Kiến nghị

Nhận diện "ách tắc" pháp luật kinh doanh: Điểm nghẽn thủ tục đầu tư tại khu công nghiệp

Bài: Gia Nguyễn - Ảnh: Quốc Tuấn 29/07/2025 04:00

Mặc dù quy trình cấp phép đầu tư tại khu công nghiệp đã có nhiều cải tiến, song vẫn tồn tại những điểm nghẽn, đặc biệt là sự chồng chéo và thời gian xử lý kéo dài của một số thủ tục quan trọng…

Theo đó, chia sẻ tại Hội thảo “Nhận diện khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức trước đó, Luật sư Nguyễn Hồng Chung - Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Liên chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA) cho biết, bên cạnh những thành tựu nổi bật trong thu hút đầu tư, các doanh nghiệp, đặc biệt là các nhà đầu tư trong khu công nghiệp, vẫn đang đối mặt với không ít vướng mắc về mặt pháp lý. Những thách thức này không chỉ làm phát sinh chi phí, kéo dài thời gian, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động, kế hoạch kinh doanh và niềm tin của nhà đầu tư.

nhan-dien-ach-tac-phap-luat-kinh-doanh-28.7.1.jpg
Quy trình cấp phép đầu tư tại khu công nghiệp được cho vẫn còn nhiều vướng mắc - Ảnh minh họa

Cụ thể, theo ông Chung, vấn đề đầu tiên xuất phát từ sự chồng chéo và thiếu nhất quán giữa các luật: Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường.

“Đây là những đạo luật cốt lõi chi phối toàn bộ vòng đời của một dự án đầu tư. Tuy nhiên, các quy định về trình tự, thủ tục, thẩm quyền giữa chúng còn chưa thực sự đồng bộ và liên thông”, ông Chung chia sẻ.

Đồng thời cho hay, chẳng hạn, việc thẩm định chủ trương đầu tư theo Luật Đầu tư, thẩm định nhu cầu sử dụng đất theo Luật Đất đai, thẩm định thiết kế cơ sở theo Luật Xây dựng, và thẩm định báo cáo ĐTM theo Luật Bảo vệ môi trường thường diễn ra độc lập, không có sự phối hợp chặt chẽ về mặt thời gian và nội dung. Điều này buộc nhà đầu tư phải thực hiện nhiều bước lặp lại, nộp hồ sơ trùng lặp, hoặc chờ đợi lẫn nhau giữa các khâu, làm chậm đáng kể tiến độ triển khai dự án…

nhan-dien-ach-tac-phap-luat-kinh-doanh-28.7.2.jpg
Một trong những nổi cộm được cho xuất phát từ sự chồng chéo và thiếu nhất quán giữa các luật: Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường - Ảnh minh họa

Từ những vướng mắc, khó khăn này, ông Chung đề xuất, khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung các luật, nghị định, thông tư có liên quan để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ và minh bạch, đặc biệt là sự hài hòa giữa Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng và Luật Bảo vệ môi trường.

Theo đó, cần ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu, tránh các quy định chung chung, dễ gây tranh cãi trong thực tiễn áp dụng. Nghiên cứu và xây dựng một nền tảng cơ sở dữ liệu pháp lý quốc gia tập trung, dễ dàng tra cứu, cập nhật thường xuyên các quy định pháp luật liên quan đến đầu tư, kinh doanh để doanh nghiệp có thể tiếp cận thông tin một cách thuận tiện và chính xác nhất.

Cùng với vấn đề đã nêu, cũng theo ông Chung, thời gian xử lý nhiều thủ tục còn kéo dài và thiếu minh bạch.

Cụ thể, về thủ tục tiếp cận đất đai, từ khâu chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch, đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, xác định giá đất, giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... mỗi bước đều tiềm ẩn nguy cơ kéo dài thời gian. Đặc biệt, việc xác định giá đất cụ thể theo phương pháp thẩm định còn thiếu rõ ràng, thường xuyên chậm trễ, dẫn đến việc nhà đầu tư không thể sớm hoàn tất nghĩa vụ tài chính về đất đai để triển khai các bước tiếp theo của dự án

Hay như về thủ tục Đánh giá tác động môi trường (ĐTM), mặc dù Luật Bảo vệ Môi trường 2020 đã có nhiều cải cách, tuy nhiên, quy trình thẩm định và phê duyệt báo cáo ĐTM vẫn còn phức tạp. Thời gian thẩm định thường kéo dài hơn so với quy định do yêu cầu bổ sung hồ sơ nhiều lần, hoặc do sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các cơ quan liên quan khi dự án có yếu tố đặc thù. Việc này khiến doanh nghiệp phải chờ đợi, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ tổng thể của dự án và kế hoạch sản xuất kinh doanh…

Trước những vướng mắc, khó khăn này, ông Chung đề xuất, tiếp tục cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết, đặc biệt là rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ liên quan đến đất đai (giải phóng mặt bằng, xác định giá đất) và xây dựng (thẩm định thiết kế, cấp phép). Cần có cơ chế giám sát chặt chẽ và công khai thời gian xử lý hồ sơ.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa toàn bộ quy trình tiếp nhận và xử lý hồ sơ để tăng cường minh bạch, giảm thiểu sự tiếp xúc trực tiếp giữa doanh nghiệp và cán bộ công quyền. Phát triển các dịch vụ công trực tuyến mức độ cao, đảm bảo tính tiện lợi và hiệu quả.

Xây dựng cơ chế "một cửa liên thông" thực chất và hiệu quả hơn nữa tại các ban quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế. Đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ, thông suốt giữa các sở, ngành trong việc giải quyết các thủ tục ĐTM, phòng cháy chưa cháy, xây dựng, giúp doanh nghiệp chỉ cần nộp một bộ hồ sơ duy nhất cho nhiều thủ tục liên quan.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Nhận diện "ách tắc" pháp luật kinh doanh: Điểm nghẽn thủ tục đầu tư tại khu công nghiệp
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO