Khủng hoảng Nga-Ukraine và nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu

NGUYỄN CHUẨN• 17/03/2022 01:56

Cuộc khủng hoảng Ukraine đang đặt các chuỗi cung ứng toàn cầu vào thử thách một lần nữa, ngay khi chúng mới được cải thiện sau đại dịch.

>>>Xung đột Nga - Ukraine và hoạt động khoan dầu của Việt Nam

Cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine

Đại dịch COVID-19 đã làm biến dạng chuỗi cung ứng toàn cầu và ngay khi thế giới đặt tác động của nó vào quá khứ, cuộc khủng hoảng Nga – Ukraine đã nổ ra. Trong khi những hy vọng về tiến bộ từ các cuộc đàm phán hòa bình vẫn còn trong mờ mịt thì nhiều thứ đã chợt đến như một cơn bão.

cuộc khủng hoảng Nga – Ukraine tiếp tục đẩy chuỗi cung ứng toàn cầu vào hoàn cảnh khó khăn.

Cuộc khủng hoảng Nga – Ukraine tiếp tục đẩy chuỗi cung ứng toàn cầu vào hoàn cảnh khó khăn.

Giá dầu thô lập đỉnh sau nhiều thập kỷ do lo ngại về nguồn cung và nhiều loại hàng hóa cũng vậy, một số thứ trong đó đạt mức cao nhất mọi thời đại.

"Sự cải thiện trong chuỗi cung ứng toàn cầu đã kết thúc trước khi nó thực sự bắt đầu. Cuộc chiến ở Ukraine sẽ gây gián đoạn lâu dài hơn và triển vọng thương mại sẽ gánh chịu hậu quả của các lệnh trừng phạt. Dự kiến sẽ có một đợt trì hoãn mới và tình trạng thiếu nguồn cung kéo dài", các nhà kinh tế tại dịch vụ tài chính đa quốc gia, ING cho biết.

Các nhà kinh tế cho biết thêm: "Tác động lớn nhất đối với chuỗi cung ứng sẽ đến từ bất kỳ sự gián đoạn nghiêm trọng nào đối với hoạt động xuất khẩu năng lượng của Nga, vì một số quốc gia châu Âu phụ thuộc vào Nga về năng lượng. Nhưng, ngay cả khi không có điều này, vẫn sẽ còn nhiều thách thức hơn nữa. Ngoài xuất khẩu nông sản chẳng hạn như lúa mì, ngô và dầu hướng dương, cả Ukraine và Nga đều xuất khẩu một lượng lớn thép, palađi, bạch kim và niken”.

Sự thiếu hụt các nguồn cung sẽ làm là “đè nặng” lên thương mại thế giới vốn chưa được phục hồi sau đại dịch.

Sự thiếu hụt nguồn cung sẽ “đè nặng” lên thương mại thế giới vốn chưa được phục hồi sau đại dịch.

Giá dầu thô đã tăng vọt gần đây, trong khi các cuộc đàm phán về việc tăng nguồn cung từ các nước khác, bao gồm cả Iran và Venezuela chưa có nhiều thay đổi. Nhưng, dầu thô Brent vẫn vẫn ở mức gần 110 USD / thùng, như một “niềm đau” đối với thế giới vốn đang phải chịu áp lực từ giá cả gia tăng và tốc độ tăng trưởng chậm chạp.

Theo các nhà quan sát, những gì mà sự thiếu hụt các nguồn cung sẽ làm là “đè nặng” lên thương mại thế giới, vốn vừa mới bắt đầu phục hồi sau các chính sách dân tộc chủ nghĩa của Mỹ trong việc tăng thuế nhập khẩu, đặc biệt đối với hàng hóa Trung Quốc và sau đó là việc Trung Quốc tăng thuế trả đũa, cùng sự gián đoạn của đại dịch.

Xung đột Nga - Ukraine: Những tác động đối với doanh nghiệp Việt Nam
Việt Nam - Hoa Kỳ định hình chuỗi cung ứng toàn cầu mới có sức chống chịu tốt hơn

Các doanh nghiệp có suy nghĩ lại về chuỗi cung ứng?

Theo Mark Millar, chuyên gia hệ sinh thái chuỗi cung ứng toàn cầu tại Hồng Kông cho biết, cuộc khủng hoảng này có khả năng khiến các công ty phải suy nghĩ lại về chuỗi cung ứng của họ. Tuy nhiên, việc cấu hình lại và tái định vị chuỗi cung ứng toàn cầu “nói thì dễ hơn làm”.

Có thể các công ty đa quốc gia sẽ phải tái định vị chuỗi cung ứng.

“Hệ sinh thái chuỗi cung ứng toàn cầu ngày nay đã được xây dựng và tinh chỉnh trong nhiều năm. Chúng không thể dễ dàng được gỡ rối, giải nén và chuyển đi nơi khác. Cho dù sắp cắt đứt hay tái biên chế, đây đều là một nhiệm vụ chính. Và tất nhiên, người ta sẽ rất khó để kinh doanh khi đang cấu hình lại chuỗi cung ứng của mình”, Mark Millar cho biết.

Toàn bộ hệ sinh thái cần được xem xét từ đầu đến cuối, xem xét các nguồn tiềm năng trong tương lai - cả nhà cung cấp và vị trí của họ - cho các đầu vào thiết yếu, chẳng hạn như nguyên liệu và thành phần. Lý tưởng nhất là mạng lưới nhà cung cấp mới sẽ ở cùng vùng lân cận với các hoạt động sản xuất mới được di dời.

Để phân phối hàng hóa thành phẩm, có thể cần phải thiết lập các kênh mới và đối tác kinh doanh - và các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần thay thế được đánh giá và chỉ định.

Hầu hết các công ty sẽ phải thực hiện bất kỳ sáng kiến cấu hình lại chuỗi cung ứng nào như một dự án song song, cùng với các hoạt động kinh doanh thông thường. Về mặt tài nguyên, dự án sẽ tiêu tốn nhiều tài nguyên và phát sinh chi phí đáng kể, một số gián đoạn là không thể tránh khỏi, cũng như rủi ro lớn. Đặc biệt, thời gian hoàn thành việc di dời sẽ được tính bằng năm, không phải tháng.

Tuy nhiên, nếu cuộc khủng hoảng Ukraine kéo dài, chắc chắn sẽ đưa nhiều công ty đến một thời điểm hành động.