉ số chứng khoán là thước đo thành công của mình. Chính Tổng thống Mỹ cũng đã chuyển trọng tâm phát ngôn sang các loại thuế đối ứng thay vì thuế phổ quát như khi ông vận động tranh cử.
Hiện nay, cả thế giới đang chờ xem những quốc gia nào sẽ nằm trong danh sách nhắm mục tiêu. Ông Trump từng nêu tên Liên minh châu Âu, Mexico, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Ấn Độ và Trung Quốc là các “nước lạm dụng thương mại.”
“Tôi nghĩ thị trường cần điều chỉnh lại kỳ vọng, vì không phải tất cả các nước đều gian lận thương mại với chúng ta, chỉ một số nước thôi – và chính những nước đó sẽ phải chịu thuế,” Kevin Hassett nói.
Thuế theo ngành cũng là một nguy cơ lớn đối với các đối tác thương mại Mỹ. Ông Trump từng nhắm tới các ngành ô tô, chip bán dẫn, dược phẩm và gỗ trong nhiều tuyên bố trước đây. Nhưng kế hoạch cho các mức thuế ngành này vẫn chưa rõ ràng, và hiện tại chưa được đưa vào lịch trình ngày 2/4. Đây được cho là tin tốt cho ngành ô tô, vốn đang lo ngại sẽ phải gánh ba dòng thuế khác nhau.
Các tờ báo ở Mỹ cũng dự đoán sự kiện 2/4 có thể bao gồm việc ông Trump rút lại một số thuế trước đây với Mexico và Canada, nhưng chưa chắc chắn.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tuần trước cho biết thuế thép và nhôm có thể sẽ không nhất thiết cộng thêm vào các mức thuế theo từng quốc gia, nhưng chúng cũng có thể cộng dồn.
Gần đây, các quan chức trong chính quyền Trump đã công khai thừa nhận rằng các mức thuế hiện có, như thuế thép, có thể không cộng dồn, giúp giảm gánh nặng cho một số lĩnh vực.
Cũng trong cuộc phỏng vấn, ông Scott chỉ ra có 15% các quốc gia đối tác thương mại của Mỹ là những quốc gia vi phạm nặng nhất.
“Đó là 15% các quốc gia, nhưng lại chiếm phần lớn trong tổng khối lượng thương mại của chúng ta,” ông ám chỉ đây là mục tiêu của chính sách thuế quan sắp tới và cho biết thêm: "Họ có thuế quan rất cao và thậm chí còn dựng lên các rào cản phi thuế – như yêu cầu tỷ lệ nội địa, hoặc kiểm nghiệm sản phẩm của chúng ta – mà chẳng liên quan gì đến an toàn hay những gì họ áp dụng với sản phẩm của họ.
Trước đây, các trợ lý của ông Trump từng cân nhắc nhưng đã bác bỏ ý tưởng phân ba cấp độ thuế toàn cầu. Mô hình này dựa theo mức độ rào cản mà chính quyền Mỹ đánh giá để xác định các nước "vi phạm nghiêm trọng", "vi phạm vừa phải" hay "tuân thủ". Tùy vào mức độ mà thuế quan có thể từ 0% cho tới hơn 25%. Những nước “vi phạm vừa phải” chịu 10-15% thuế.
