Vì sao World Bank không hỗ trợ El Salvador áp dụng Bitcoin?

World Bank “thẳng thừng” từ chối

Kế hoạch áp dụng Bitcoin dưới dạng tiền tệ lưu thông hợp pháp của El Salvador đã gặp phải rào cản lớn khi Ngân hàng Thế giới (WB) nói rằng, họ sẽ không thể giúp ích gì trong việc triển khai tiền điện tử.

Người phát ngôn của WB cho biết: “Chúng tôi cam kết giúp đỡ El Salvador theo nhiều cách, bao gồm cả về tính minh bạch của tiền tệ và các quy trình quản lý. Mặc dù Chính phủ đã tiếp cận chúng tôi để được hỗ trợ về Bitcoin, nhưng đây không phải là điều mà Ngân hàng Thế giới có thể hỗ trợ, vì sự tác động đến môi trường và tính minh bạch của nó”.

Việc bị từ chối là dấu hiệu mới nhất cho thấy tham vọng của Tổng thống Nayib Bukele trong việc đưa El Salvador bước vào một kỷ nguyên thịnh vượng mới, thông qua việc sử dụng Bitcoin chạy bằng nhiên liệu từ núi lửa, có thể kém thực tế hơn những gì ông muốn. Luật mới của El Salvador cũng yêu cầu các thương gia chấp nhận Bitcoin như một hình thức thanh toán bắt đầu sau ba tháng, đã được thông qua chỉ vài ngày, sau khi Bukele đề xuất ý tưởng tại một hội nghị Bitcoin ở Miami. Hiện tại, các tổ chức tài chính toàn cầu cũng đang bày tỏ sự do dự trước động thái này.

Bộ trưởng tài chính El Salvador, Alejandro Zelaya đã nói, Chính phủ hy vọng nhận được hỗ trợ kỹ thuật từ WB, cũng như lời khuyên về việc đưa ra các tiêu chuẩn cho việc sử dụng tiền điện tử. Tổ chức này phân phối hàng tỷ USD cho các quốc gia đang phát triển thông qua các khoản vay và tài trợ mỗi năm. Sự tham gia của WB  vào kế hoạch áp dụng Bitcoin của El Salvador, sẽ được coi là một dấu hiệu cho thấy thử nghiệm được hỗ trợ, bởi những "người chơi" quyền lực trong thế giới tài chính quốc tế.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng quan ngại một số vấn đề liên quan đến kinh tế vĩ mô, tài chính và pháp lý  khi sử dụng Bitcoin như phương tiện thanh toán hợp pháp và đòi hỏi rất phân tích cẩn thận. Một số nhà phân tích cảnh báo rằng, những lo ngại về tiền điện tử phi tập trung, không được kiểm soát có thể khiến IMF từ chối lời kêu gọi của El Salvador.

Theo lập luận của Tổng thống El Salvador, việc áp dụng Bitcoin sẽ cho phép đất nước có cơ hội nhận được số tiền ước tính 6 tỷ USD được gửi về, bởi những người Salvador làm việc ở nước ngoài mỗi năm. “El Salvador là một điểm đến hấp dẫn cho các doanh nhân trong giới tiền điện tử, khi bất động sản ở El Salvador đã tăng vọt, sau khi quốc gia này công bố kế hoạch biến Bitcoin trở thành một phương tiện thanh toán hợp pháp”.

Mặc dù lo ngại rằng việc sử dụng rộng rãi Bitcoin có thể tạo điều kiện cho rửa tiền và trốn thuế, song các chính trị gia ở Mexico và Panama vẫn ủng hộ theo sự dẫn dắt của El Salvador. Trong khi đó, các cường quốc lớn trên thế giới, đáng chú ý nhất là Trung Quốc lại đang cố gắng phá vỡ hoạt động khai thác Bitcoin, vì lượng điện năng mà máy tính sử dụng trong quá trình này quá lớn.

Trước sự từ chối thẳng thừng cùa WB, El Salvador tiếp tục có kế hoạch làm việc với Ngân hàng Hội nhập Kinh tế Trung Mỹ (CABEI) để tìm ra chính xác cách luật sẽ được thực thi, bao gồm những biện pháp bảo vệ nào có thể được sử dụng, để ngăn chặn Bitcoin bị sử dụng cho các mục đích bất hợp pháp. Vị Chủ tịch ngân hàng CABEI, Dante Mossi đã nói rằng, các chuyên gia bên ngoài sẽ được cử đến để giúp tư vấn về các phương pháp hay nhất.

Kinh tế El Salvador có thể bị ảnh hưởng?

Nhà kinh tế học nổi tiếng Steve Hankle nói rằng, quyết định của Quốc hội El Salvador là "một lời nói dối lớn". Ông lập luận, việc sử dụng Bitcoin như một phương tiện thanh toán có thể dẫn đến việc những người nắm giữ Bitcoin ở các nơi khác, bao gồm cả Nga, Trung Quốc hoặc Iran sẽ “hút hết số USD ở El Salvador như một chiếc máy hút bụi”. Tất cả tiền mặt ở El Salvador bằng USD có thể bị hút hết trong một thời gian ngắn.

Ông cũng tweet trên trang cá nhân của mình rằng, Bitcoin sẽ không làm giảm chi phí chuyển tiền, vì nó mất tới 8% khi rút Bitcoin tại máy ATM, so với mức 0% - 4% của Western Union hoặc MoneyGram.

Mặt khác, ở El Salvador, những tác động thực tế của luật mới đã trở thành nguồn gốc gây nhầm lẫn lớn, khi một Bộ trưởng của Chính phủ đã gợi ý rằng, lương của công nhân có thể được trả bằng Bitcoin. Tuy nhiên, một Bộ trưởng khác lại tuyên bố sẽ loại trừ hoàn toàn khả năng đó vào ngày hôm sau.

Mặc dù chính phủ có kế hoạch thiết lập một quỹ tín thác cho phép công dân chuyển đổi Bitcoin thành đô la Mỹ, đồng tiền này sẽ vẫn là tiền tệ chính của El Salvador, nhưng vẫn chưa rõ tỷ giá hối đoái sẽ được xác định như thế nào.

Một số nhà phê bình cho rằng, thông báo thu hút sự chú ý của Tổng thống El Salvador là nhằm đánh lạc hướng việc ông đang phải đối mặt với sự lên án của quốc tế, vì Đảng của ông đã “phế truất” các Thẩm phán và Bộ trưởng Bộ Tư pháp của đất nước.

“El Salvador cũng rút khỏi thỏa thuận chống tham nhũng với Tổ chức các quốc gia châu Mỹ trong tháng này, điều đó đã dấy lên lo ngại về một cuộc chiếm đoạt quyền lực độc tài trong thời gian tới”, nhà phê bình nhận định.

Các cơ quan xếp hạng toàn cầu và các công ty đầu tư cũng đã lên tiếng cảnh báo về những rủi ro có thể xảy ra. Trong một lưu ý mới đây dành cho khách hàng, công ty Amherst Pierpont Securities có trụ sở tại New York cảnh báo rằng, rủi ro từ động thái của El Salvador có thể gây ra một số thiệt hại lớn cho tâm lý nhà đầu tư trên thị trường tiền điện tử.