Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng có lợi cho người lao động

Đây là một trong những nội dung được đề cập tại dự thảo tờ trình của Chính phủ về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023. Trong chương trình này, Chính phủ đề xuất sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân với nhiều nội dung có lợi cho người lao động.

>>Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân: Mức giảm trừ gia cảnh cần sát với thực tế

Trước hết, trường hợp cá nhân có thu nhập vãng lai (tiền lương, tiền công được nhận từ các nguồn thu không thông qua ký kết hợp đồng lao động, thu nhập vãng lai không thường xuyên) không quá 10 triệu/tháng thì không phải quyết toán thuế để giảm lượng kê khai, quyết toán thuế cuối năm.

Hiện nay, trong 10 loại thu nhập chịu thuế thì chỉ có thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú là thuộc diện phải quyết toán thuế theo năm. Do vậy, dự thảo nêu rõ cần quy định cụ thể về quyết toán thuế đối với trường hợp này. Đồng thời, nghiên cứu để Luật hóa quy định hiện đang quy định tại Nghị định của Chính phủ.

Theo quy định về quyết toán thuế với thu nhập từ tiền lương, tiền công căn cứ khoản 3 Điều 24 Luật Thuế thu nhập cá nhân, đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân có ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên thì tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập khấu trừ thuế của từng cá nhân căn cứ vào thu nhập tính thuế tháng và biểu thuế lũy tiến từng phần.

Đối với các khoản tiền công, tiền chi khác cho cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng thì tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm tạm khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10% trên số thu nhập trả cho cá nhân.

Tổ chức, cá nhân trả thu nhập và người nộp thuế phải thực hiện quyết toán thuế để xác định số thuế phải nộp thêm, số thuế được hoàn (nếu có). Cá nhân có thêm thu nhập vãng lai ở nơi khác ngoài thu nhập từ tiền lương, tiền công mà phần thu nhập này không quá 10 triệu/tháng nếu không có nhu cầu thì không quyết toán thuế. Trong quá trình thực hiện, có ý kiến đề nghị cần bổ sung quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân nội dung nguyên tắc về việc quyết toán thuế, đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc hướng dẫn và tổ chức thực hiện.

Qua nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, ở hầu hết các nước, thuế thu nhập cá nhân được tính trên tổng thu nhập trong năm từ tất cả các nguồn và chỉ áp dụng một biểu thuế lũy tiến. Hàng tháng, doanh nghiệp/cá nhân nộp thuế tạm tính và khi có chính xác số thu nhập của năm tính thuế sẽ có quyết toán thuế cuối cùng, đồng thời có số thuế tạm tính đã nộp.

Các cá nhân có từ 2 nguồn thu nhập trở lên, hầu hết các nước đều áp dụng phương pháp các doanh nghiệp thực hiện khấu trừ thuế đối với tiền lương và người nộp thuế phải thực hiện kê khai thuế với cơ quan thuế nếu có thu nhập từ nhiều nguồn thu nhập.

>>Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân: Đừng để nối dài bài ca… “lạc hậu”

Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp xung quanh vấn đề này, luật sư Nguyễn Đức Biên – Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại La cho rằng, bản thân hoàn toàn nhất trí với nội dung dự thảo này.

Đồng thời vị chuyên gia này cũng cho rằng, Luật Thuế thu nhập cá nhân cần sửa đổi theo hướng khoan thư sức dân, đồng thời công bằng hơn trong cách tính thuế để tạo điều kiện cho người lao động nâng cao chất lượng cuộc sống của họ, từ đó nâng cao sự thịnh vượng chung của xã hội.

Thứ nhất, đề xuất bổ sung chi tiêu dành cho y tế, giáo dục và bảo hiểm tự nguyện cho bản thân người đóng thuế và người phụ thuộc là khoản giảm trừ khi tính thu nhập chịu thuế; Thứ hai, cho phép người lao động lựa chọn cách tính thu nhập theo cá nhân hoặc theo hộ gia đình; Thứ ba, thay đổi tỷ suất tính thuế theo hướng giảm mức thuế suất về mức tương đương thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp, đồng thời, nâng mức giảm trừ gia cảnh cho phù hợp với thực trạng hiện tại của nền kinh tế.

Đề xuất mức giảm trừ gia cảnh của bản thân người nộp thuế sẽ bằng ba lần mức chi phí tối thiểu của cá nhân theo số liệu thống kê hằng năm của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, và mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc sẽ bằng hai phần ba mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế.

“Đồng thời, đã đến lúc quy định về thuế cần thay đổi toàn diện để một mặt tạo động lực cho người lao động tiếp tục làm việc nâng cao thu nhập, tránh thất thu thuế ở những lĩnh vực kinh doanh mới trên những nền tảng công nghệ; mặt khác nghiên cứu xây dựng sắc thuế mới đối với các tài sản đặc thù như thuế bất động sản…”, luật sư Nguyễn Đức Biên nói.