Ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, thu ngân sách tiếp tục đạt thấp

Theo Tổng cục Thuế, tình hình kinh tế trong 7 tháng đầu năm 2020 chịu tác động lớn của dịch bệnh COVID-19, đặc biệt là thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc thực hiện các biện pháp phòng tránh dịch bệnh trong đó có hoạt động cách ly xã hội trong tháng 4/2020 đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh... trong thời gian thực hiện cách ly, hầu hết các hoạt động dịch vụ không thiết yếu phải đóng cửa, hoạt động sản xuất kinh doanh khác bị hạn chế, đã tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Từ tháng 5, tình hình dịch bệnh tại Việt Nam về cơ bản đã được kiểm soát, nền kinh tế đã từng bước được mở cửa trở lại tuy nhiên mức độ phục hồi còn rất chậm.

Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện các gói giải pháp của Chính phủ để hỗ trợ doanh, tổ chức, cá nhân bị tác động của dịch bệnh, hỗ trợ người nộp thuế gia hạn tiền thuế GTGT, từ tháng 3 đến tháng 6/2020, thuế TNDN phải nộp sau quyết toán năm 2019 và thuế TNDN tạm nộp quý I và quý II năm 2020 và tiền thuê đất đối với các nhóm ngành, nhóm doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh COVID-19 theo Nghị định số 41/NĐ-CP ngày 8/4/2020 của Chính phủ đã làm sụt giảm sâu số thu ngân sách trong 7 tháng đầu năm, đặc biệt là từ tháng 4 đến nay.

Đánh giá của Tổng cục Thuế cho thấy, về tổng thể, kết quả thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý 7 tháng năm 2020 đạt thấp nhất so với thu của một số năm gần đây cả về tiến độ và tốc độ (thu 7 tháng năm 2019 đạt 57% số thu cả năm, tăng 11,8% so với cùng kỳ, năm 2018 tỷ lệ tương ứng là 56,7%, tăng 16,2%, năm 2017 đạt 54,8%, tăng 16,1%).

Diễn biến thu qua các tháng giảm dần và giảm mạnh từ tháng 4 trở đi. Trong đó, tiến độ thu khá tập trung tại một số khoản có nguồn phát sinh kinh tế của năm 2019 nhưng theo quy định các doanh nghiệp kê khai, nộp thuế trong những tháng đầu năm 2020.

Đặc biệt, tháng 7 là tháng thứ 3 liên tiếp số thu do Tổng cục Thuế quản lý đạt thấp hơn so với cùng kỳ (5 tháng số thu đạt 499.832 tỷ đồng, bằng 39,8% so với dự toán pháp lệnh, bằng 97,6% so với cùng kỳ năm 2019; 6 tháng thu đạt 574.237 tỷ đồng, bằng 45,8% so với dự toán pháp lệnh, bằng 96,1% so với cùng kỳ năm 2019).

Với những tác động giảm thu từ chính sách và tình hình dịch bệnh phức tạp, thu NSNN do cơ quan thuế quản lý mặc dù không có sự tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2019, nhưng để có được kết quả đó, Tổng cục Thuế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý thu, chống thất thu và thu hồi nợ đọng.

Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các cục thuế triển khai dự toán thu ngay từ ngày đầu, tháng đầu; giao nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp năm 2020 cho cục thuế; Đồng thời, tập trung triển khai kịp thời, có hiệu quả các nhóm giải pháp công tác quản lý thu, tập trung rà soát toàn bộ số doanh nghiệp đăng ký kinh doanh để đưa vào quản lý thuế, kiểm tra toàn bộ số doanh nghiệp, người nộp thuế báo ngừng hoạt động...  

Ông Nguyễn Đức Huy - Phó Chánh văn phòng Tổng cục Thuế cho biết, công tác quản lý thuế được thực hiện chặt chẽ ngay từ khâu đăng ký, kê khai, nộp thuế, hoàn thuế. Cơ quan thuế tập trung kiểm tra, rà soát số lượng doanh nghiệp đăng ký kinh doanh, số lượng doanh nghiệp tạm nghỉ kinh doanh, ngừng hoạt động, đặc biệt là sau dịp tết nguyên đán và số người nộp thuế báo ngừng, nghỉ kinh doanh trong thời gian dịch bệnh bùng phát, đảm bảo đưa vào quản lý thuế đối với 100% người nộp thuế có kinh doanh

Báo cáo của Tổng cục Thuế cũng cho biết, về công tác thanh tra, kiểm tra, từ đầu năm đến nay, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện được 32.851 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt 35,53% kế hoạch năm 2020; kiểm tra được 301.420 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế. Tổng số tiền xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 30.695 tỷ đồng; tăng thu NSNN 10.915 tỷ đồng.

Trong đó, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 104 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt 269 tỷ đồng; giảm lỗ 1.785 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế 2.373 tỷ đồng.

Trong 7 tháng đầu năm 2020, cơ quan thuế các cấp cũng đã thu hồi được 16.372 tỷ đồng, bằng 38,7% nợ thuế có khả năng thu tại thời điểm 31/12/2019, tăng 8,3% so với cùng kỳ năm 2019.

Triển khai thực hiện Nghị định số 41/2020/NĐ-CP ngày 8/4/2020 về gia hạn thời hạn nộp tiền thuế và tiền thuê đất cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân gặp khó khăn do tác động của dịch bệnh COVID -19, tính đến ngày 30/7/2020, Tổng cục Thuế đã tiếp nhận 179.247 giấy đề nghị gia hạn tiền thuế và tiền thuê đất (trong đó, doanh nghiệp 125.152 giấy đề nghị; hộ, cá nhân kinh doanh 54.095 giấy đề nghị) với số tiền thuế và tiền thuê đất được gia hạn là 53.645 tỷ đồng.

Trong 7 tháng đầu năm 2020, toàn quốc có 74.810 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 4.786 doanh nghiệp (+6,01%) so với cùng kỳ năm 2019; có 45.218 doanh nghiệp chấm dứt kinh doanh, tăng 159 doanh nghiệp (+0,35%); có 24.232 doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh, tăng 4.223 doanh nghiệp (+21,11%); có 14.392 doanh nghiệp khôi phục kinh doanh, tăng 908 doanh nghiệp (+6,73%). Đến ngày 19/07/2020, toàn quốc có 785.514 doanh nghiệp đang kinh doanh, tăng 27.981 doanh nghiệp (3,69%) so với thời điểm cuối năm 2019.