Cuộc chiến Mỹ-Trung trên mặt trận COVID-19

Những lời “cay đắng” của Trump đang đưa ra để buộc tội Trung Quốc phản ánh sự thất vọng ngày càng tăng của ông đối với Bắc Kinh về đại dịch COVID-19. Một đại dịch đang gây thiệt hại tính mạng cho hàng chục ngàn người ở Hoa Kỳ, đồng thời gây ra sự suy thoái "tồi tệ" cho nền kinh tế của nước Mỹ và đe dọa cơ hội tái đắc cử của D.Trump vào tháng 11 tới.

Nhà Trắng được cho là đang thảo luận để chuẩn bị một loạt các lựa chọn chống lại Trung Quốc. Bên cạnh đó, chính quyền Trump liên tục đưa ra các phương án về cách “tấn công” Trung Quốc và làm thế nào để xử lý một cách hợp lý nhất.

Thời gian này, Trump đang nói rất nhiều rằng những mối quan tâm của ông về vai trò và trách nhiệm của Trung Quốc đối với nguồn gốc và sự lây lan của virus hiện đang là ưu tiên số một, xếp trên cả việc xây dựng một thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Bắc Kinh, vốn trước đây thống trị các chương trình nghị sự của ông với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này.

D.Trump cho rằng, tình hình virus hiện tại là không thể chấp nhận được và nước Mỹ sẽ làm tới cùng trong việc này để “đòi lại sự công bằng” cần thiết.

Hôm thứ năm vừa qua, tờ Bưu điện Washington có đưa ra một trích dẫn về việc một số quan chức của chính quyền Trump đang có ý tưởng “bắt vạ” Trung Quốc bằng việc sẽ “xù” khoản nợ khổng lồ mà Washington đang vay của Bắc Kinh.

Khi được hỏi liệu ông có cân nhắc việc Hoa Kỳ ngừng thanh toán các khoản nợ của mình như một cách để trừng phạt Bắc Kinh hay không, D.Trump nói: “Không, tôi không làm vậy. Tôi sẽ làm điều tương tự, thậm chí sẽ có thêm nhiều tiền, có thể bằng cách áp đặt thuế quan với hàng hóa của họ. Vì vậy, tôi sẽ không làm việc “xù nợ” của họ”.

Cuộc chiến “luận tội” Trung Quốc

Thời gian trước, để “hạ nhiệt” một cuộc chiến thương mại “tổn nhân bất lợi kỷ”, Trump đã ký một thỏa thuận thương mại giai đoạn một trị giá hàng tỷ đô la với Trung Quốc vào tháng 1, cắt giảm một số hàng rào thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc để đổi lấy cam kết việc Trung Quốc mua thêm nông sản, năng lượng, hàng hóa sản xuất tại Mỹ và giải quyết một số  khiếu nại của Hoa Kỳ về thực hành sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, mức thuế quan lên tới 25% vẫn còn trên một số mặt hàng nhập khẩu trị giá 370 tỷ đô la hàng năm.

Trump đã thể hiện lập trường cứng rắn của mình đối với thương mại Trung Quốc như là một điểm khác biệt quan trọng với những đối thủ  Đảng Dân chủ đang thách thức ông trong cuộc đua tổng thống. Giữ thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc cho phép Trump duy trì “thế thượng phong” đối với Trung Quốc cho một thỏa thuận thương mại giai đoạn 2.

Thời gian gần đây, Washington và Bắc Kinh đã trao cho nhau những lời “cay đắng” về nguồn gốc của virus và cái cách mà hai bên phản ứng với nó.

Trump từ chối cho biết liệu ông có cáo buộc Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chịu trách nhiệm về những thông tin sai lệch từ Trung Quốc khi virus này khởi phát từ Vũ Hán và sau đó nhanh chóng lan rộng khắp thế giới.

Trump và các trợ lý hàng đầu của ông, trong khi đẩy mạnh các biện pháp “tu từ” chống lại Trung Quốc, đã không ngừng chỉ trích trực tiếp ông Tập, người mà tổng thống Mỹ đã nhiều lần gọi là “bạn bè” của ông.

Tuy vậy, một số nhà phê bình nước Mỹ lại cho rằng, Trump dường như đang cố gắng sử dụng Bắc Kinh để làm chệch hướng khỏi những thiếu sót trong phản ứng của chính ông. Một số cho rằng, sự thúc đẩy chống lại Trung Quốc của chính quyền Trump hoàn toàn là một động thái chính trị.

Hiện tại, một số ý kiến cho rằng, chính phủ Hoa Kỳ và công dân nước này sẽ nộp đơn kiện đòi “bồi thường thiệt hại” từ Bắc Kinh tại tòa án Hoa Kỳ.

Dường như các lựa chọn “cách xử lý” chính quyền Bắc Kinh đang được thảo luận khắp các cơ quan của chính phủ Mỹ bao gồm Bộ Ngoại giao, Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, Bộ Tài chính và Lầu năm góc.

Áp lực hành động mạnh mẽ nhất đến từ Hội đồng An ninh Quốc gia, bao gồm cả phó cố vấn an ninh quốc gia Matthew Pottinger, trong khi các quan chức Bộ Tài chính đang khuyến cáo thận trọng.

Ngoại trưởng Mỹ, Mike Pompeo đã nhiều lần nói rằng ưu tiên của Washington vào lúc này là chống lại virus nhưng thời điểm để Trung Quốc “phải trả giá” cũng đang sắp đến.