Lộ diện ngành kinh tế mới đem lại hàng trăm tỷ USD cho Trung Quốc

CẨM ANH• 21/01/2024 03:00

Các chính sách hỗ trợ về tài chính và cơ sở hạ tầng đang tạo ra một hệ sinh thái thuận lợi cho ngành kinh tế tầm thấp (low-altitude economy) của Trung Quốc.

>> Ấn Độ sớm soán “ngôi vương” kinh tế của Trung Quốc?

Mẫu xe ô tô bay độc đáo của Xpeng

Triển lãm điện tử tiêu dùng CES 2024 tại Las Vegas tuần trước đã thu hút giới quan sát công nghệ từ khắp nơi trên thế giới với hơn 4.000 nhà triển lãm, từ các công ty khởi nghiệp đến những gã khổng lồ trong lĩnh vực công nghệ. Hơn 1.000 công ty đến từ Trung Quốc đã cho thấy sự phát triển ấn tượng của quốc gia này trong sân chơi công nghệ toàn cầu.

Điểm nổi bật đặc biệt là ngành công nghiệp xe điện (EV) của Trung Quốc. Gần đây, quốc gia này đang trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới, chiếm khoảng một nửa doanh số bán xe điện toàn cầu. Tại buổi giới thiệu các công nghệ mới, Tập đoàn Xpeng đã gây bất ngờ với “ô tô bay” AeroHT eVTOL.

Được chế tạo đẹp mắt theo hình dáng của một chiếc ô tô thể thao, với các cánh quạt mở rộng, giới quan sát nhận định, phương tiện tương lai này gợi lên hình ảnh về các phương tiện bay từng thấy trong các bộ phim viễn tưởng. Mặc dù mẫu máy bay này cần nhiều năm nữa mới được đưa vào sử dụng rộng rãi, tuy nhiên Xpeng đã hoàn thành chuyến bay thử nghiệm thành công vào tháng 10 năm 2022.

Tại CES, Xpeng cũng giới thiệu mẫu xe ô tô bay được mệnh danh là ‘Tàu sân bay mặt đất’. Công ty sẽ nhận đơn đặt hàng trước trong quý 4 năm nay và việc giao hàng sẽ bắt đầu sau đó một năm.

Trong những năm gần đây, chính phủ Trung Quốc đã khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tiếp tục đạt được những bước nhảy vọt trong công nghệ được sử dụng trong các phương tiện di chuyển; đồng thời Bắc Kinh cũng đã công bố kế hoạch phát triển “hàng không xanh” vào năm ngoái, bao gồm cả máy bay cất cánh và hạ cánh thẳng đứng chạy bằng điện, hay còn gọi là eVTOL.

Vào tháng 2 năm 2021, Trung Quốc đã đưa khái niệm “ngành kinh tế tầm thấp” vào kế hoạch quốc gia, đề cập đến một lĩnh vực toàn diện gồm các ngành công nghiệp xoay quanh các phương tiện bay dân dụng và không người lái, bao gồm sản xuất, hoạt động bay ở độ cao thấp và các dịch vụ tích hợp. Trong đó, các hoạt động bay ở độ cao thấp có thể bao gồm vận chuyển hành khách, vận chuyển hàng hóa và các nhiệm vụ khác.

Ngành kinh tế tầm thấp của Trung Quốc đã đã chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng và bền vững ở cả số lượng máy bay và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Trong hội nghị công tác kinh tế trung ương gần đây, kinh tế tầm thấp được liệt kê là một trong những ngành công nghiệp mới nổi mang tính chiến lược cho phát triển, cùng với sản xuất sinh học và hàng không vũ trụ thương mại.

Trong khi các công ty ô tô bay của Mỹ như Kittyhawk đã phải ngừng hoạt động vào năm 2022 do những khó khăn về thương mại hóa và mở rộng quy mô, thì sự hỗ trợ chính sách của Trung Quốc đang thúc đẩy một hệ sinh thái thuận lợi hơn cho các công nghệ non trẻ như thế này phát triển và mang lại lợi ích cho xã hội.

>> Trung Quốc “chuyển hướng” nền kinh tế

Meituan giao đồ ăn qua drone ở Thâm Quyến, Trung Quốc. (Nguồn: PR Newswire)

Ví dụ, AeroHT eVTOL của Xpeng được trưng bày tại CES 2024, có thể chuyển đổi giữa chế độ trên mặt đất và trên không. Trong khi các phát minh của Volocopter và Supernal giống với máy bay trực thăng cá nhân thì AeroHT eVTOL của Xpeng có thể mở cánh quạt ra để cất cánh thẳng đứng và có thẻ giấu gọn vào thân ô tô sau khi sử dụng. Điều này cho phép phương tiện điều hướng giao thông đường bộ và phù hợp với không gian đỗ xe tiêu chuẩn.

Ngoài ô tô bay, máy bay không người lái là một lĩnh vực trọng tâm khác trong nền kinh tế tầm thấp của Trung Quốc, hứa hẹn sẽ cách mạng hóa nền nông nghiệp, dịch vụ giao hàng, ứng phó khẩn cấp và hơn thế nữa. Tập đoàn DJI của Trung Quốc là nhà sản xuất máy bay không người lái lớn nhất thế giới với 70% thị phần toàn cầu.

Công nghệ máy bay không người lái của công ty này đã góp phần thúc đẩy tự động hóa trong ngành nông nghiệp, bao gồm lập kế hoạch, gieo hạt, làm cỏ, tưới nước và theo dõi sự phát triển của cây trồng. Nền tảng giao đồ ăn Meituan cũng đã sử dụng máy bay không người lái, góp phần đẩy nhanh các giao dịch thương mại và cắt giảm chi phí lao động.

Ông Gerui Wang, Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Stanford nhận định: "Mặc dù vẫn còn khoảng cách giữa các thành phố lớn và các khu vực kém phát triển, các chính sách phát triển các công nghệ mới để cải thiện cuộc sống và sinh kế của người dân của Trung Quốc sẽ mang đến một tương lai đầy hứa hẹn".

Ông lưu ý thêm, sự phát triển của ngành kinh tế tầm thấp của Trung Quốc có thể đóng vai trò là mô hình truyền cảm hứng cho thế giới, cho thấy tiềm năng tích hợp các công nghệ hàng không tiên tiến vào cuộc sống hàng ngày và quy hoạch đô thị.

Theo sách trắng phát triển kinh tế tầm thấp được xuất bản vào tháng 11/2023 bởi Học viện Kinh tế Kỹ thuật số Quốc tế ở Thâm Quyến, kinh tế tầm thấp là một lĩnh vực với sự cạnh tranh gay gắt giữa các nền kinh tế lớn trên toàn cầu. Ngành kinh tế tầm thấp có thể đóng góp từ 3.000-5.000 tỷ nhân dân tệ (422-700 tỷ USD) vào nền kinh tế Trung Quốc đến năm 2025.