Gửi bình luận
Trung Quốc khẳng định vẫn có khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 5% cho năm 2025, bất chấp số liệu quý III ghi nhận mức tăng GDP yếu nhất trong vòng một năm.
Theo số liệu công bố ngày 20/10 của Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS), GDP quý III tăng 4,8% so với cùng kỳ năm trước, nhỉnh hơn so với dự báo 4,7% của giới phân tích.
Các quan chức Bắc Kinh cho biết đà tăng trưởng GDP của Trung Quốc trong ba quý đầu năm nay đã “đặt nền tảng vững chắc” cho mục tiêu tăng trưởng cả năm, dù những tín hiệu về nhu cầu tiêu dùng yếu và đầu tư sụt giảm vẫn phủ bóng lên triển vọng kinh tế.
Tăng trưởng sản lượng công nghiệp trong tháng 9 đạt 6,5%, vượt mọi dự báo và bù đắp phần nào sự chững lại trong các lĩnh vực khác. Ngược lại, doanh số bán lẻ chỉ tăng 3% – mức thấp nhất kể từ tháng 11 năm ngoái, còn đầu tư tài sản cố định giảm 0,5% trong 9 tháng đầu năm nay, lần đầu tiên ghi nhận mức giảm kể từ năm 2020.
Theo bà Ning Zhang, chuyên gia kinh tế cấp cao tại UBS Group AG, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đang chậm lại nhưng với sự phân hóa rất lớn. Xuất khẩu và sản xuất công nghiệp vượt kỳ vọng, nhưng nền kinh tế trong nước – bao gồm bán lẻ và đầu tư – lại yếu đi rõ rệt.
Thị trường chứng khoán Trung Quốc phản ứng tích cực sau khi dữ liệu được công bố. Chỉ số CSI 300 tăng tới 1,3%, trong khi nhóm cổ phiếu Trung Quốc niêm yết tại Hồng Kông tăng 2,3%, nhờ tâm lý lạc quan hơn khi Tổng thống Mỹ Donald Trump phát tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng thương mại với Trung Quốc.
Động lực lớn nhất của Trung Quốc hiện nay đến từ xuất khẩu. Dù đối mặt với làn sóng thuế quan mới từ Washington, các doanh nghiệp vẫn hưởng lợi từ nhu cầu toàn cầu với hàng hóa sản xuất giá rẻ, giúp duy trì mức tăng trưởng gần mục tiêu.
Tuy nhiên, các chuyên gia lo ngại đằng sau đó là những rạn nứt sâu sắc: giảm phát kéo dài, cạnh tranh gay gắt, lợi nhuận suy giảm, và niềm tin người tiêu dùng vẫn chưa phục hồi sau cú sốc bất động sản.
Lần giảm đầu tư đầu tiên kể từ 2020 là tín hiệu cho thấy tâm lý thận trọng bao trùm khu vực doanh nghiệp. Cú sụt giảm chủ yếu đến từ lĩnh vực bất động sản – tâm điểm của cuộc khủng hoảng tài chính trong nước, song đầu tư vào hạ tầng và sản xuất cũng chậm lại.
Đầu tư cơ sở hạ tầng chỉ tăng 1,1% trong ba quý đầu năm nay, mức thấp nhất kể từ đại dịch, trong khi đầu tư sản xuất – từng tăng gần 10% hồi đầu năm – nay chỉ còn 4%. GDP danh nghĩa (chưa điều chỉnh theo lạm phát) quý III chỉ tăng 3,7%, mức yếu nhất kể từ cuối năm 2022.
Điều đó đồng nghĩa với việc chỉ số giảm phát GDP tiếp tục âm quý thứ 10 liên tiếp – chuỗi giảm phát dài nhất trong lịch sử hiện đại của Trung Quốc.
Trong tuyên bố kèm theo báo cáo, Cục Thống kê Trung Quốc nhấn mạnh chính phủ sẽ thúc đẩy các chính sách vĩ mô chủ động và có tác động mạnh hơn, tập trung ổn định việc làm, doanh nghiệp, thị trường và kỳ vọng xã hội, đồng thời kiên định theo đuổi phát triển chất lượng cao.
Các nhà hoạch định chính sách được kỳ vọng sẽ tiếp tục nới lỏng tín dụng, đẩy mạnh chi tiêu công, và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là khu vực sản xuất công nghệ cao nhằm bù đắp sự sụt giảm trong tiêu dùng và đầu tư tư nhân.
Tuy nhiên, dư địa chính sách tài khóa của Bắc Kinh bị giới hạn khi nợ chính quyền địa phương vẫn ở mức cao kỷ lục, còn việc hạ lãi suất quá mạnh có thể làm gia tăng áp lực tỷ giá nhân dân tệ.
Giới phân tích cho rằng, dù mục tiêu tăng trưởng GDP 5% vẫn trong tầm với của Trung Quốc, nhưng mô hình tăng trưởng hiện tại khó duy trì lâu dài. Sự mất cân bằng giữa khu vực sản xuất đang bùng nổ và khu vực tiêu dùng vẫn ì ạch, cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang hoạt động dưới mức tiềm năng.
Báo cáo tăng trưởng quý III mở màn cho một tuần được xem là bước ngoặt trong hoạch định chính sách. Ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc đang nhóm họp tại Bắc Kinh trong khuôn khổ Hội nghị Trung ương 4, nhằm thảo luận định hướng phát triển 5 năm tới.
Đây cũng là thời điểm Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent chuẩn bị gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Malaysia để mở đường cho cuộc gặp giữa hai nguyên thủ vào cuối tháng này – cuộc đối thoại được kỳ vọng sẽ hạ nhiệt căng thẳng thương mại đang leo thang.
Nếu tiếp tục duy trì ưu tiên sản xuất và xuất khẩu, Trung Quốc có thể củng cố vị thế công xưởng toàn cầu trong ngắn hạn nhưng sẽ khó thoát khỏi bẫy năng suất thấp và sức mua yếu. Ngược lại, nếu chấp nhận “hy sinh” một phần tăng trưởng để tái cơ cấu sang hướng tiêu dùng, nước này có thể xây nền tảng bền vững hơn nhưng đối mặt rủi ro tăng trưởng chậm kéo dài.
