Mở rộng dư địa du lịch nông nghiệp: (Bài 2) Tăng trưởng xanh

NGỌC THÁI• 30/03/2023 02:00

Mặc dù vùng nông thôn chiếm số lượng lớn về diện tích, dân số nhưng trong bức tranh tổng thu nhập của người dân ở đây từ sản xuất nông nghiệp mới chỉ chiếm khoảng 27% giá trị.

Trải nghiệm du lịch nông nghiệp về miền sông nước đang là một trong những loại hình được nhiều du khách lựa chọn

>>Mở rộng dư địa du lịch nông nghiệp: (Bài 1) Nguy cơ "lỡ nhịp" với xu thế
Tiềm năng, lợi thế của vùng nông thôn được ví như “mỏ vàng” chưa được khai phá hết nếu như vấn đề gắn kết du lịch nông nghiệp, nông thôn không được quan tâm, hình thành chuỗi giá trị bền vững trong tương lai gần. Hơn nữa, du lịch nông nghiệp phải được phát triển tương xứng và cần xem như những giải pháp động lực thúc đẩy xây dựng nông thôn mới bền vững.

Trong khi đó, du lịch nông nghiệp trên thế giới rất được coi trọng vì đã chứng minh được sự đóng góp to lớn không chỉ về mặt kinh tế mà còn về các mặt giá trị tự nhiên, văn hoá, xã hội, lịch sử và bảo vệ môi trường. Đáng chú ý, trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, các quốc gia tiên tiến trên thế giới đều dùng giải pháp này để giảm thiểu khoảng cách giàu – nghèo về thu nhập giữa thành thị và nông thôn. Bởi nếu tập trung thái quá về sự phát triển của bất động sản đô thị và xây dựng các khu công nghiệp thì nguy cơ mất cân bằng thu nhập, điều kiện sống…sẽ hiên hữu rất gần.

Theo báo cáo từ một số địa phương và doanh nghiệp lữ hành, lượng khách tham gia vào hoạ động nông nghiệp trong vài năm trở lại đây có xu hướng gia tăng. Chỉ tiêu, thu nhập từ hoạt động du lịch nông nghiệp đã đem lại nguồn thu ổn định cho người nông dân, cho doanh nghiệp và đóng góp cho nền kinh tế mỗi địa phương.

>>Mở rộng dư địa du lịch nông nghiệp: (Bài 1) Nguy cơ "lỡ nhịp" với xu thế

>>Liên kết đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao du lịch

Vậy nhưng, dù Việt Nam có nhiều tài nguyên để phát triển du lịch nông nghiệp nhưng trên thực tế, những khu vực có đủ khả năng khai thác chuyên nghiệp vẫn còn ở dạng số ít. Hầu hết các hoạt động du lịch nông nghiệp vẫn mang tính tự phát, nhỏ lẻ, manh mún, trùng lặp. Sản phẩm du lịch nông nghiệp chưa được chú trọng nên thiếu sự hấp dẫn du khách, phần lớn người nông dân lâu nay chỉ quen với sản xuất nông nghiệp, không đủ các kỹ năng để phục vụ khách du lịch một cách chuyên nghiệp…

Ông Đoàn Mạnh Cương - Vụ Văn hoá, Giáo dục (Văn phòng Quốc hội) cho rằng, hiện nước ta có khá nhiều mô hình phát triển du lịch nông nghiệp nhưng vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Đó là chưa có tầm nhìn dài hạn, hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu, nhiều nơi phát triển mang tính tự phát, manh mún.

Nhiều du khách nước ngoài hiện đang hướng tới vùng quê miền núi để trải nghiệm văn hoá bản địa, thăm thú các danh thắng vùng nông thôn

Nhiều du khách nước ngoài hiện đang hướng tới vùng quê miền núi để trải nghiệm, giao lưu văn hoá bản địa, thăm thú các danh thắng tại Việt Nam

Riêng về sản phẩm của loại hình còn có sự trùng lặp, phần lớn mới chỉ đáp ứng nhu cầu tham quan, ăn uống, trải nghiệp của du khách ở mức đơn giản, chưa tận dụng hết lợi thế để thu hút. Mặt khác, vấn đề tiếp thị, quảng cáp sản phẩm nông nghiệp chưa được chú trọng… Đặc biệt, việc liên kết phát triển du lịch nông nghiệp giữa các địa phương trong tỉnh và giữa các tỉnh còn hạn chế, rời rạc theo kiểu “mạnh ai người ấy làm”.

Cũng theo các chuyên gia, sau những tác động của đại dịch COVID-19, loại hình du lịch nông nghiệp sẽ là hướng đi bền vững giúp cho du lịch nội địa phục hồi và phát triển. Với xu thế này, du lịch nông nghiệp phải là du lịch xanh, du lịch sạch, du lịch có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái.

Ở Việt Nam, du lịch nông nghiệp là loại hình mới nhưng sức hấp dẫn đối với du khách chưa đậm nét khi nhiều yếu tố như lịch sử, văn hoá hình thành sản phẩm lại đang ở trạng thái “ngủ đông”, chưa phát huy hết giá trị. Làm thế nào để phát triển du lịch nông nghiệp gắn kết được với các làng nghề sản xuất nông – lâm – ngư truyền thống mang tính đặc thù của địa phương và vùng miền nước ta đang là vấn đề cần có có chế chính sách cụ thể hơn nữa.

Tuy nhiên, muốn du lịch nông nghiệp phát triển cần giữ nguyên gốc, nguyên sơ, chất phác chân thực của văn hoá bản địa. Đó chính là giá trị cốt lõi của cộng đồng. Và, chỉ khi nào người nông dân thực sự hưởng lợi từ sự phát triển du lịch của địa phương, lúc đó du lịch nông nghiệp mới phát triển bền vững.

Cùng với đó, chủ trương phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân đang tiến sâu rộng theo hướng xây dựng nông thôn mới sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi cho phát triển du lịch nông nghiệp. Để làm được điều đó, vấn đề xây dựng chính sách, động lực để tạo ra sự năng động của các mô hình du lịch gắn với nông thôn, nông nghiệp, nông dân cũng cần được quan tâm, triển khai thực hiện.

Còn nữa...