Ông Donald Trump và vấn đề chính trị nước Mỹ

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 10/01/2023 04:30

Những lùm xùm tại Hạ viện Mỹ kể từ khi Đảng Cộng hòa nắm quyền chi phối cho thấy chính trường Mỹ đã thay đổi cách nhìn về vị trí Tổng thống.

Ông Trump đã thất bại trong việc hậu thuẫn nghị sĩ McCarthy làm Chủ tịch Hạ viện (Ảnh: Reuters)

Nghị sĩ McCarthy đã chính thức trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ (Ảnh: Reuters)

>>Bầu cử và logic vận động của quyền lực chính trị Mỹ

Điều chưa có tiền lệ trong 100 năm qua khi Hạ viện trải qua 4 vòng bỏ phiếu mới có thể thể gom đủ 218 phiếu giúp ông Mc Carthy để trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ. Đây có thể coi là một đặc trưng chính trị rất Mỹ - đấu tranh trong thống nhất.

Tuy vậy, việc tiếp quản Hạ viện theo cách “rắn mất đầu” trong thời gian dài khiến sự đoàn kết của Đảng Cộng hòa bị đặt dấu hỏi - một trong những nhân vật được chú ý nhất là cựu Tổng thống D. Trump.

Trước đó, nhóm nghị sĩ thuộc phe Dân chủ trong Hạ viện Mỹ cho rằng, ông McCarthy không quan tâm đủ đến những vấn đề của phe đối lập. Ông cũng làm mất lòng một bộ phận trong đảng Cộng hòa vì thiếu quyết liệt trước phe Dân chủ trong những chương trình nghị sự quan trọng như ngân sách chính phủ, quốc phòng và kiểm soát biên giới.

Hơn 6 năm qua, một nửa thế lực trong chính trường Mỹ chịu ảnh hưởng sâu sắc của ông D. Trump, người lãnh đạo nước Mỹ giai đoạn 2017 - 2021, góp phần thúc đẩy một xu hướng đơn phương hóa trên toàn thế giới. Con đường rời khỏi Nhà trắng của ông khiến báo chí toàn cầu "hao giấy tổn mực".

Đến bây giờ, ông Trump vẫn không thừa nhận thất bại trước ông Joe Biden trong cuộc bầu cử cuối năm 2021 và làm mọi cách để quay lại chính trường. Ông Trump đã cố gắng thu xếp để nghị sĩ McCarthy làm Chủ tịch Hạ viện, qua đó xây dựng ekip tái tranh cử vào cuối năm 2024.

Sức ảnh hưởng của ông Trump đã suy giảm

Sức ảnh hưởng của ông Trump đã suy giảm?

Đáng chú ý, hầu hết trong số 20 đảng viên Cộng hòa từng ngăn ông McCarthy trở thành chủ tịch Hạ viện là những người trung thành với ông Trump. Thêm vào đó, chiến dịch tái tranh cử Tổng thống bắt đầu cách đây 6 tuần của ông Trump không đạt được kết quả như mong đợi.

Sự thật là tiếng nói của ông Trump không còn nguyên vẹn trong tòa nhà trên đồi Capitol, đồng nghĩa với việc di sản dở dang “MAGA” (Make American Great Again - Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại) mất tính hấp dẫn trong chính giới xứ cờ hoa.

Điều đó cho thấy, người Mỹ không còn yêu thích nhà lãnh đạo có khuynh hướng “dân túy kiểu ông Trump”. Trong 4 năm cầm quyền, ông Trump đưa chủ nghĩa dân túy lên đỉnh điểm, khi đặt nước Mỹ tách khỏi phần còn lại, không ngần ngại chỉ trích phê phán các tổ chức đa phương và đồng minh thân cận, đấu đầu tuyệt đối với các cường quốc mới nổi.

Thực tế chứng minh rằng, chỉ nước Mỹ không giải quyết được những vấn đề mang tính toàn cầu. Người kế nhiệm Joe Biden đã khôn ngoan dung hòa, vẫn giữ một chút của Trump nhưng điều chỉnh hoàn toàn quỹ đạo đối ngoại của nước Mỹ.

Bằng chứng là nội các của ông Biden duy trì chính sách cứng rắn với Trung Quốc và các quốc gia có xu hướng độc tài, toàn trị; chọn cách tiếp cận đủ liều lượng với chiến sự Nga - Ukraine, làm thỏa mãn cử tri Mỹ.

Ông Joe Biden coi trọng đồng minh, sử dụng đòn bẩy đa phương để phát huy sức mạnh - một đặc điểm giúp hình ảnh Mỹ trở nên thánh hiện hơn rất nhiều kể từ sau chiến tranh thế giới thứ II. Nước Mỹ chỉ cần như thế là đủ?