Gửi bình luận
Các doanh nghiệp nhấn mạnh khả năng áp dụng hồi tố COD các quy định mới ban hành gần đây có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng về tài chính và vận hành.
Hiệp hội Năng lượng Hàn Quốc tại Việt Nam (KEAV) vừa có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các Bộ ngành, đơn vị liên quan kiến nghị xem xét về điều kiện hưởng giá FIT và vận hành thương mại (COD) đối với dự án năng lượng tái tạo.
Theo đó, KEAV bày tỏ quan ngại sâu sắc về quá trình xem xét điều kiện hưởng cơ chế giá FIT đối với các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam, trong đó có các nhà đầu tư Hàn Quốc.
Các doanh nghiệp nhấn mạnh khả năng áp dụng hồi tố COD các quy định mới ban hành gần đây có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng về tài chính và vận hành. Do đó, với tính cấp thiết và nghiêm trọng của vấn đề, hiệp hội KEAV kiến nghị Chính phủ Việt Nam cân nhắc một cách kỹ lưỡng về vấn đề này.
Các vấn đề mà KEAV quan ngại, thứ nhất, KEAV cho biết, các nhà đầu tư năng lượng tái tạo của Hàn Quốc đã tuân thủ các quy định về giá FIT được nêu trong các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 39/2018/QĐ- TTg áp dụng cho các dự án điện gió và Quyết định 11/2017/QĐ-TTg, 13/2020/QĐ- TTg áp dụng cho các dự án điện mặt trời) vào thời điểm triển khai dự án, và đã được phê duyệt COD trong thời hạn quy định.
Theo các Quyết định này, điều kiện để một dự án năng lượng tái tạo được phê duyệt COD bao gồm: Hoàn tất thử nghiệm ban đầu đối với nhà máy và thiết bị liên quan; Có giấy phép hoạt động điện lực phục vụ vận hành nhà máy; Thống nhất chốt chỉ số công tơ để bắt đầu thanh toán tiền điện.
“Tuy nhiên, phần lớn nhà đầu tư Việt Nam và nước ngoài, bao gồm cả doanh nghiệp Hàn Quốc, không nhận được hướng dẫn hay chỉ đạo rõ ràng từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN hoặc cơ quan liên quan về yêu cầu phải có Thông báo kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, công trình xây dựng (CCA) theo Luật Xây dựng vào thời điểm phê duyệt COD”, KEAV nhấn mạnh.
Thứ hai, Hiệp hội Năng lượng Hàn Quốc quan ngại về việc vi phạm nguyên tắc không hồi tố của pháp luật. Cụ thể, KEAV cho rằng đã tồn tại sự không thống nhất giữa điều kiện phê duyệt COD theo quy định FIT và điều kiện vận hành thương mại theo Luật Xây dựng. Để khắc phục sự không nhất quán này, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 10/2023/TT-BCT ngày 9/6/2023, trong đó quy định việc có biên bản nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng là điều kiện tiên quyết để cấp giấy phép hoạt động điện lực.
“Việc áp dụng quy định mới được ban hành năm 2023 đối với các dự án đã hoàn tất COD trước đó là hành vi hồi tố, trái với nguyên tắc không hồi tố của pháp luật, làm tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin và quyền lợi của nhà đầu tư. Những biện pháp như vậy gây bất ổn cho môi trường đầu tư tại Việt Nam và tạo ra rủi ro pháp lý lớn đối với các nhà đầu tư nước ngoài”, KEAV nhận định.
Thứ ba, Hiệp hội Năng lượng Hàn Quốc đánh giá thiếu cơ sở pháp lý trong việc hủy FIT và điều chỉnh đơn giá điện. “Ngay cả trong trường hợp một số chủ đầu tư bị cho là vi phạm Luật Xây dựng, thì luật hiện hành chỉ quy định các biện pháp xử phạt hành chính và yêu cầu khắc phục, chứ không bao gồm các biện pháp như hủy bỏ quyền hưởng FIT hay điều chỉnh đơn giá. Do đó, việc hủy bỏ FIT và điều chỉnh đơn giá được cho là các biện pháp thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng và bất hợp lý”, KEAV nhận định.
Hiện các doanh nghiệp năng lượng tái tạo Hàn Quốc đã đầu tư tổng cộng hơn 350 triệu USD vào lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam. KEAV đánh giá nếu việc hủy bỏ FIT và điều chỉnh đơn giá được thực hiện, sẽ dẫn đến tổn thất kinh tế nghiêm trọng, gây khó khăn tài chính lớn cho các doanh nghiệp đầu tư và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể phát sinh rủi ro vỡ nợ tài chính.
“Sự bất ổn này không chỉ ảnh hưởng ở cấp độ doanh nghiệp riêng lẻ, mà còn có thể tác động tiêu cực đến mức độ tin cậy trong đầu tư và sự ổn định của thị trường tài chính Việt Nam nói chung. Đặc biệt, các nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm các doanh nghiệp Hàn Quốc, có thể cân nhắc lại quyết định đầu tư mới vào lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam”, KEAV nhấn mạnh.
Từ những bất cập trên, Hiệp hội Năng lượng Hàn Quốc tại Việt Nam kiến nghị Chính phủ Việt Nam xem xét không áp dụng hồi tố các quy định mới và giữ nguyên hiệu lực cho các dự án đã được phê duyệt FIT trước đây.
Đồng thời cân nhắc đến kỳ vọng chính đáng của nhà đầu tư, và đưa ra giải pháp công bằng, minh bạch. Đảm bảo tính ổn định và minh bạch của các chính sách pháp lý nhằm tiếp tục thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam.
