Từ phiên IPO tỷ USD của Krafton đến tiềm năng ngành game Việt

NGUYỄN LONG• 24/06/2021 05:26

Krafton, doanh nghiệp đứng sau game đình đám PlayerUnknown’s Battlegrounds (PUBG) ở Hàn Quốc sắp sửa IPO và được định giá hàng tỷ USD.

PlayerUnknown's Battlegrounds là tựa game nổi đình nổi đám toàn cầu.

PlayerUnknown's Battlegrounds (Pubg) là tựa game nổi đình nổi đám toàn cầu.

IPO tỷ đô của Krafton Inc

Krafton Inc, tiền thân là Bluehole, được thành lập vào năm 2007 bởi Chang Byung-gyu, là tổ chức đứng sau một trong những trò chơi bom tấn lớn nhất trong ngành công nghiệp game, PlayerUnknown's Battlegrounds. Có lẽ không game thủ nào mà không biết đến cái tựa game đình đám này. Nhưng ít ai biết tổ chức sở hữu game khủng, Krafton Inc, có trụ sở tại Hàn Quốc sẽ "hốt bộn tiền" hơn nữa khi chuẩn bị chào bán cổ phần ra công chúng (IPO) vào tháng tới. Theo đó, người sáng lập Chang Byung-gyu Krafton Inc có thể sở hữu số cổ phiếu trị giá 3,5 tỷ USD nếu đợt phát hành lần đầu ra công chúng được định giá ở mức cao nhất trong phạm vi nhất định.

Nhà sáng lập ra Krafton Inc (ảnh Getty Images)

Nhà sáng lập ra Krafton Inc (ảnh: Getty Images)

Theo một báo cáo trên tờ Business Today, Krafton đang tìm cách huy động 4,9 tỷ USD trong đợt IPO được cho là lớn nhất từ trước đến nay của Hàn Quốc. Byung-gyu sẽ nắm giữ 14% cổ phần sau khi IPO.

Đáng chú ý, các bên khác sẽ được hưởng lợi từ đợt IPO là vợ của người sáng lập Byung-gyu, CEO Kim Chang-Han và Tencent Holdings.

Theo hồ sơ pháp lý của Krafton, họ sẽ chào bán 10 triệu cổ phiếu, bao gồm 7 triệu cổ phiếu mới và 3 triệu cổ phiếu hiện tại, với mức dao động 458.000-557.000 won/ cổ phiếu.

Nếu giá chào bán được cố định ở mức trên, thì danh sách này sẽ đánh bại đợt IPO trị giá 4,9 nghìn tỷ won của Samsung Life Insurance vào năm 2010. Nó có khả năng cao hơn Coupang, công ty thương mại điện tử hàng đầu của Hàn Quốc đã huy động được 4,6 tỷ USD tại New York vào tháng 3.

Báo cáo của Bloomberg cho biết cổ phần của CEO Kim Chang-Han có thể trị giá 336 triệu USD và vợ của người sáng lập Chung Seung-hye có thể trị giá 206 triệu USD. Mặt khác, 13% cổ phần của Tencent Holding có thể trị giá tới 3,3 tỷ USD.

IPO của Krafton diễn ra chỉ một tháng sau khi công ty thương mại điện tử Coupang Inc có trụ sở tại Seoul huy động được 4,6 tỷ USD, mức cao nhất của một công ty Hàn Quốc.

Người sáng lập Byung-gyu đã hứa sẽ tặng số cổ phiếu trị giá tới 100 tỷ won cho nhân viên của Krafton như một dấu hiệu công nhận những đóng góp của họ cho công ty.

Park Ju-gun của Leader Index nói với Bloomberg về điều tương tự, "Những doanh nhân đã xây dựng doanh nghiệp của họ từ đầu có xu hướng liên quan nhiều hơn đến các vấn đề bất bình đẳng. Họ cũng đã phải chịu đựng để đạt được vị trí của mình."

Byung-gyu đã bắt đầu kinh doanh của riêng mình vào năm 1997 nhưng điều đó đã bị tạm dừng khi ông nhập ngũ để thực hiện nghĩa vụ quân sự. Sau đó, ông đã mua một số studio chơi game, trong đó có một studio do Giám đốc điều hành hiện tại của Krafton là Kim Chang-han thành lập. Chang-han là người đã đưa ra ý tưởng về một trò chơi hoàng gia.

Krafton có báo cáo doanh thu đạt 1,67 nghìn tỷ won vào năm 2020 và lợi nhuận hoạt động của nó tăng hơn gấp đôi từ 774 tỷ won ở năm 2019.

Hàn Quốc đang chứng kiến số lượng IPO kỷ lục trong năm nay và các nhà phân tích cho rằng khoảng 20 nghìn tỷ won có thể được huy động vào năm 2021, cao hơn khoảng 4 lần so với năm 2020. Sự quan tâm thêm của các nhà đầu tư được thúc đẩy bởi sự phục hồi nhanh chóng từ COVID-19 và lãi suất thấp. Chỉ số Kospi chuẩn đang giao dịch gần mức cao nhất mọi thời đại.

Một số nhà phân tích cảm thấy rằng danh sách này được định giá quá cao so với các công ty khác trên thị trường có định giá thấp hơn nhưng doanh thu của họ cao hơn Krafton. Tuy nhiên, như rất nhiều điều đã xảy ra bất ngờ trên thị trường game, kể cả khi đưa game vào "trò chơi" IPO, nhiều chuyên gia cũng lạc quan về thương vụ này với quan điểm "không có gì là không thể"!

“Kỳ lân” game của Việt Nam

Tại Việt Nam, kỳ lân VNG cũng đi trở thành doanh nghiệp tỷ USD đi lên từ mảng kinh doanh game. Theo đó, VNG là một công ty công nghệ Việt Nam, thành lập vào năm 2004 với 4 mảng sản phẩm chính là Trò chơi trực tuyến, Nền tảng kết nối, Thanh toán điện tử và Dịch vụ điện toán đám mây. Sau 15 năm hoạt động, VNG là doanh nghiệp khởi nghiệp kỳ lân duy nhất tại Việt Nam khi được định giá trên 1 tỷ USD.

Kỳ lân VNG được định giá 1 tỷ USD sau các vòng gọi vốn.

Theo báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán năm 2020 của Công ty Cổ phần VNG cho thấy, năm qua, doanh thu thuần của doanh nghiệp đạt hơn 6.024 tỷ đồng nhưng thấp hơn kế hoạch đã được Đại hội cổ đông thông qua trước đó.

Theo VNG, doanh thu thuần năm 2020 đạt hơn 6.024 tỉ đồng, tăng 16,3%, tương đương tăng 846 tỉ đồng so với năm 2019. Trong khi đó, giá vốn tăng 23%, tương đương 630 tỷ đồng, do vậy tỷ lệ lợi nhuận gộp/doanh thu giảm 3% so với cùng kỳ. Như vậy, so với mức doanh thu kế hoạch đã được Đại hội cổ đông thông qua hồi tháng 6/2020, mức doanh thu này thấp hơn 10%.

Lợi nhuận trước và sau thuế thu nhập doanh nghiệp giảm lần lượt là 40% và 57%, tương đương 255 tỷ đồng và 261 tỷ đồng. Tuy nhiên, so với lợi nhuận sau thuế kế hoạch đã được Đại hội đồng cổ đông thông qua (lỗ 246 tỷ đồng), mức lợi nhuận này lại tăng rất mạnh, lên tới 439 tỷ đồng.

Hiện VNG vẫn đang trong giai đoạn đầu tư cho các công nghệ mới như ZaloPay hay các dự án xây dựng quy mô lớn như VNG Data Center (dự kiến hoàn thành cuối năm 2021).

Bên cạnh đó, từ giữa năm 2020, VNG cũng thay đổi chiến lược khi quyết định sẽ đầu tư mạnh cho các startup công nghệ giàu tiềm năng của Việt Nam, hướng tới một hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ trong nước lớn mạnh. Từ quý 4/2020, VNG đã đầu tư hơn 80 tỷ đồng vào startup vận tải công nghệ Ecotruck, nắm giữ 20% cổ phần của doanh nghiệp này. Ngày 11/3/2021, VNG tiếp tục công bố thương vụ đầu tư vào Got It - Doanh nghiệp cung cấp nền tảng quà tặng điện tử cao cấp tiên phong của Việt Nam, với giá trị đầu tư chiến lược lên đến 138 tỷ đồng tương đương 29.83% vốn cổ phần.

Cơ hội xuất khẩu game

Báo cáo Thị trường Game toàn cầu từ NewZoo cho thấy dù trong giai đoạn đại dịch COVID-19 bùng phát, tổng doanh thu ngành công nghiệp game toàn cầu năm 2020 đạt 159,3 tỷ USD, tăng trưởng 9% so với 2019. Trong đó, chiếm gần 50% là game di động.

Theo bảng xếp hạng của App Annie 2020, các công ty game Việt Nam đứng thứ 7 về lượt game được được tải nhiều nhất trên thế giới. Cứ 25 games được tải trên toàn cầu thì có một game do công ty Việt Nam sản xuất.

Ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS) nhận định: “Dù là ngành kinh doanh giàu tiềm năng, và thực tế đang là ngành duy nhất ‘xuất khẩu’ được sản phẩm nội dung số của Việt Nam ra thế giới, thế nhưng “chơi game”, “làm game”, “kinh doanh game” ở Việt Nam chưa nhận được cái nhìn tích cực và thiện cảm từ xã hội.

Cần giải toả những hiểu nhầm, phá đi những “định kiến”, gỡ bỏ những rào cản về pháp lý và có những chính sách mang tính khuyến khích sẽ là những cú hích mạnh thúc đẩy ngành game phát triển. Với những người làm chính sách, cần hiểu và định vị Game như một ngành công nghiệp nội dung số đầy tiềm năng chiếm lĩnh thị trường thế giới”.

Bà Trâm Nguyễn, Giám đốc quốc gia Google châu Á - Thái Bình Dương (phụ trách Lào, Campuchia và Việt Nam) đánh giá, ngành game Việt Nam đã có sự tăng trưởng vượt bậc trên thị trường quốc tế, trở thành ngành kinh tế xuất khẩu giá trị cao, góp phần hỗ trợ quá trình hồi phục kinh tế đất nước trong và sau đại dịch. Tuy nhiên, điều mà ngành game Việt Nam đang thiếu là một hệ sinh thái vững chắc, tạo điều kiện cho ngành này phát triển hơn nữa.

Từ thực tiễn hoạt động và kinh nghiệm của đơn vị phát triển, phát hành game lớn nhất Việt Nam và đang xuất khẩu game ra thị trường quốc tế, ông Lê Hồng Minh, Chủ tịch VNG tin tưởng, ngành game Việt Nam có thể đạt được hơn doanh số 1 tỷ USD. Tuy nhiên, ông Minh cũng chia sẻ, các công ty chuyên sản xuất game cho thị trường quốc tế ngày càng thu hẹp và việc xuất khẩu game đã không còn là lĩnh vực màu mỡ như trước. Vì thế, nếu muốn thành công, doanh nghiệp phải có những bước đi khôn ngoan hơn.

Câu hỏi là tại sao sau rất nhiều năm, Việt Nam vẫn chỉ có mỗi VNG là kỳ lân trên thị trường công nghệ game? Chúng ta đã có VNG, thậm chí có những khoảnh khắc được nhắc tới mỗi ngày với Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông, trò chơi đã xếp đầu bảng ở hạng mục ứng dụng miễn phí trên chợ trực tuyến App Store thuộc thị trường Mỹ và chỉ vài ngày sau đó, nó tiếp tục nắm giữ vị trí số một trên App Store ở Trung Quốc, Anh và trở thành cơn sốt "Angry Birds thế hệ mới" ở những năm 2013-2014? Nhưng tại sao chúng ta chưa thể có nhiều hơn những dấu ấn đó, hay nhiều hơn những tỷ phú như Byung-gyu khởi đi từ những "game di động chất nhất mọi thời đại", được phát hành với nhiều phiên bản bản địa?