Đề án đầu tư 1 triệu căn nhà ở xã hội đang thực hiện ra sao?

DIỆU HOA• 06/09/2023 11:00

Theo báo cáo, đến nay các địa phương trên cả nước đã hoàn thành đầu tư xây dựng 181 dự án nhà ở xã hội, quy mô xây dựng khoảng 94.390 căn hộ, với tổng diện tích sàn nhà ở 4,8 triệu m2.

>>TP.HCM: Rà soát hoạt động của 25 sàn giao dịch bất động sản

Bộ Xây dựng vừa có báo cáo tình hình thực hiện Nghị quyết 01 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ cho biết ngay sau khi Thủ tướng phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030, Bộ đã phối hợp Ngân hàng Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương cùng thực hiện đề án.

Có 11 địa phương công bố danh mục 24 dự án đủ điều kiện vay ưu đãi từ gói tín dụng 120.000 tỷ đồng

291 dự án đang triển khai

Theo báo cáo trên, đến nay các địa phương trên cả nước đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 181 dự án, quy mô xây dựng khoảng 94.390 căn hộ, với tổng diện tích sàn nhà ở 4,8 triệu m2. Các địa phương đang tiếp tục triển khai 291 dự án, quy mô xây dựng khoảng 271.500 căn hộ, với tổng diện tích sàn khoảng 14.520.000 m2.

Theo đề án được Thủ tướng phê duyệt, trong giai đoạn 2021-2030 cả nước sẽ xây dựng khoảng 1.062.200 nhà ở xã hội, trong đó giai đoạn 2021-2025 sẽ hoàn thành xây dựng khoảng 428.000 căn hộ, và trong giai đoạn 2026-2030 sẽ hoàn thành xây dựng khoảng 634.200 căn hộ cho người thu nhập thấp, công nhân các khu công nghiệp.

Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng cho biết, Bộ đã có hướng dẫn đối tượng, điều kiện khách hàng, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Hiện, có 11 địa phương công bố danh mục 24 dự án đủ điều kiện vay ưu đãi từ gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, với nhu cầu vay vốn khoảng 12.400 tỷ đồng.

Để triển khai hiệu quả gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan lập tổ công tác đôn đốc, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong giải ngân vốn.

>>Giá nhà ở thứ cấp sẽ giảm trước khi tăng vào giữa năm 2024?

Còn nhiều khó khăn

Sau thời gian dài “ngủ đông”, một số dự án nhà ở xã hội đang được triển khai. Theo dự báo, phân khúc này sẽ “chiếm sóng” thị trường trong tương lai khi có nhiều “ông lớn” tham gia.

Cần đa dạng hóa nguồn vốn cho nhà ở xã hội

Tuy nhiên, theo TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, đa số các dự án nhà ở xã hội tính đến thời điểm hiện nay được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn công, một số dự án do tư nhân thực hiện. Khó tiếp cận nguồn vốn vay ngân sách do được bố trí cho các dự án nhà ở xã hội rất ít. Điều kiện, thủ tục phức tạp trong khi nguồn cung nhà ở xã hội còn ít.

Vị chuyên gia cho rằng không nên áp dụng theo các gói, chương trình một vài năm như hiện nay. Đặc biệt, có thể thành lập quỹ phát triển nhà ở xã hội gồm: Nguồn tiền thu từ quỹ đất cho nhà ở xã hội; Vốn góp từ các tổ chức tài chính trong và ngoài nước; Phát hành trái phiếu chính phủ/chính quyền địa phương; Vốn đối ứng, bổ sung từ các tổ chức tín dụng trong nước; Nguồn vốn ODA, các tổ chức tài chính quốc tế.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam cũng cho rằng các quốc gia ngay trong khối ASEAN như Singapore, quỹ cho nhà ở xã hội đã phát triển rất hiệu quả. “Tôi nghĩ rằng không lý do gì để phát triển những quỹ này để không còn phụ thuộc vào nguồn vốn ngân sách" – ông Đính nhận định.

Dựa trên kinh nghiệm làm việc trong ngành ngân hàng ở Mỹ, TS Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, quỹ này rất quan trọng, bởi rất khó để ngân hàng dùng nguồn vốn ngắn hạn cho vay dài hạn với lãi suất thấp.

Vị chuyên gia chia sẻ, quỹ này nên xuất phát từ Chính phủ phát hành trái phiếu dài hạn có ưu đãi, miễn thuế. Tiền từ trái phiếu sẽ đưa vào quỹ, cho các ngân hàng vay với lãi suất thấp khoảng 3%. Ngân hàng nhờ đó mới có thể cho người dân vay với lãi suất hấp dẫn 5% được. “Đây là sẽ là giải pháp để tạo ra nguồn vốn quan trọng phát triển nhà ở xã hội, nhưng không dễ để thực hiện" – ông Hiếu khẳng định.