Nga phụ thuộc công nghệ phương Tây ra sao?

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 05/11/2023 04:00

Google, Nvidia, Oracle, IBM, Microsoft, Nokia,...từng là những công ty nắm hầu hết thị phần cung cấp các giải pháp công nghệ cho nước Nga!

Google từng đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động quản trị xã hội Nga

>>Phương Tây sẽ siết thêm "gọng kìm" với nền kinh tế Nga?

Nền kinh tế và chính trị Nga không dễ dàng sụp đổ cho dù họ dường như phải đối đầu toàn diện với toàn bộ thế giới phương Tây. Nhìn chung là vậy, nhưng các nhà quan sát đã nhận thấy những vết thủng nghiêm trọng với Nga - sau hơn 400 ngày phát động cuộc chiến tranh với Ukraine.

Thế giới nể phục trình độ khoa học công nghệ của Liên Xô và thường đánh đồng đó là Nga. Không phải, kể từ khi Liên Xô sụp đổ, nước Nga dưới thời Tổng thống Putin gần như phụ thuộc hoàn toàn vào các nền tảng công nghệ từ phương Tây.

Các nhà cung cấp công nghệ phương Tây bao gồm Google, IBM, Microsoft và Nokia - ban đầu háo hức hoạt động tại thị trường Nga, thị trường mang lại cho họ hàng tỷ đô la Mỹ lợi nhuận hàng năm. Điện Kremlin nhiệt thành hợp tác với các nhà cung cấp phương Tây miễn là họ đứng ngoài chính trị và tiếp tục cung cấp các công nghệ cần thiết một cách đáng tin cậy.

Đặc biệt, dưới thời Tổng thống Dmitry Medvedev, Nga bắt đầu mua, áp dụng và sau đó tiếp thu các hệ thống và kiến thức từ phương Tây. Kể từ khi ông Putin trở lại nhiệm sở, ông cũng đã gặp gỡ những người đứng đầu các công ty công nghệ phương Tây, những khách mời thường xuyên của Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg thường niên.

Ví dụ, chỉ riêng trong năm 2013, các ông lớn công nghệ Mỹ như: Microsoft, IBM, SAP, Oracle, HP và Cisco đã kiếm được hơn 6 tỷ USD doanh thu từ các hợp đồng của chính phủ Nga. Năm 2012, hệ điều hành Windows đã được cài đặt trên 76,9% máy chủ mới của Nga và năm 2013, Cisco chiếm 75% thị phần trên thị trường bộ định tuyến tại xứ bạch dương.

Hoặc, công ty công nghệ khổng lồ Nvidia của Mỹ đã cung cấp cho chính phủ Nga những thiết bị cho phép Điện Kremlin thiết lập một nhà nước giám sát. Cơ quan an ninh Nga nhiều lần sử dụng hệ thống của Nvidia để xác định người biểu tình chống chính phủ.

Tổng thống Putin thăm nhà máy sản xuất robot

>>“Vết thương lớn” của nền kinh tế Nga

Nhưng sau ngày 24/2/2022, cục diện đã thay đổi đáng kể. Kinh doanh như thường lệ không còn khả thi nữa và dưới áp lực từ chính phủ và dư luận phương Tây, nhiều nhà cung cấp công nghệ phương Tây đã rời khỏi thị trường Nga.

Nhiều công nghệ tiên tiến của phương Tây mà Nga dựa vào, bao gồm chất bán dẫn, bộ xử lý đồ họa và hệ thống an ninh mạng; linh kiện thiết bị điện tử tinh vi sử dụng trong công nghiệp ô tô, đồ gia dụng đến sản xuất vũ khí.

Phương Tây hiểu rõ điểm yếu của Nga, vậy nên tất cả công ty công nghệ đã rời khỏi thị trường này để lại lỗ hổng bảo mật khó khỏa lấp. Ví dụ, từ đầu chiến sự Nga - Ukraine, Google đã tắt công cụ dẫn đường khiến quân đội Nga mất phương hướng, tỷ phú công nghệ Elon Musk cung cấp cho Ukraine hệ thống starlink từ vệ tinh để thay thế Google.

Bây giờ, Nga xoay sang Trung Quốc với một cam kết “hợp tác không giới hạn” để đối phó phương Tây. Nhưng một mình Trung Quốc khó “cân” lại Mỹ trong lĩnh vực công nghệ và công nghệ thế hệ thứ 4.

Tại một hội thảo công nghệ tháng 8/2019, kỹ sư phần mềm trưởng của một trong những hãng bảo mật lớn nhất Nga từng nói rằng: “dán một con tem Nga trên bao bì không đồng nghĩa thứ nằm bên trong được sản xuất tại Nga”.