Săn tìm cơ hội giữa làn sóng phát hành trái phiếu mới

Sự trở lại của dòng vốn

Quý I/2025, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể do suy giảm mạnh hoạt động phát hành riêng lẻ. Ngược lại, phát hành ra công chúng lại tăng mạnh, đạt 23.130 tỷ đồng, tăng 68% so với cùng kỳ, nhờ đóng góp của các ngân hàng và công ty chứng khoán.

Trong đó, các đợt phát hành đáng chú ý từ Công ty Chứng khoán VPS (5.000 tỷ đồng) và Công ty Chứng khoán Rồng Việt (500 tỷ đồng). Theo ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao CTCK KIS Việt Nam, hiện nay các quỹ đầu tư có quy mô dao động từ vài chục triệu đến 1-2 tỷ USD đã xuất hiện rất nhiều. Nếu thị trường Việt Nam được nâng hạng, các quỹ đầu tư sẽ đến với quy mô vài tỷ USD trở lên và tổng số vốn đổ vào thị trường chứng khoán trong vài năm tới có thể vượt quá 10 tỷ USD, thậm chí còn hơn thế nữa.

Sự dịch chuyển này sẽ thúc đẩy nhu cầu vay vốn margin của nhà đầu tư trong nước, đồng thời yêu cầu các công ty chứng khoán chuẩn bị năng lực bảo lãnh cho khối ngoại theo cơ chế giao dịch mới như "non-prefunding". Trong bối cảnh đó, việc phát hành trái phiếu trở thành lựa chọn hợp lý và tất yếu để mở rộng nguồn vốn.

Đây cũng là lý do vì sao chỉ trong ba tháng đầu năm, nhóm công ty chứng khoán đã có sự bứt phá về giá trị phát hành trái phiếu, đóng góp một phần đáng kể vào tổng lượng phát hành toàn thị trường. Không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn, dòng tiền từ trái phiếu còn đóng vai trò chuẩn bị dài hơi cho giai đoạn thị trường bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.

Sang tháng 4/2025, thị trường cũng có sự phục hồi mạnh mẽ, với tổng giá trị phát hành đạt 46.900 tỷ đồng, tăng 138% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, phát hành riêng lẻ chiếm gần 90% tổng giá trị phát hành. Đặc biệt nhóm bất động sản trở lại mạnh mẽ với 3 đợt phát hành riêng lẻ, tổng trị giá 10.000 tỷ đồng, trong đó Vingroup thực hiện 2 thương vụ với tổng giá trị 7.000 tỷ đồng .

“Việc các doanh nghiệp bất động sản đẩy mạnh phát hành trái phiếu cho thấy họ đã có những dự án mới để triển khai trong thời gian tới. Sau những khó khăn vừa qua, các doanh nghiệp đã rút ra bài học và giờ đây đang quay lại với kế hoạch phát triển thực chất hơn”, ông Phương đánh giá.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng lưu ý rằng giá trị đáo hạn trong quý III/2025 với nhóm trái phiếu bất động sản là khá lớn, đặt ra áp lực thanh toán không nhỏ. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp cần sử dụng vốn huy động một cách đúng mục đích, tức là cho hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển dự án cụ thể thay vì đầu cơ tài chính hay đảo nợ ngắn hạn.

Có thể thấy, dòng vốn từ trái phiếu đang phản ánh một điều lớn hơn đó là thị trường vốn Việt Nam sau giai đoạn điều chỉnh mạnh, đang chuẩn bị bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới. Các doanh nghiệp hiện nay đang được tạo điều kiện để phát triển mạnh hơn nữa, thông qua các giải pháp đến từ các dự án đầu tư công của Chính phủ, cũng như các dự án phát triển mới được hỗ trợ bởi lãi suất thấp từ Ngân hàng Nhà nước.

Cộng hưởng với kỳ vọng nâng hạng, dòng vốn quốc tế được kích hoạt sẽ giúp thị trường chứng khoán sôi động trở lại. Ngoài ra, sự chuyển dịch từ kênh trú ẩn an toàn như vàng sang các tài sản tài chính trong đó có trái phiếu doanh nghiệp được nhiều chuyên gia dự báo sẽ diễn ra mạnh mẽ. Nếu không có biến động tiêu cực nào xảy ra, có thể chỉ số VN-Index sẽ dao động từ 1.300 - 1.400 điểm trong thời gian tới và có thể tiến tới ngưỡng 1.400-1.500 điểm nếu được nâng hạng.

Khuyến nghị cho nhà đầu tư

Trong bối cảnh thị trường đang dần bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, các công ty chứng khoán lớn đã chủ động củng cố nguồn lực để đón đầu làn sóng mới. Đại diện KIS Việt Nam chia sẻ công ty đã đẩy mạnh công tác đào tạo, huy động vốn nội tại từ công ty mẹ Hàn Quốc, đồng thời nâng cấp toàn bộ hệ thống IT để sẵn sàng cho một chu kỳ bùng nổ.

Về phía nhà đầu tư, cơ hội đang mở ra nhưng cũng cần thận trọng. Việc trái phiếu quay trở lại không có nghĩa là thị trường đã hoàn toàn bình thường hóa. Thay vào đó, cần chọn lọc kỹ lưỡng theo các tiêu chí như uy tín doanh nghiệp phát hành, mục đích sử dụng vốn rõ ràng và đặc biệt là khả năng thanh toán đáo hạn.

Song song, các nhà đầu tư tổ chức nên xem xét chiến lược dịch chuyển tài sản từ kênh trú ẩn sang kênh tăng trưởng, đồng thời theo dõi sát các động thái chính sách liên quan đến giảm thuế và thanh toán chứng khoán.

Ông Phương bày tỏ kỳ vọng thị trường vốn sẽ được hỗ trợ thêm bằng những cải cách cơ chế sâu rộng hơn, như rút ngắn chu kỳ thanh toán chứng khoán xuống T+1 hoặc T+0, phát triển sản phẩm giao dịch trong ngày (day trading) và đa dạng hóa dòng quỹ đầu tư vào thị trường.

Ngoài ra, cần đẩy mạnh cơ chế thu hút các quỹ đầu tư lớn trên thế giới và đa dạng hóa loại hình quỹ. Hiện tại, chúng ta đã có quỹ đóng, quỹ mở, ETF, nhưng vẫn chưa khai thác nhiều phân khúc quỹ đầu tư hữu trí (cannon fund) - dòng vốn ổn định, quy mô lớn. Bên cạnh đó, cũng cần khuyến khích các tập đoàn lớn, công ty có tài chính vững vàng phát hành thêm sản phẩm tài chính chất lượng cao để nâng tính hấp dẫn của thị trường.

“Sự bùng nổ của trái phiếu nhóm công ty chứng khoán trong quý I và sự trở lại của trái phiếu bất động sản trong tháng 4 là những tín hiệu cho thấy thị trường đang chuyển động theo hướng tích cực. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là rủi ro đã biến mất. Thị trường vẫn cần được giám sát chặt chẽ, đặc biệt là đối với mục đích sử dụng vốn và năng lực thanh toán của các doanh nghiệp phát hành.

Đối với nhà đầu tư, thời điểm hiện tại là cơ hội để cơ cấu lại danh mục, ưu tiên các sản phẩm có minh bạch thông tin và tiềm năng tăng trưởng dài hạn. Việc thận trọng lựa chọn, theo dõi chính sách và cân nhắc rủi ro sẽ là chìa khóa để nắm bắt tốt chu kỳ mới đang hình thành”, chuyên gia khuyến nghị.