Hải Dương “loay hoay” với OCOP

THÀNH HUỆ• 16/09/2023 02:30

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã giúp nâng cao vị thế nông sản chủ lực của nhiều địa phương, song hiện nhiều xã ở tỉnh Hải Dương vẫn đang loay hoay để xây dựng sản phẩm OCOP.

Theo nhiều chuyên gia, nếu Hải Dương không tìm cách phát huy thế mạnh của các sản phẩm OCOP, thì sẽ vô cùng lãng phí.

p/Xã Đại Sơn đang hoàn thiện hồ sơ để đề nghị công nhận thỏ New Zealand trở thành sản phẩm OCOP của địa phương.

Xã Đại Sơn đang hoàn thiện hồ sơ để đề nghị công nhận thỏ New Zealand trở thành sản phẩm OCOP của địa phương.

Từ loay hoay xây dựng…

Với thế mạnh là địa phương nuôi ba ba gai nhiều nhất tỉnh Hải Dương, năm 2020 xã Đại Sơn – huyện Tứ Kỳ đăng ký chương trình OCOP nhưng chưa thành công do ba ba gai thuộc nhóm động vật rừng nguy cấp, quý hiếm thuộc nhóm IIB. Mãi đến đầu tháng 8/2023, các hộ nuôi ba ba gai ở xã Đại Sơn mới được phép kinh doanh.

Ông Nguyễn Tiếp Tiệp- Phó Chủ tịch UBND xã Đại Sơn cho biết, ngoài ba ba gai, Đại Sơn còn chọn thêm thỏ New Zealand của doanh nghiệp Đại Dương đăng ký sản phẩm OCOP năm nay. Dù đây là 2 sản phẩm chủ lực của địa phương, nhưng việc sản phẩm có đạt chứng nhận OCOP hay không thì phải chờ tới cuối 2023.

Sau hơn 4 năm triển khai, Hải Dương có 138 sản phẩm OCOP đạt 3 sao, 94 sản phẩm đạt 4 sao và 2 sản phẩm đang đề nghị 5 sao. Trong giai đoạn hiện nay, việc có sản phẩm OCOP càng quan trọng bởi đây là chỉ tiêu không thể thiếu trong xây dựng nông thôn mới.

Theo UBND huyện Tứ Kỳ, mục tiêu xây dựng sản phẩm OCOP của địa phương là phải có tiềm năng để phát triển. Tuy nhiên, một số sản phẩm OCOP hiện nay khó có thể phát triển cả về số lượng và chất lượng. Theo Chi cục Phát triển nông thôn Hải Dương, hiện không ít địa phương còn chạy theo thành tích, tập trung vào những sản phẩm sẵn có nhưng không có lợi thế phát triển.

Để xây dựng được sản phẩm OCOP chất lượng thì địa phương phải lựa chọn được sản phẩm có tính đặc trưng, độc đáo và bảo đảm chất lượng, quy mô sản xuất. Bên cạnh đó, cần tuyên truyền các hộ sản xuất, kinh doanh có sản phẩm đăng ký quan tâm nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo đảm truy xuất được nguồn gốc, ứng dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất để nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.

... đến lãng phí tiềm năng

Năm 2022, Công ty CP Công nghệ thảo dược GREEN ASIA ở phường Cẩm Thượng (TP. Hải Dương) có đến 5 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao. Đây là các sản phẩm thuộc nhóm dược, mỹ phẩm duy nhất của tỉnh. Các sản phẩm này được đánh giá có nhiều tiềm năng để phát triển do có nguồn gốc thiên nhiên, thân thiện với người dùng. Dù vậy, đến nay các sản phẩm này chưa tìm được thị trường tiêu thụ tốt.

Bà Phạm Thị Thúy Vân- Giám đốc kinh doanh Công ty CP Công nghệ thảo dược GREEN ASIA chia sẻ: “Dù tham gia nhiều chương trình hội chợ ở các tỉnh, thành phố nhưng đơn vị không thu được kết quả như mong muốn. Hiện nay, tất cả 5 sản phẩm OCOP phải dừng sản xuất do không thể cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại trên thị trường. Để duy trì hoạt động, công ty buộc phải sản xuất hàng gia công cho các doanh nghiệp khác”.

Chưa phát huy thế mạnh, chưa nhận diện được thương hiệu sản phẩm OCOP trên thị trường là tình trạng chung của nhiều sản phẩm OCOP hiện nay. Củ đậu Đồng Gia cũng là ví dụ. Là sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của xã Đồng Cẩm (Kim Thành) nhưng mãi tới năm 2022, củ đậu mới đạt chứng nhận OCOP 3 sao.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đăng Bậc, Giám đốc Doanh nghiệp Dịch vụ nông nghiệp xã Đồng Gia, được tỉnh hỗ trợ tem mác và chứng nhận OCOP, nhưng sản phẩm vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái. Do chưa xây dựng được chuỗi liên kết nên việc sản phẩm đạt được chứng nhận OCOP chưa có sự khác biệt so với lúc chưa đạt.

Theo Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương, trong giai đoạn 2020-2022, UBND tỉnh đã hỗ trợ 9 tỷ đồng cho 15 mô hình liên kết sản phẩm OCOP trên địa bàn Hải Dương. Các sản phẩm được hỗ trợ gồm cải bắp, cà rốt, dưa lưới, ổi, gạo bãi rươi, cam Thất Hùng… Tuy nhiên, việc hỗ trợ mới tập trung vào tư vấn, xây dựng kế hoạch liên kết và hỗ trợ giống, chưa triển khai hỗ trợ cơ sở hạ tầng, mô hình khuyến nông, chuyển giao khoa học, kỹ thuật... Đây là một trong những hạn chế lớn trong xây dựng chuỗi liên kết.

Nhiều chuyên gia nông nghiệp cho rằng, để phát huy hết tiềm năng của sản phẩm OCOP, chính quyền địa phương cần linh hoạt lồng ghép các nguồn lực, bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương, hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể xây dựng, lập hồ sơ, phát triển sản phẩm đạt chuẩn OCOP; Đồng thời, hỗ trợ xây dựng các điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP, trao đổi, thông tin kết nối với các thị trường ngoài tỉnh để phát huy giá trị của chương trình OCOP mang lại.