Tại phiên họp ngày 25/6, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, với 432/434 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Xử lý Vi phạm hành chính (sửa đổi).
Báo cáo giải trình, tiếp thu Dự án Luật trước khi biểu quyết thông qua, Bộ trưởng Bộ Tư pháp - Nguyễn Hải Ninh cho biết, quá trình thảo luận, một số đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc việc mở rộng xử phạt không lập biên bản do lo ngại ảnh hưởng đến quyền khiếu nại, tính minh bạch.
Trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Dự thảo Luật đã được chỉnh sửa theo hướng chỉ nâng mức tiền tối đa áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ “đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức ” chỉ lên gấp 2 lần, thay vì tăng gấp 4 lần như dự kiến ban đầu.
Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, mức điều chỉnh nói trên “để phù hợp với mức tăng lương tối thiểu là khoảng 2,5 lần (thời điểm hiện nay so với thời điểm năm 2012).
“Một nội dung khác liên quan đến việc tăng mức phạt tiền, có ý kiến đề nghị cân nhắc việc bổ sung quy định tăng mức phạt tiền trên địa bàn TP Hà Nội vì đã được quy định tại Luật Thủ đô.
Một số đại biểu Quốc hội tán thành việc bổ sung lĩnh vực tăng mức phạt tối đa tại khu vực nội thành của Thành phố trực thuộc Trung ương như Dự thảo Luật. Có ý kiến đề nghị không bổ sung lĩnh vực tăng mức phạt tối đa đối với khu vực nội thành của các Thành phố trực thuộc Trung ương vì chưa có đánh giá, tổng kết...
Ngoài ra, có ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở bổ sung một số lĩnh vực tăng mức xử phạt gấp 2 lần đối với khu vực nội thành của Thành phố trực thuộc Trung ương, vì mỗi địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội và yêu cầu quản lý khác nhau. Đồng thời, việc xác định khu vực nội thành là như thế nào, bởi hiện nay đang sắp xếp lại đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp thông tin.
Đồng thời cho biết, tiếp thu ý kiến đa số đại biểu Quốc hội, Dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng giữ nguyên quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành, không bổ sung quy định về việc tăng mức tiền phạt đối với địa bàn Thủ đô và các lĩnh vực.
Bên cạnh đó, liên quan đến việc điều chỉnh mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, có ý kiến đề nghị tăng mức phạt tiền tối đa ở các lĩnh vực liên quan đến an ninh, trật tự để bảo đảm tính răn đe và tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức của người tham gia giao thông. Cụ thể, đề nghị tăng mức phạt tiền tối đa đối với lĩnh vực dữ liệu đến 500 triệu đồng; đối với lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy, an ninh mạng, an toàn thông tin mạng đến 250 triệu đồng; đối với lĩnh vực khoáng sản, bảo vệ môi trường đến 2 tỷ đồng.
Có ý kiến cho rằng, hiện nay mức phạt tiền tối đa trong một số lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực giao thông đường bộ đang quá cao so với mức thu nhập bình quân của người dân. Ý kiến này đề nghị cần tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động cụ thể khi quy định.
Ý kiến khác cho rằng, hai lĩnh vực liên quan đến an toàn thực phẩm và sức khỏe của người dân là hệ trọng, do đó đề nghị tách riêng nội dung này để quy định mức phạt tương xứng. Có ý kiến thành thành quy định mức phạt kịch khung ở hai lĩnh vực nói trên…
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho hay, việc xây dựng dự thảo Luật lần này cần bám sát quan điểm, định hướng và phạm vi sửa đổi, chỉ tập trung vào các nội dung cấp bách, phổ quát. Hơn nữa, việc điều chỉnh mức phạt tối đa là vấn đề lớn, có phạm vi tác động lớn, cần tổng kết, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện.
Đây là lý do Dự thảo Luật không đề xuất tăng mức tiền phạt tối đa trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước.
“Đối với các lĩnh vực cần thiết phải tăng để bảo đảm răn đe, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội (như an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường,...), Chính phủ sẽ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý, nghiên cứu và đánh giá tổng thể để đề xuất sửa đổi trong thời gian tới khi sửa đổi toàn diện Luật này”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp thông tin.