Xung đột Hamas - Israel: Dư chấn dài hạn với Trung Đông

>> Xung đột Israel - Hamas: Châu Âu run rẩy vì "vàng đen"

Kể từ ngày 7/10, khi lực lượng vũ trang Hamas vượt qua ranh giới tấn công vào Israel gây thiệt hại hàng nghìn nhân mạng - quốc gia Do thái buộc phải đối mặt với thực tế rằng định hướng chính sách của Israel đối với người Palestine đã sụp đổ.

Và dĩ nhiên, khuôn khổ của nó không chỉ gói gọn ở Gaza. Ở mức độ rộng hơn, các cuộc tấn công cho thấy sự thất bại toàn tập của ý tưởng cho rằng vấn đề chính trị của người Palestine có thể bị gạt sang một bên vô thời hạn mà không gây bất kỳ tổn hại nào cho cả Trung Đông.

Dễ nhận thấy rằng, hàng chục năm qua, Israel đã cố gắng bình thường hóa quan hệ với khối Ả rập, đã có những thành tựu nhất định, nhưng cuộc chiến với Palestine đang diễn ra đã mau chóng phá nát những thành tựu ấy.

Rõ ràng rằng, dù khối Ả rập rất nỗ lực xây dựng môi trường hòa bình, cố gắng gác lại sự khác biệt về tôn giáo, tín ngưỡng, lịch sử, song rào cản về ý thức hệ quá lớn, tâm lý hoài nghi lẫn nhau giữa Do thái giáo và Hồi giáo dường như không thể được tẩy sạch.

Mâu thuẫn nội khối là mầm mống bất ổn, nguồn cơn sinh ra nhiều cuộc chiến tranh đẫm máu - Trung Đông chưa bao giờ yên ả. Từ đây có thể lý giải nguyên nhân vì sao khu vực này khá giàu có, nhưng chưa bao giờ họ đủ sức tự quyết định vận mệnh của mình.

Hamas nổi dậy đặt ra dấu hỏi với an ninh khu vực, trực tiếp phá hỏng tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia, cũng như giảm thiểu căng thẳng giữa Tel Aviv và Teheran. Ý tưởng về việc thành lập một thỏa thuận an ninh chung bị “đóng băng” vô thời hạn.

Tệ hơn, cho dù Mỹ đã dứt áo ra đi khỏi Trung Đông, nhưng tình thế bắt buộc họ quay lại. Lầu Năm Góc đã triển khai hai tàu sân bay tới Trung Đông, cung cấp hơn 100 chiến đấu cơ cũng như nhiều tàu tuần dương, tàu khu trục và tàu ngầm trang bị tên lửa Tomahawk.

>> Đây là lý do đảng Cộng hòa muốn viện trợ Israel, thay vì Ukraine

Việc Washington tái xuất với khí tài quân sự là điềm báo xấu, cùng với sự hiện diện của Nga và Trung Quốc càng khiến cho tình hình thêm căng thẳng. Nghĩa là cuộc chiến này có thể vượt khỏi tầm kiểm soát của các quốc gia trong khu vực.

Hàng chục năm nay, các toan tính của những cường quốc với Trung Đông đều để lại sai số quá lớn. Ít nhất 5 đời Tổng thống Mỹ sa lầy với chiến lược “xuất khẩu dân chủ”, “chống khủng bố” và “tái thiết hòa bình”. Nga cũng không thể làm tốt hơn ở đồng minh Syria, Iran; Trung Quốc được coi là tay chơi mới, chưa thể nói trước điều gì.

Trong khi đó, xung đột Hamas - Israel không giải quyết được bất cứ điều gì, mà còn gây ra mớ bùng nhùng bế tắc lối ra. Rõ ràng, không có cơ sở suy luận Hamas có thể chiến thắng đối thủ; ngược lại, Israel không dễ dàng xóa bỏ hoàn toàn các lực lượng đối kháng đang tồn tại trong khu vực.