Để giải quyết bài toán nhức nhối về hàng giả trên thương mại điện tử, một số ý kiến cho rằng, bên cạnh hành lang pháp lý, sự vào cuộc của lực lượng chức năng, cần sự chung tay của cả cộng đồng.
Theo thống kê của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, năm 2025, toàn lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra 27.540 vụ; phát hiện, xử lý 23.402 vụ vi phạm; thu nộp ngân sách Nhà nước gần 372 tỷ đồng; tổng trị giá hàng hóa vi phạm gần 290 tỷ đồng; giảm 31,76% so với cùng kỳ năm 2024.
Nhiều vụ việc điển hình đã được phát hiện, xử lý như: thu giữ 35.000 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội; thu giữ 123.000 kg nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại Cao Bằng; chuỗi vụ kiểm tra các cơ sở kinh doanh thời trang tại Sài Gòn Square; kiểm tra kho sữa nhập lậu tại Bạch Mai (Hà Nội); thu giữ trên 100 tấn vải cuộn không rõ nguồn gốc tại Công ty TNHH Trường Vinh Vina; thu giữ 15 tấn đường cát tại TP Hồ Chí Minh; hơn 1 tấn kẹo dẻo không rõ nguồn gốc tại TP Hồ Chí Minh; hàng nghìn viên An cung Ngưu Hoàng Nam Dương tại Quảng Ninh; hơn 18 tấn thịt gà và nội tạng gà đông lạnh không có hóa đơn, chứng từ tại Hà Nội…
Đáng chú ý, vi phạm trong môi trường thương mại điện tử tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý, kiểm soát thị trường. Bên cạnh đó, hoạt động livestream bán hàng trên mạng xã hội bị lợi dụng để tiêu thụ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, với thủ đoạn quảng cáo thổi phồng, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền”, “nhà làm”, “sạch 100%” hoặc sử dụng KOL/KOC để tạo lòng tin. Một số gian hàng còn đăng tải thông tin sai sự thật, sử dụng giấy tờ, bản công bố chất lượng đã hết hạn, bị chỉnh sửa hoặc của thương nhân khác nhằm lừa dối người tiêu dùng.
Thực tế, để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, thời gian quan, các cơ quan quản lý đã không ngừng hoàn thiện hành lang pháp lý, tuy nhiên, khác với thương mại truyền thống, trong môi trường mua sắm trực tuyến, hầu hết những yếu tố đó trở nên mơ hồ. Người mua không biết rõ người bán là ai, ở đâu; hàng hóa được lưu kho tại vị trí nào; thông tin về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm khó xác thực. Khi xảy ra vấn đề, việc truy tìm, xác minh đối tượng liên quan cũng vô cùng phức tạp.
Vì vậy, để giải quyết bài toán nhức nhối về hàng giả trên thương mại điện tử, một số ý kiến cho rằng, bên cạnh hành lang pháp lý, sự vào cuộc của lực lượng chức năng, cần sự chung tay của cả cộng đồng.
Theo ông Trần Việt Hùng - Trưởng phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương, để nâng cao hiệu quả phòng, chống buôn lậu, hàng giả, bên cạnh sự nỗ lực của các lực lượng chức năng, đòi hỏi phường, xã phải chủ động nắm tình hình, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; tập trung kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các tuyến, địa bàn, lĩnh vực trọng điểm, kho hàng, điểm tập kết, mặt hàng thiết yếu, từ đó tạo đột phá trong kiểm soát thương mại điện tử.
Ngoài ra, sự chung tay của cộng đồng, người dân và doanh nghiệp rất quan trọng. Theo đó, mỗi người dân cần chủ động mua sắm tại các cửa hàng, siêu thị, sàn thương mại điện tử uy tín, cảnh giác với hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Doanh nghiệp cần tuân thủ quy định pháp luật, minh bạch hóa nguồn gốc hàng hóa, tránh tiếp tay cho hoạt động gian lận thương mại.
Một nghịch lý đang tồn tại là không ít người tiêu dùng dù biết rõ là hàng giả, hàng nhái nhưng vẫn chấp nhận mua vì tâm lý ham rẻ. Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thành - đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho rằng, đây là thách thức lớn nhất bởi sự thỏa hiệp của người mua chính là “nguồn sống” cho hàng gian.
Do đó, vị này cho rằng, việc khơi dậy tinh thần yêu chuộng hàng Việt và xây dựng văn hóa kinh doanh đạo đức là hướng đi lâu dài. Công tác tuyên truyền trong thời gian tới sẽ được tập trung ngay trên chính các nền tảng số để tiếp cận trực tiếp với người dùng và người bán. Chỉ khi người tiêu dùng kiên quyết tẩy chay hàng giả và doanh nghiệp chủ động minh bạch thông tin sản phẩm, môi trường thương mại điện mới có thể phát triển bền vững.
Được biết, từ ngày 01/01/2026, các quy định về quản lý chất lượng hàng hóa sẽ được triển khai đồng bộ, điều này được kỳ vọng không chỉ giúp doanh nghiệp bảo vệ sản phẩm chính hãng, ngăn chặn gian lận về chất lượng, mà còn góp phần đơn giản hóa giám sát, kiểm tra của cơ quan chức năng.
.jpg "Giải pháp chống hàng giả trên sàn thương mại điện tử")
