Tiếp nhận, xử lý phản ánh văn bản quy phạm pháp luật cần thân thiện với người dùng

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời Công văn số 6612/BTP-KTrVB ngày 26/11/2024 của Bộ Tư pháp về việc đề nghị góp ý Dự thảo Đề án “Ứng dụng công nghệ số trong việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật” (Dự thảo).

Tại văn bản góp ý, VCCI cho biết, việc ứng dụng công nghệ số trong việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) sẽ góp phần tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp gửi ý kiến đối với những vướng mắc, bấp cập trong các quy định của pháp luật.

Việc ứng dụng này cũng tạo nên sự giao tiếp hiệu quả, minh bạch giữa chính quyền và người dân, doanh nghiệp, đồng thời là kênh giám sát của các đối tượng chịu tác động đối với hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước. Về cơ bản, doanh nghiệp đánh giá cao và hoan nghênh tinh thần của Đề án.

Tuy vậy, để hoạt động ứng dụng công nghệ số trong việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về VBQPPL thực sự hiệu quả, việc thiết kế và vận hành cần chú trọng đến tính thân thiện với người dùng, với mục tiêu “lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của chuyển đổi số”.

Trên cơ sở đã nêu, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, xem xét một số nội dung liên quan đến xác định phản ánh, kiến nghị được tiếp nhận.

Cụ thể, theo VCCI, nội dung các bước gửi kiến nghị, phản ánh và xử lý của cơ quan tiếp nhận tại Tờ trình, tổ chức, cá nhân sẽ gửi kiến nghị về các chính sách trong VBQPPL và căn cứ vào thông tin về VBQPPL do tổ chức, cá nhân phản ánh, phần mềm tự động đánh giá, lọc, cơ quan chủ trì soạn thảo đề xuất cá nhân, tổ chức lựa chọn cơ quan nhận phản ánh kiến nghị. Trường hợp phát hiện thông tin phản ánh, kiến nghị không đảm báo tính chính xác, phần mềm sẽ loại bỏ/không tiếp nhận phản ánh.

Với nội dung trên, VCCI đề nghị Ban soạn thảo xem xét một số vấn đề: Các chính sách trong VBQPPL do tổ chức, cá nhân phản ánh được cụ thể đến đâu? Tức là, các phản ánh này có cần phải xác định chính xác các điều, khoản, điểm trong VBQPPL hay không?

Bởi trên thực tế, không phải doanh nghiệp, cá nhân nào cũng am hiểu về quy định pháp luật và xác định chính xác quy định tại một VBQPPL cụ thể để phán ảnh. Trong nhiều trường hợp, họ chỉ xác định vấn đề hoặc những điểm vướng trong thực tế hoạt động liên quan đến từng lĩnh vực mà không chỉ ra cụ thể quy định. Các cán bộ tiếp nhận cần phải rà soát để nhận diện các phản ánh của doanh nghiệp, người dân ở trong quy định nào tại VBQPPL cụ thể nào.

“Xuất phát từ thực tế này, nếu yêu cầu phải chính xác đến từng điều, khoản, điểm sẽ gây khó cho tổ chức, cá nhân phản ánh.

Đề nghị giải trình rõ hơn về phản ánh, kiến nghị do người dân, doanh nghiệp gửi đến có cần chi tiết đến từng điều khoản điểm của VBQPPL không? Và cần thiết kế, người dân, doanh nghiệp chỉ cần gửi phản ánh, kiến nghị về vấn đề vướng mắc, bất cập trong VBQPPL nào mà không cần chi tiết đến từng điều, khoản, điểm”, VCCI góp ý.

Cùng với nội dung đã nêu, về “Trường hợp phát hiện thông tin phản ánh, kiến nghị không đảm bảo tính chính xác, phần mềm sẽ loại bỏ/không tiếp nhận phản ánh”. VCCI cho rằng, cần cung cấp thông tin rõ hơn về tiêu chí xác định như thế nào là “thông tin phản ánh, kiến nghị không đảm bảo chính xác”? Trong trường hợp loại bỏ/không tiếp nhận phản ánh thì cơ chế phản hồi cho người dân, doanh nghiệp gửi như thế nào?

Nội dung này cũng được hiểu, những phản ánh, kiến nghị được tiếp nhận là những kiến nghị, phản ánh chính xác, nhưng trong trường hợp khi chuyển đến đơn vị giải quyết và cho ra kết quả là phản ánh, kiến nghị này không chính xác, không phù hợp, không được tiếp thu thì giải quyết như thế nào? Bởi, điều này có thể xảy ra, khi những quan điểm khác nhau giữa người dân, doanh nghiệp với cơ quan quản lý về một vấn đề…

Tại văn bản góp ý, ngoài những nội dung nêu trên, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, làm rõ quy định liên quan: Thời điểm được xem là hoàn thành xử lý phản ánh, kiến nghị; Cơ chế đảm bảo việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị hiệu quả; Cung cấp thông tin.