Nâng mức giảm trừ gia cảnh – Kích thích gia tăng tiêu dùng trong nước

>> Nâng mức giảm trừ gia cảnh – Cân nhắc đảm bảo phù hợp với tốc độ trượt giá

Theo quy định hiện nay, mức thu nhập từ 11 triệu đồng trở lên phải đóng thuế thu nhập cá nhân và giảm trừ gia cảnh 4,4 triệu đồng/người. Thuế thu nhập cá nhân dựa trên tiền công, tiền lương của người làm công ăn lương với 7 bậc đánh thuế, thấp nhất 5% và cao nhất 35%.

Sau khi giảm trừ gia cảnh, mức thuế các bậc gồm: thu nhập từ 5 triệu đồng/tháng trở xuống mức thuế 5%; từ 5-10 triệu đồng/tháng mức thuế 10%; trên 10-18 triệu đồng mức 15%; từ 18-32 triệu đồng nộp thuế 20%; từ 32-52 triệu đồng nộp thuế 25%; từ 52-80 triệu đồng nộp thuế 30% và trên 80 triệu đồng nộp thuế 35%.

Việc Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 01/2024 yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất Chính phủ điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong tính thuế thu nhập cá nhân để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đời sống của người dân đáp ứng được mong mỏi của người nộp thuế thời gian qua.

Thực tế cho thấy, các chính sách về thuế thu nhập cá nhân hiện nay đã không còn phù hợp với diễn biến của kinh tế - xã hội. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng, việc Bộ Tài chính được giao xem xét để sửa đổi quy định về thuế thu nhập cá nhân được kỳ vọng không chỉ giúp đời sống của người dân được nâng cao hơn, mà còn tạo tính lan tỏa tích cực đến nền kinh tế.

Theo TS Huỳnh Thanh Điền - Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát và tiếp theo đó là kinh tế khó khăn, hàng loạt doanh nghiệp đã giảm bớt lao động cũng như cắt giảm thu nhập của nhân viên. Chính phủ đã có hàng loạt chính sách giảm, miễn thuế cho doanh nghiệp; giảm thuế cho nhiều hàng hóa…

Trong khi đó, vẫn chưa có chính sách hỗ trợ trực tiếp cho những người làm công ăn lương là đối tượng chính đang đóng thuế thu nhập cá nhân. Hiện tại, Chính phủ vẫn đang áp dụng chính sách tài khóa mở rộng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đó là việc thúc đẩy đầu tư công và giảm thuế, vì vậy, cần xem xét nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế như một chính sách hỗ trợ và góp phần kích thích tiêu dùng trong nước.

>> Cấp thiết nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế

“Thuế thu nhập cá nhân sẽ có tác động lan tỏa đến nhiều gia đình. Nếu người lao động được nâng mức giảm trừ gia cảnh, đồng nghĩa mức thuế phải đóng ít hơn thì sẽ có thêm tiền để chi tiêu hay thậm chí còn tích lũy cũng sẽ đưa ra đầu tư vào nền kinh tế”, vị chuyên gia này phân tích.

Đồng thời nhấn mạnh, tiêu dùng gia tăng được xem là động lực chính để kích thích sản xuất tăng trưởng, doanh nghiệp phát triển thì các khoản thuế, phí khác sẽ được nộp nhiều hơn. Chính phủ nên nhìn tổng thể không phải một loại thuế thu nhập cá nhân mà nó sẽ tác động dây chuyền. Do đó, cần đề xuất để Quốc hội sớm phê duyệt nâng mức giảm trừ gia cảnh ngay trong năm nay để hỗ trợ người dân và nền kinh tế mà không cần chờ đến khi sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Đồng tình với quan điểm đã nêu, không ít ý kiến cũng cho rằng, việc sửa đổi cả Luật Thuế thu nhập cá nhân là việc quan trọng vì bao gồm nhiều nội dung, trong đó có giảm trừ gia cảnh. Với bối cảnh kinh tế còn khó khăn, thu nhập của nhiều gia đình bị ảnh hưởng thì Chính phủ có thể trình ngay để Quốc hội xem xét trong kỳ họp sắp tới về việc nâng mức giảm trừ gia cảnh. Có thể đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh từ 11 triệu đồng/người/tháng hiện nay lên 14 - 15 triệu đồng/người/tháng và người phụ thuộc sẽ bằng 40% mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế. Thời gian áp dụng mức giảm trừ này là trong năm 2024 - 2025 hoặc đến khi Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi có hiệu lực.

Việc tính toán nếu nâng mức giảm trừ gia cảnh sẽ khiến số thu thuế thu nhập cá nhân giảm là lý thuyết bởi, thực tế các lần điều chỉnh trước đây thì số thu vẫn tăng. Chưa kể, việc giảm thuế sẽ có tác động tích cực lan tỏa đến việc kích thích gia tăng tiêu dùng trong nước, từ đó sẽ giúp gia tăng các khoản thu khác khi kinh tế phát triển như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng và cả thuế thu nhập cá nhân.

Thực tế cho thấy, trong những lần nâng mức giảm trừ gia cảnh trước đây, số thuế thu nhập cá nhân đều cao hơn trước đó. Chẳng hạn, năm 2013 số thuế thu nhập cá nhân thu được là 46.548 tỷ đồng thì đến năm 2020 số thu đạt 108.000 tỷ đồng (đây là năm mức giảm trừ gia cảnh được nâng từ 9 triệu đồng lên 11 triệu đồng/người/tháng, tương ứng mức điều chỉnh gần 125%), số thuế này cũng tiếp tục tăng trong các năm gần đây.

Được biết, trước đề nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh của Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, đang tiến hành rà soát, đánh giá các Luật thuế; trong đó có Luật Thuế thu nhập cá nhân để báo cáo Chính phủ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung vào thời điểm thích hợp.