Gửi bình luận
Cộng đồng người Việt ở Mỹ đông đảo là một thị trường rất lớn, nhưng hệ thống quy định và tiêu chuẩn lại là những thách thức lớn cho các doanh nghiệp Việt.
Thị trường Hoa Kỳ được xem là một thị trường đầy tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức đối với nông sản Việt Nam. Việc hiểu rõ cả hai khía cạnh này là chìa khóa để các doanh nghiệp Việt Nam có thể khai thác hiệu quả thị trường rộng lớn này.
Ông Đỗ Ngọc Hưng – Tham tán Thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ – phát biểu (trực tuyến từ Hoa Kỳ) tại diễn đàn “Tiềm năng, quy định và tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu nông sản” khẳng định thị trường Hoa Kỳ có tiềm năng rất lớn, cho phép các doanh nghiệp Việt Nam, dù quy mô lớn hay nhỏ, đều có thể tìm được thị trường hoặc phân khúc phù hợp cho sản phẩm của mình. Một lợi thế không thể bỏ qua là cộng đồng khoảng 2,3 triệu người Việt Nam đang định cư tại Hoa Kỳ, một lực lượng ngày càng phát triển mạnh mẽ và có xu hướng tin dùng, ưa chuộng các sản phẩm của Việt Nam. Cộng đồng này không chỉ là đối tượng tiêu dùng trực tiếp nông sản Việt Nam mà còn là kênh quan trọng để hàng hóa Việt Nam thâm nhập và có được các hợp đồng tại Hoa Kỳ.
Ngoài ra, một thuận lợi nữa là hệ thống luật lệ và quy định của Hoa Kỳ rất minh bạch, rõ ràng và công khai. Thông tin được đăng tải đầy đủ trên các trang web, kèm theo các dẫn chiếu đến những quy định liên quan, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tra cứu thông tin. Ông Hưng còn thông tin thêm rằng trong thời gian qua, Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp Việt Nam đã làm việc chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp, Bộ Thương mại Hoa Kỳ và các cơ quan liên quan để xử lý các vấn đề về chất lượng sản phẩm cũng như cấp phép cho các sản phẩm hoa quả tươi xuất khẩu sang Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng, ông Hưng cũng chỉ ra nhiều thách thức đáng kể. Nguy cơ hiện hữu là việc thuế suất có thể tăng lên đến 46% nếu Việt Nam không đạt được thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ. Đó là một mức thuế quan rất cao. Mặc dù theo quan điểm của các nhà đàm phán Việt Nam, các mặt hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ mang tính chất bổ trợ và không cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa của Hoa Kỳ, hoặc nếu có cũng không phải là những mặt hàng mà Hoa Kỳ có nhu cầu hay khả năng đáp ứng đầy đủ cho thị hiếu tiêu dùng trong nước.
Ông Hưng cũng cảnh báo về sự phụ thuộc quá lớn vào thị trường Hoa Kỳ, điều này khiến Việt Nam dễ tổn thương. Thêm vào đó, tình trạng lạm phát gia tăng gần đây ở Hoa Kỳ đã dẫn đến giá cả tăng cao, khiến người dân có xu hướng cắt chặt chi tiêu và lựa chọn thực phẩm cẩn thận hơn.
Ông Đỗ Ngọc Hưng nhấn mạnh rằng, yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch thực vật của Hoa Kỳ rất khắt khe. Mặc dù nông sản nhập khẩu vào Hoa Kỳ có thể đa dạng về chủng loại và giá cả, nhưng yêu cầu về an toàn thực phẩm luôn được đảm bảo và có cả một hệ thống các cơ quan thực thi pháp luật tiến hành kiểm soát chặt chẽ với quy trình nghiêm ngặt. Các yêu cầu về tiêu chuẩn lao động và môi trường cũng là những vấn đề không mới nhưng luôn được chính quyền Hoa Kỳ đặt lên hàng đầu trong các quan hệ quốc tế, tương tự như các tiêu chuẩn cao của EU và các quốc gia khác, gây khó khăn nếu hàng hóa Việt Nam không đáp ứng.
Hệ thống quy định và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Hoa Kỳ phức tạp, ở cả ba cấp độ: liên bang, bang và địa phương. Thực phẩm nhập khẩu thường phải tuân thủ quy định cấp liên bang để lưu thông, nhưng khi đến từng bang, chúng còn phải chịu sự điều chỉnh của các quy định cấp bang và địa phương, vốn có thể nghiêm ngặt hơn.
Hoa Kỳ là một thị trường mở khá rộng đối với hàng nông sản nhập khẩu, nhưng chính đặc điểm này cũng khiến nó trở thành thị trường khó khăn và cạnh tranh nhất. Việt Nam không chỉ cạnh tranh với các nước cùng chủng loại sản phẩm mà còn phải cạnh tranh với các nhà sản xuất nội địa của Hoa Kỳ. Trong một số trường hợp điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp gần đây, một số mặt hàng của Việt Nam đã bị áp mức thuế khá cao, ví dụ như mật ong, gỗ, và nội thất gỗ dán.
Thêm vào đó, khoảng cách địa lý xa và việc tiếp vận yếu kém là những yếu tố bất lợi lớn so với các nước khác trong khu vực, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của nông sản Việt Nam. Chi phí vận tải tăng cao cùng với các diễn biến khó lường trong tình hình chính trị toàn cầu cũng tác động tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu.
Để vượt qua những thách thức này và khai thác tối đa tiềm năng, ông Đỗ Ngọc Hưng đề xuất các doanh nghiệp Việt Nam cần nắm bắt tính đa dạng và cởi mở của thị trường Hoa Kỳ, đồng thời nâng cao chất lượng và kỹ thuật trong sản phẩm, chú trọng đến tính hợp pháp, sự an toàn và thân thiện với môi trường. Việc đánh giá thường xuyên các nguy cơ về cạnh tranh không lành mạnh và theo dõi các cảnh báo từ Bộ Công Thương là cần thiết để hạn chế rủi ro liên quan đến các vụ việc điều tra.
"Đặc biệt, các doanh nghiệp Việt cũng cần đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu, tìm kiếm các thị trường thay thế hoặc thị trường mới nổi để có thể giảm bớt sự tổn thương khi quá phụ thuộc vào một thị trường nhất định", ông Hưng khuyến nghị.
