Ngành thép Việt Nam: Bước tiến vượt bậc

Tiến Dũng• 17/05/2024 08:12

Ngành thép Việt Nam khẳng định vị thế khi lọt Top 12 thế giới về sản xuất thép thô. Đây là thành tích vượt bậc đối với thép Việt Nam trên bản đồ ngành công nghiệp thép thế giới.

Từ ngày 13-16/5/2024, ngành thép Việt Nam đã tham gia Hội nghị và Triển lãm Thép Đông Nam Á 2024 (SEAISI Conference &Exhibition 2024) tại Cung Hội nghị quốc tế Ariyana - Đà Nẵng. Sự kiện này thu hút hơn 400 “ông lớn” ngành thép khu vực châu Á, các chuyên gia đầu ngành và các hiệp hội liên quan tham dự.

Ngành thép Việt Nam ghi dấu ấn tại SEAISI 2024

Ông Nghiêm Xuân Đa - Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết, việc tham gia SEAISI 2024 là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam quảng bá sản phẩm, học hỏi kinh nghiệm và tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư từ các đối tác quốc tế.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam, hội thảo lần này là tiền đề để các nước cùng nhau hành động, trong bối cảnh Việt Nam và nhiều quốc gia Đông Nam Á nỗ lực trước những biến đổi khí hậu. Việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh là xu hướng tất yếu để đáp ứng nhu cầu của thị trường, ứng dụng công nghệ một cách nhanh chóng để giảm phát thải khí CO2.

Đại diện các DN lớn ngành thép gặp gỡ trao đổi tại Hội nghị

Trong chương trình, các đại biểu tham dự Hội nghị đã tham quan một số nhà máy sản xuất công nghiệp lớn tại khu vực miền Trung, trong đó có Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất, một trong những tổ hợp sản xuất thép khép kín quy mô lớn, hiện đại hàng đầu khu vực.

Đại diện DN thép trong khu vực thăm Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất

Hành trình vươn lên Top 12 thế giới về sản xuất thép thô

Phó chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, ông Trần Chí Cường cho hay: “Từ năm 2015 đến nay, ngành thép đã có bước phát triển và trở thành một trong những nhà sản xuất hàng đầu ASEAN về sản xuất và tiêu thụ thép thành phẩm, đứng thứ 12 thế giới về sản xuất thép thô năm 2023 với sản lượng đạt 20 triệu tấn”.

Theo đó, ngành thép Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, khẳng định vị thế của mình trên bản đồ thép thế giới. Trước năm 2000, ngành thép Việt Nam còn nhỏ lẻ và lạc hậu. Các doanh nghiệp như Gang thép Thái Nguyên ở miền Bắc và Công ty Thép miền Nam là những đơn vị chủ lực, nhưng công nghệ và quy mô sản xuất còn hạn chế. Tổng sản lượng thép thô chỉ đạt khoảng 100.000 tấn mỗi năm, chủ yếu phục vụ nhu cầu trong nước.

Bước vào những năm 2000, sự xuất hiện của các doanh nghiệp tư nhân như Thép Hòa Phát, Thép Hoa Sen, Thép Việt Đức và các liên doanh với Tổng Công ty Thép Việt Nam (Vinakyoei, SSSC, Vinausteel, v.v.) đã cải thiện đáng kể năng lực sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa các loại hình sản phẩm thép trên thị trường. Khi đó, Việt Nam sản xuất được 0,5 triệu tấn thép thô và 2 triệu tấn sản phẩm thép mỗi năm.

Năm 2001, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) chính thức được thành lập, với sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong ngành. Sự ra đời của VSA tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thép Việt Nam học hỏi kinh nghiệm quốc tế, ứng dụng công nghệ mới và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Giai đoạn từ 2011 đến 2020 là thời kỳ bùng nổ của ngành thép Việt Nam. Các dự án lớn của Tập đoàn Hòa Phát có công suất hiện tại 8,5 triệu tấn thép thô/năm và nhà máy Formosa Hà Tĩnh công suất 7,5 triệu tấn/ năm góp phần vào việc tăng sản lượng thép thô của Việt Nam. Đến năm 2020, sản lượng thép thô của Việt Nam đạt 19,9 triệu tấn, giúp Việt Nam vươn lên vị trí thứ 14 trên thế giới và đứng đầu ASEAN về tiêu thụ thép thành phẩm với 23,3 triệu tấn.

Đến năm 2023, Việt Nam vươn lên vị trí thứ 12 thế giới về sản xuất thép thô với sản lượng đạt 20 triệu tấn. Việc duy trì tốc độ tăng trưởng sản lượng từ 10-15% mỗi năm trong giai đoạn này đã chứng tỏ sự vững mạnh và tiềm năng phát triển của ngành thép Việt Nam.

Ngành thép tự chủ, đa dạng các chủng loại sản phẩm

Ngành thép Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc trong việc tự chủ sản xuất nhiều loại thép chất lượng cao, dần thay thế hàng nhập khẩu. Các sản phẩm như thép rút dây, thép cuộn cán nóng và thép dự ứng lực được sản xuất trong nước đáp ứng tốt nhu cầu nội địa và xuất khẩu.

Từ những năm 2000, khi tổng công suất phôi chỉ đạt khoảng 300.000 tấn và sản xuất thép thành phẩm đạt 2,4 triệu tấn, ngành thép Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ. Đến năm 2015, công suất phôi vượt hơn 12 triệu tấn, tăng gấp 40 lần so với năm 2000; thép thành phẩm các loại đạt hơn 26 triệu tấn, tăng hơn 10 lần.

Bên cạnh sản lượng, sự đa dạng trong chủng loại sản phẩm đã giúp ngành thép Việt Nam bổ sung đủ các dải sản phẩm còn thiếu, đáp ứng nhu cầu trong nước và cải thiện vị thế trong khu vực Đông Nam Á.

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, ngành thép đã phát triển vượt bậc cả về quy mô sản xuất và chủng loại sản phẩm. Năm 2000, các nhà máy thép chủ yếu phải nhập phôi từ nước ngoài để cán thép xây dựng phục vụ thị trường. Tuy nhiên, từ năm 2010, ngành thép Việt Nam đã có sự thay đổi rõ rệt. Nhu cầu về thép tăng cao đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước mở rộng sản xuất, đầu tư vào các dự án quy mô lớn và hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, góp phần quan trọng vào tiến trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.