Trung Quốc thúc đẩy các dự án cảng biển ở Đông Nam Á

Trung Quốc đang thúc đẩy một số dự án nhằm tăng cường quan hệ thương mại với Đông Nam Á, bao gồm dự án nâng cấp cảng lớn ở Brunei khi khu vực này nổi lên như một mặt trận quan trọng trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung.

Theo Ban Phát triển Kinh tế Brunei, dự án nâng cấp cảng Muara, cảng lớn nhất Brunei, do một công ty Nhà nước Trung Quốc cùng vận hành, đã được khởi công, theo đó công suất của cơ sở này sẽ tăng gấp đôi lên 500.000 đơn vị tương đương 20 feet (TEU).

Hãng thông tấn Xinhua đưa tin vào cuối tuần qua rằng dự án có tổng vốn đầu tư là 2 tỷ nhân dân tệ (278 triệu đô la Mỹ) và dự kiến ​​sẽ hoàn thành vào cuối năm 2027.

Tầm quan trọng chiến lược của Đông Nam Á đối với Trung Quốc đã tăng lên trong bối cảnh chiến tranh thương mại, khi xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sang khu vực này tăng vọt để bù đắp tác động của thuế quan Hoa Kỳ.

Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho thấy lượng hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Đông Nam Á trong tháng 8 đã tăng 16,6% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lượng hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Sự bùng nổ trong hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc sang Đông Nam Á đã trở thành mối lo ngại ở Hoa Kỳ, khi Washington gây sức ép lên các chính phủ trên khắp khu vực nhằm siết chặt hoạt động trung chuyển hàng hóa Trung Quốc.

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng trong khu vực thông qua thúc đẩy một loạt các dự án. Trong đó, dự án tại Muara, Brunei bao gồm việc xây dựng một bến container mới có khả năng tiếp nhận tàu container lớn lên đến 50.000 tấn trọng tải, cũng như bổ sung thêm cầu tàu mới và nâng cấp các bến cảng hiện có. Khu vực này cũng sẽ có một khu vực thương mại tự do rộng 3,6 ha.

Tân Hoa Xã dẫn lời nhà điều hành cảng cho biết: "Dự án này sẽ nâng cao đáng kể năng lực của Cảng Muara, hỗ trợ tốt hơn cho sự phát triển kinh tế và thương mại cũng như hợp tác của Brunei theo Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường".

Trung Quốc và Brunei đã hợp tác về cảng này kể từ năm 2017, khi Darussalam Assets của Brunei và Tập đoàn Cảng Vịnh Bắc Bộ Quảng Tây của Trung Quốc thành lập liên doanh - Muara Port Co - để vận hành cảng, nơi xử lý hơn 90% hoạt động thương mại phi dầu khí của Brunei.

Khi Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Trung Quốc vào tháng 2, hai bên đã ra tuyên bố chung, trong đó chính phủ Trung Quốc mô tả liên doanh cảng là một "thành công" và cho biết họ kỳ vọng quan hệ đối tác này sẽ củng cố vị thế của Brunei như một trung tâm khu vực về hậu cần, vận chuyển và hàng không.

Tuyến vận chuyển container trực tiếp đầu tiên kết nối Muara với Khâm Châu ở tỉnh Quảng Tây, Tây Nam Trung Quốc bắt đầu hoạt động vào tháng 7 năm 2023, giúp tạo điều kiện thuận lợi cho dòng chảy thương mại giữa miền Tây Trung Quốc và các khu vực xa xôi, kém phát triển ở phía Đông khu vực Đông Nam Á.

Hành lang thương mại đường bộ-đường biển quốc tế mới của Trung Quốc là mạng lưới thương mại và hậu cần nối liền các thành phố không giáp biển ở miền Tây Trung Quốc với hàng trăm cảng biển toàn cầu thông qua một loạt các tuyến đường sắt, đường bộ và đường biển.

Theo dữ liệu từ Tân Hoa Xã, tính đến quý 1 năm nay, các dịch vụ vận chuyển hàng hóa của hành lang này đã kết nối các cơ sở tại 73 thành phố của Trung Quốc với 556 cảng ở 127 quốc gia và khu vực.

Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc ngày càng gia tăng, các quốc gia Đông Nam Á cần có cách tiếp cận thận trọng, minh bạch và chủ động để tận dụng cơ hội phát triển hạ tầng mà vẫn duy trì độc lập trong chính sách đối ngoại, bảo vệ lợi ích dài hạn của mình.