Doanh nghiệp "gặp khó" khi xuất khẩu thủy sản tươi sống sang Trung Quốc

>>>Trung Quốc có thể "soán ngôi vương" của Mỹ trong nhập khẩu thuỷ sản Việt

Ông Trần Văn Út, Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Vĩ Tuyến cho biết, chúng tôi đã và đang xuất khẩu các mặt hàng thủy sản tươi sống, chủ yếu là qua cảng ICD Thành Đạt – Km3 + Km4, tại cặp chợ Biên Mậu Móng Cái – Đông Hưng, thủ tục xuất khẩu dưới dạng cư dân biên giới.

“Chúng tôi đang gặp khó khăn trong việc thanh toán của khách hàng vì đây không phải hoạt động xuất khẩu chính ngạch nên không thể thanh toán qua hệ thống ngân hàng, dẫn đến việc gặp khó khăn báo tài chính với cơ quan Thuế”, Giám đốc Cty Vĩ Tuyến cho biết.

Ông Út giải thích, theo yêu cầu của phía Hải quan Trung Quốc thì cư dân biên giới phía Việt Nam khi xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc phải có chứng thư kiểm dịch do Cục quản lý chất lượng Thủy sản cấp, nhưng giấy chứng thư thì phải là doanh nghiệp có cơ sở đủ điều kiện được Cục Quản lý Chất lượng nông lâm thủy sản cấp phép mới được sản xuất, sơ chế, chế biến hoặc bao gói.

Nhưng đối với hầu hết thủy sản sống thì phía Trung Quốc chưa cho nhập khẩu chính ngạch tại Đông Hưng, mà chỉ cho nhập khẩu tại cặp chợ Móng Cái - Đông Hưng dưới hình thức xuất khẩu cư dân biên giới. Mà doanh nghiệp lại không được trực tiếp xuất khẩu theo quy định của phía Trung Quốc và cũng không được ủy thác xuất khẩu cho cá nhân là cư dân biên giới cũng như không thể xuất hoá đơn kinh doanh điện tử cho cá nhân theo quy định của cơ quan thuế. Như vậy thì doanh nghiệp không thể làm báo cáo tài chính đối với cơ quan Thuế.

Do đó, đại diện doanh nghiệp đề xuất Bộ NN&PTNT có giải pháp và hướng dẫn cụ thể cho các doanh nghiệp xuất khẩu dưới dạng cư dân biên giới để tránh việc sau này cơ quan thuế kiểm tra truy thu thuế thu nhập, doanh nghiệp không thể giải trình được.

"Nếu được, tôi mong muốn các bộ ngành xem xét có giải pháp xin miễn trừ báo cáo tài chính hình thức làm thủ tục xuất khẩu dưới dạng cư dân biên giới đối với các doanh nghiệp", ông Trần Văn Út nêu kiến nghị.

Dẫn chứng thêm về khó khăn doanh nghiệp gặp phải, ông Út nói, về việc thông quan hàng hóa xuất khẩu chính ngạch tại các cửa khẩu, chúng tôi vẫn thường xuyên có hoạt động xuất khẩu thủy sản tươi sống bằng đường chính ngạch đi các thị trường tại các cửa khẩu quốc tế, doanh nghiệp chúng tôi chưa vi phạm về vấn đề thông quan hàng hóa, nhưng trong thời gian gần đây chúng tôi đăng ký thủ tục Hải quan điện tử cho các lô hàng xuất khẩu thì liên tiếp 11 lô hàng bị phân luồng đỏ tính đến ngày hôm qua (7/3/2023).

Vì đặc thù là hàng tươi sống nên việc khi các lô hang bị phân luồng đỏ sẽ dẫn tới việc kéo dài thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hàng hóa cũng như uy tín với khách hàng nước ngoài. Và thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp và uy tín của ngành hàng thủy sản Việt Nam.

"Đề xuất các bộ ngành có chính sách đặc thù cho các doanh nghiệp xuất khẩu các mặt hàng thủy sản tươi sống", ông Út nhấn mạnh.

>>>Ngành thủy sản sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức trong năm 2023?

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường cho biết, doanh nghiệp thủy sản muốn xuất khẩu sang Trung Quốc thì phải có tên trong 805 doanh nghiệp đã được phía Trung Quốc cấp. Bằng không, doanh nghiệp phải bổ sung hồ sơ và chờ cấp phép. Hiện Trung Quốc cấp 128 mã sản phẩm liên quan tới thủy sản.

Ông Tiệp đề nghị doanh nghiệp kiểm tra kỹ hồ sơ, đặc biệt là HS code, nhằm đảm bảo tương thích trước khi thông quan.

Cục trưởng Cục Chất lượng Chế biến và Phát triển thị trường thông tin thêm, rằng Việt Nam đang đàm phán nhằm đa dạng hóa các mặt hàng xuất khẩu. Hiện mặt hàng hàu sống đã cơ bản hoàn thành thủ tục, còn mặt hàng tôm ướp đá, sứa muối tiếp tục được đánh giá nguy cơ.

Mặc dù còn khó khăn nhưng không thể phủ nhận tiềm năng của thị trường tỷ dân này. Nói như ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, hiện nay, Trung Quốc đã vươn lên thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam sau Hoa Kỳ.

Trong đó, Quảng Tây là địa phương đứng thứ 3 ở Trung Quốc về khối lượng nhập khẩu thủy sản Việt Nam, chỉ sau Quảng Đông và Trạm Giang. Năm 2022, nhập khẩu thủy sản Việt Nam vào Quảng Tây đạt 28.400 tấn. Việt Nam là nguồn cung thủy sản số 1 cho Quảng Tây, chiếm 69% khối lượng và 75% giá trị của tỉnh này. Từ tiềm năng này, đại diện VASEP đề nghị, Việt Nam và Trung Quốc cần tăng cường xúc tiến thương mại, giao thương giữa các doanh nghiệp để kết nối, đẩy mạnh xuất nhập khẩu thủy sản.