Doanh số chạm đáy, thị trường ô tô cần “phao cứu trợ”

ĐÌNH ĐẠI• 17/09/2021 03:00

Ngấm đòn COVID-19, thị trường ô tô Việt Nam đang ghi nhận mức sụt giảm kỷ lục chưa từng có. Các doanh nghiệp ô tô đang rất cần “phao cứu sinh” kịp thời để khôi phục sản xuất kinh doanh.

Doanh số chạm đáy kỷ lục

Tiếp nối “cơn sốt” mua sắm ô tô cuối năm 2020 nhờ chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ, trong 4 tháng đầu năm 2021, thị trường ô tô Việt Nam ghi nhận doanh số tăng trưởng 53% so với cùng kỳ 2020 (theo số liệu VAMA, TC Motor và Vinfast). Tuy nhiên, từ cuối tháng 4/2021, dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4, với biến chủng Delta lây lan rất nhanh và nguy hiểm, kéo dài trong suốt nhiều tháng qua.

Hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước đều bị ảnh hường hưởng nặng nề, đặc biệt là các tỉnh phía Nam, trong đó chịu ảnh hưởng nặng nhất là TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An và các tỉnh miền Tây do số ca lây nhiễm luôn ở mức cao. Hầu hết các tỉnh, thành phố phía Nam phải thực hiện nghiêm ngặt việc giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Chính phủ, người dân phải thực hiện nghiêm “ai ở đâu thì ở đó”. Các cơ quan đăng ký, đăng kiểm xe ô tô không làm việc, các doanh nghiệp buộc phải dừng hoạt động,...

Những lý do trên tác động gây ảnh hưởng tiêu cực rất lớn đến nền kinh kế nói chung, hoạt động các doanh nghiệp và đặc biệt là thu nhập người dân, dẫn đến sức mua của thị trường ô tô giảm rất mạnh và liên tục, chưa có tiền lệ từ quý III/2021. Đặc biệt đến tháng 8/2021, thị trường ô tô ghi nhận mức sụt giảm kỷ lục từ trước nay. Theo số liệu VAMA, TC Motor và Vinfast, toàn thị trường ghi nhận mức doanh số chỉ đạt 13.376 xe, giảm 53% so với cùng kỳ.

Ông Phan Dương Cửu Long – Tổng Giám đốc Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (SAVICO) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2021, các đại lý thuộc hệ thống SAVICO vẫn bám theo mục tiêu kế hoạch đã đề ra, do tận dụng lợi thế thị trường trong quý I/2021 và kiểm soát tốt chi phí hoạt động.

Tuy nhiên, từ cuối tháng 4, khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh, nhiều tỉnh, thành phố buộc phải thực hiện giãn cách xã hội: cơ quan đăng ký/ đăng kiểm dừng hoạt động, các xe đã có hợp đồng không thể hoàn tất thủ tục để giao cho khách; Dịch vụ ngưng trệ, hoạt động giải ngân bán buôn, bán lẻ bị ảnh hưởng, sức mua giảm mạnh… làm gián đoạn dòng tiền vào của doanh nghiệp. Những hệ lụy này đã khiến hoạt động kinh doanh của SAVICO sụt giảm đáng kể trong quý III/2021.

“Ngoài những lý do kể trên, việc giảm sức mua của thị trường ô tô nói chung bởi đây không phải là mặt hàng thiết yếu, lại có giá trị tương đối cao. Bên cạnh đó, chính sách kích cầu thị trường ô tô hiện nay chưa nhiều, chủ yếu từ các chương trình của nhà sản xuất và đại lý. Các chính sách vĩ mô chưa có, Chính phủ chưa có chính sách ưu đãi thuế, phí trước bạ như năm trước… Những yếu tố trên cùng lúc diễn ra trong một thời điểm làm giảm mạnh sức mua của thị trường và cụ thể doanh số thị trường ô tô giảm mạnh, liên tục trong suốt nhiều tháng qua’’, ông Phan Dương Cửu Long lý giải.

Các đại lý phân phối vẫn phải duy trì chi phí mặt bằng, kho bãi, truyền thông, quảng cáo trong khi “đường tới mọi giao dịch” gần như đóng băng mùa dịch.

Cần “phao cứu trợ” kịp thời

Theo dự báo từ SAVICO, sức mua ô tô có thể sẽ giảm 30% - 40%, hoặc có thể hơn khi nền kinh tế chưa phục hồi nhanh do giãn cách dài ngày. Nếu như năm trước tình hình dịch bệnh chỉ làm gián đoạn kinh doanh và có thể phục hồi nhanh khi bình thường trở lại thì năm nay tình hình hoàn toàn khác.

Vừa qua Nikkei cũng đã công bố Việt Nam đứng cuối cùng, xếp thứ 121/121 trong bảng xếp hạng chỉ số phục hồi COVID-19. Như vậy có thể thấy, các đại lý ô tô phải xác định sống chung lâu dài với dịch và khả năng phục hồi gần như là rất thấp.

Bên cạnh đó, các hãng ô tô có dự báo khả quan trong cuối năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021, do vậy khả năng nguồn cung tại Việt Nam không thiếu và thậm chí có thể thừa do mất cầu đột ngột. Các doanh nghiệp ô tô vấp phải tình trạng: Thừa cung - dòng tiền đứt gãy - tồn kho cao tại khu vực sản xuất và đại lý.

Cùng với đó, các doanh nghiệp còn phải đối diện với nhiều áp lực về tài chính khi vẫn phải duy trì các chi phí hoạt động và gần như ít nhận được sự miễn giảm và đồng thuận từ các đối tác, cơ quan Nhà nước như: đối tác cho thuê mặt bằng, chi phí điện nước, lãi suất vay, chi phí đảm bảo lương tối thiểu cho người lao động trong thời gian ngừng hoạt động, chi phí của hoạt động phòng chống dịch COVID-19 tại doanh nghiệp tăng cao, chi phí tồn kho và các chi phí phát sinh khác.

Không chỉ ở phân khúc xe du lịch, các đơn vị kinh doanh xe tải cũng đang đối mặt với nhiều thách thức trước đại dịch COVID-19

Không chỉ ở phân khúc xe du lịch, các đơn vị kinh doanh xe tải cũng đang đối mặt với nhiều thách thức trước đại dịch COVID-19.

Trước những khó khăn hiện tại và dự báo một bức tranh ảm đạm trong thời gian sắp tới, ngành ô tô Việt Nam hiện nay rất cần chính sách hỗ trợ, kích cầu từ Chính phủ. Vừa qua, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cũng đã đề xuất Chính phủ ưu đãi miễn giảm phí trước bạ. Chính sách này đã thực hiện rất thành công trong 6 tháng cuối năm 2020, giúp thị trường ô tô phục hồi rất mạnh ở thời điểm đó.

Ngoài ra, việc kinh doanh ô tô cũng rất cần sự can thiệp từ chính quyền các tỉnh thành, tạo mọi điều kiện để cơ quan đăng ký, đăng kiểm xe được hoạt động liên tục bằng nhiều hình thức, áp dụng đăng ký online… để phục vụ người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện đăng ký, đăng kiểm xe một cách nhanh chóng, thuận lợi nhất.

Song song đó là sự hỗ trợ kịp thời từ phía ngân hàng cho hoạt động của doanh nghiệp bán lẻ/bán sỉ, thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm lãi suất trong thời gian giãn cách, cùng chính sách giãn nợ do ngưng trệ hoạt động kinh doanh và đăng ký, đăng kiểm xe. Cùng với đó là các chính sách hỗ trợ về bảo hiểm xã hội cho người lao động.

"Chúng tôi đã thực hiện các giải pháp để cắt giảm chi phí, nhưng có những chi phí, đặc biệt là chi phí cố định, rất khó để cắt giảm. Doanh nghiệp ngưng kinh doanh đồng nghĩa với việc người lao động chỉ trông chờ vào chính sách lương tối thiểu và các hỗ trợ của doanh nghiệp để duy trì cuộc sống. Đây thực sự là một điều khó khăn đối với doanh nghiệp trong việc bảo vệ và duy trì đội ngũ”, ông Phan Dương Cửu Long chia sẻ.