Sửa Luật Hóa chất: Cần đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật

Theo đó, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã tiến hành thảo luận về Dự thảo Luật Hóa chất sửa đổi (Dự thảo). Đa số ý kiến tán thành sự cần thiết xây dựng Luật Hóa chất (sửa đổi) bởi đây được xem là một ngành công nghiệp có tính nền tảng cho mọi quốc gia, mọi nền kinh tế; xung quanh con người bây giờ ở đâu cũng có hóa chất, hóa chất hội tụ phục vụ và bủa vây, vì thế rất cần phải ban hành Luật Hóa chất (sửa đổi).

Tại Phiên họp sáng 7/2/2025 cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự chủ động, tích cực của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Bộ Công Thương, các bộ, cơ quan hữu quan trong việc nghiên cứu, tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 để chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo và các tài liệu báo cáo giải trình được chuẩn bị cơ bản đầy đủ.

Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cơ bản thống nhất với định hướng giải trình, tiếp thu, chỉ lý một số vấn đề lớn của Dự thảo như tên gọi của Luật; quy định về chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất; trách nhiệm xây dựng, tổ chức thực hiện chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất; ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm, về sử dụng hóa chất; đăng ký và quản lý hóa chất mới, hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa; xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và kế hoạch phòng ngừa, ứng phó với sự cố hóa chất cấp tỉnh. Ngoài ra, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đồng thời nhất trí với nhiều nội dung trong Dự thảo về Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo do Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường chuẩn bị.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, Ban soạn thảo Dự thảo cần lưu ý đến vấn đề ưu đãi đầu tư với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (Điều 7). Theo đó, vấn đề này nên được quy định, nghiên cứu rõ ràng vì liên quan đến các chính sách, điều kiện cấp phép, thuế thu nhập doanh nghiệp để vừa đảm bảo thực hiện tốt các chính sách nhưng không được mâu thuẫn với các luật khác có liên quan.

Cơ bản tán thành với quy định về ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (Điều 7), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị, cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, đối chiếu với chủ trương của Đảng, các nghị quyết có liên quan để xác định rõ phạm vi và các dự án, loại hình dự án được hưởng chế độ hỗ trợ đầu tư đặc biệt. Đồng thời, với những quy định như tại Điều 7 cần có đánh giá, nếu cần thiết thì phải sửa quy định trong Luật Đầu tư. Bởi Khoản 2, Điều 20 Luật Đầu tư hiện đã được sửa đổi, cập nhật đến thời điểm này, thì không bao hàm những dự án đầu tư đang quy định trong Dự thảo này; đồng nghĩa sẽ không thực hiện được.

“Bởi, liên quan đến Luật Thuế nhập doanh nghiệp mà Quốc hội sẽ thông qua tại Kỳ họp tới đang thể hiện là những ưu đãi đặc biệt về thuế thu nhập doanh nghiệp cho các dự án đầu tư được hưởng ưu đãi đặc biệt này chỉ trích dẫn đến Khoản 2, Điều 20 của Luật Đầu tư. Nếu quy định hỗ trợ đầu tư đặc biệt ở đây, nhưng trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp không quy định được hưởng ưu đãi, thì cũng không có giá trị. Do đó, đề nghị phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan Chính phủ với các cơ quan của Quốc hội trong việc hoàn thiện pháp luật về thuế nhập doanh nghiệp”, ông Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm nêu trên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho rằng, việc thiết kế các ưu đãi, dẫn chiếu sang Luật Đầu tư là đúng, nguyên tắc là phù hợp. Tuy nhiên, Luật Đầu tư hiện hành không chỉ có ưu đãi thuế mà còn có các ưu đãi khác. Quá trình thiết kế các ưu đãi này cho thấy, cũng chưa thực sự đi vào cuộc sống, vì có sự không đồng bộ giữa các luật. Do đó, quy định các ưu đãi ở đây sẽ không có hiệu lực trong thực tiễn triển khai.

Bên cạnh những vấn đề đã nêu, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương yêu cầu rà soát lại các quy định về phòng ngừa, ứng phó với sự cố hóa chất; nhất là các quy định về an toàn hóa chất, bảo vệ môi trường để tránh trùng lặp với các luật liên quan, trong đó có Luật Phòng thủ dân sự.

“Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó phòng ngừa sự cố hóa chất gần hơn với hoạt động của Luật Phòng thủ dân sự. Do đó cần rà soát lại, Dự thảo chỉ quy định những vấn đề khác biệt, đặc thù của lĩnh vực hóa chất”, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh.