Gửi bình luận
Với mức đề xuất tăng gấp 10 lần, không ít ý kiến bày tỏ băn khoăn về việc điều chỉnh mức phạt tiền với hình thức xử phạt không lập biên bản tại Dự thảo Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi).
Sau 12 năm triển khai thi hành, Luật Xử lý vi phạm hành chính được cho đã góp phần bảo đảm trật tự, kỷ cương quản lý hành chính, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Tuy nhiên, trước yêu cầu cấp bách của việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy Nhà nước, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đồng thời đẩy nhanh ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý Nhà nước, hệ thống quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính đã bộc lộ nhiều bất cập, chưa theo kịp sự phát triển của thực tiễn, cần được nghiên cứu sửa đổi.
Theo đó, nhằm thể chế hoá kịp thời, đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng trong bối cảnh hiện nay, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý Nhà nước... mới đây, Bộ Tư pháp đã công bố tài liệu thẩm định Dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Xử lý vi phạm hành chính, do cơ quan này chủ trì soạn thảo.
Và một trong những nội dung đáng chú ý được cơ quan soạn thảo đề cập là việc điều chỉnh mức phạt tiền được áp dụng hình thức xử phạt không lập biên bản.
Cụ thể, theo quy định hiện hành tại Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2022, xử phạt không lập biên bản được áp dụng trong trường hợp phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng (với cá nhân), 500.000 đồng (với tổ chức). Người có thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ.
Riêng trường hợp vi phạm hành chính được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ thì phải lập biên bản.
Tại Dự thảo luật sửa đổi, Bộ Tư pháp đề xuất theo hướng xử phạt không lập biên bản được áp dụng trong trường hợp phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đối với hành vi có mức tối đa của khung tiền đến 2,5 triệu đồng (với cá nhân), 5 triệu đồng (với tổ chức)...
Như vậy, so với quy định đang có hiệu lực, đề xuất của Bộ Tư pháp đã tăng 10 lần mức phạt tiền tối đa được áp dụng hình thức xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản.
Liên quan đến đề xuất này, một số ý kiến cho hay, việc tăng mức tiền phạt tối đa được áp dụng thủ tục xử phạt không cần lập biên bản là hợp lý, bởi trong bối cảnh mức phạt tiền trong nhiều lĩnh vực đã tăng lên rất nhiều. Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, vẫn còn đó không ít băn khoăn.
Tại văn bản trả lời Công văn số 1549/BTP-KTVB&QLXLVPHC của Bộ Tư pháp về việc đề nghị góp ý hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (phiên bản thẩm định ngày 03/4/2025) mới đây, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lại sửa đổi này.
Theo VCCI, biên bản xử phạt vi phạm hành chính là tài liệu chính thức ghi nhận chi tiết về hành vi vi phạm, các tình tiết liên quan và là cơ sở pháp lý cho việc xử phạt, bảo vệ quyền lợi cho các bên liên quan. Biên bản là căn cứ để các đối tượng bị xử phạt có thể khiếu nại nếu họ cảm thấy quyết định xử phạt không công bằng. Biên bản cũng làm minh bạch hóa quá trình xử phạt vi phạm và tăng niềm tin của người dân, doanh nghiệp vào tính công bằng của pháp luật.
Xuất phát từ tính chất này của biên bản xử phạt, cần hạn chế các trường hợp xử phạt không lập biên bản. Luật hiện hành đang tiếp cận ở hướng các hành vi xử phạt không cần lập biên bản có mức phạt tiền rất thấp, thường là các hành vi ít nghiêm trọng. Ở mức phạt này, cá nhân, tổ chức bị xử phạt cũng ít có động lực để khiếu nại và có ý kiến về trình tự, thủ tục.
“Nếu Dự thảo đề xuất không lập biên bản xử phạt đối với hành vi có mức xử phạt tăng gấp 10 lần quy định hiện hành, có thể dẫn tới các nguy cơ ảnh hưởng đến quyền lợi của đối tượng vi phạm và tác động đến tính minh bạch của quy trình xử lý”, VCCI góp ý.
Đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo hoặc giữ nguyên như quy định tại Luật hiện hành về các trường hợp không lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính hoặc lấy khung xử phạt với mức phạt tiền thấp nhất để áp dụng cho trường hợp này.
Đồng quan điểm, xoay quanh nội dung đề xuất này, một số ý kiến cũng bày tỏ, mặc dù xử phạt không lập biên bản không có nghĩa người vi phạm đưa tiền rồi người có thẩm quyền xử phạt giữ luôn, mà phải nộp lại vào kho bạc, đồng thời phải có chứng từ về việc nộp - thu tiền của người vi phạm, tuy nhiên, trường hợp một trong hai phía có hành vi “không trong sáng” rất có thể dẫn đến hành vi tiêu cực, bởi mức tiền phạt vi phạm như đề xuất đã tăng gấp 10 lần.
