Tránh "vạ lây" từ xung đột thương mại Mỹ- Trung

Tổng thống Mỹ đã quyết định tăng thuế nhập khẩu từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 10/5/2019.

Toan tính của Trump

Sở dĩ Trump đưa ra quyết định trên là do trong dự thảo thỏa thuận thương mại giữa 2 nước, Trung Quốc đã xóa bỏ những cam kết về chính sách pháp luật mà 2 bên đã đạt được trong nhiều tháng qua, như vấn đề thao túng tiền tệ, đánh cắp quyền sở hữu trí tuệ, ép buộc chuyển giao công nghệ…

Rõ ràng Mỹ gia tăng áp lực đối với Trung Quốc để ép buộc Trung Quốc nhượng bộ thực chất hơn cũng như nhanh chóng kết thúc đàm phán thương mại với Mỹ. Bởi ông Trump dường như quan ngại Trung Quốc có ý kéo dài thời gian đàm phán và lẩn tránh đáp ứng những điều kiện mang tính nguyên tắc của Mỹ. Hơn nữa, ông Trump cần làm găng với Trung Quốc để đáp ứng nhu cầu đối nội, bởi chỉ cần thể hiện quan điểm thái độ cứng rắn với Trung Quốc sẽ có được tác động và hiệu ứng dân tuý rất quan trọng và to lớn đối với ông Trump ở Mỹ, nhất là khi cuộc chạy đua Tổng thống Mỹ năm 2020 đang ngày càng gay gắt.

Mỹ và Trung Quốc đang đẩy mạnh cạnh tranh chiến lược toàn diện, nên những xung đột giữa 2 nước sẽ khó có hồi kết.

Bên cạnh đó, mục đích của ông Trump với chiêu thức này còn có thể do lo ngại đàm phán thất bại mà phải làm găng đến cùng và tạo áp lực tối đa đối với Trung Quốc để buộc Trung Quốc đi vào thoả thuận. Có thể nói, ông Trump dường như đang chơi con bài "được ăn cả, ngã về không" trong đàm phán thương mại với Trung Quốc.

Cho tới nay, Mỹ đã áp thuế quan bảo hộ 25% với 250 tỷ USD giá trị hàng hoá của Trung Quốc xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Trong khi đó, Trung Quốc mới chỉ áp thuế quan bảo hộ tương tự với 110 tỷ USD giá trị hàng hoá của Mỹ xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc.

Xung đột còn kéo dài

Bằng cách gây xung đột thương mại và áp thuế quan bảo hộ với Trung Quốc, ông Trump gây khó khăn lớn cho Trung Quốc cả trước mắt cũng như về lâu dài. Nhưng nước Mỹ cũng không thể tránh khỏi bị thiệt hại. Cử tri Mỹ có thể hả hê khi thấy Trung Quốc bị tổn hại, nhưng chắc chắn cũng chịu thấm thía hệ luỵ và sẽ có tâm lý rất bất lợi với ông Trump. 

Xem ra, các cuộc đàm phán Mỹ- Trung chưa thể đạt được thoả thuận có tác dụng xử lý ổn thoả lâu dài mọi vấn đề vướng mắc trong mối quan hệ giữa hai nước, mà chỉ giúp cả hai bên giữ được thể diện và trang trải được mọi nhu cầu đối nội.

Quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc không ổn định và dễ trở nên xung đột như vậy sẽ tác động tiêu cực tới kinh tế thế giới nói chung, bởi hai nước này là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Hơn nữa, việc bảo hộ thương mại và trả đũa lẫn nhau lại kéo không ít đối tác kinh tế của 2 nước bị “vạ lây”.

Điều đáng chú ý nữa ở đây là Mỹ và Trung Quốc không chỉ xung đột thương mại với nhau, mà trên thực tế còn cạnh tranh chiến lược toàn diện với nhau. Những gì đang xảy ra giữa hai nước rồi sẽ có được giải pháp, nhưng giải pháp ấy chỉ là tạm thời và những xung đột mới lại phát sinh. Bởi vậy, các quốc gia trên thế giới phải có những toan tính chu đáo và bài bản để tăng cường khả năng đề kháng, tránh bị “vạ lây”.