Phát triển nhà ở xã hội: Điểm tựa phục hồi thị trường bất động sản

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế• 26/10/2023 11:30

Từ nay tới năm 2030, mỗi năm cần xây dựng, hoàn thành khoảng 130.000 căn NOXH. Đây là một nhiệm vụ nặng nề, nhưng cũng là điểm tựa để thị trường bất động sản đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu.

>>Đầu tư nhà ở xã hội như "canh bạc"

Là điểm tựa cơ bản cho quá trình tái cấu trúc, hồi phục và phát triển thị trường bất động sản trong thời gian tới, Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030” cần được các cấp, các ngành, các địa phương triển khai quan tâm thực hiện một cách nhanh chóng, đồng bộ, kịp thời.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế

6 giải pháp

Để khuyến khích các chủ đầu tư quan tâm thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các khu công nghiệp cần quan tâm thực hiện nhiều biện pháp.

Thứ nhất, tập trung lập, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở 05 năm và hàng năm đối với từng địa phương, từng lĩnh vực của nền kinh tế, đặc biệt là quy hoạch các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN để làm cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án phát triển nhà ở.

Cần đảm bảo quy hoạch các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN ổn định dài hạn, đảm bảo việc xây dựng và phát triển thành các khu đô thị phù hợp, có đầy đủ các cơ sở hạ tầng và kết nối giao thông thuận tiện. Nếu có điều chỉnh các quy hoạch vùng, khu vực của cấp trên cần cân nhắc, tính toán ngay các quy hoạch của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN có liên quan, tạo thuận lợi cho các chủ đầu tư triển khai dự án.

Thứ hai, chính quyền các địa phương cần khẩn trương rà soát, thống kê số lượng các dự án bất động sản đang triển khai trên địa bàn; phân loại các dự án theo từng chủ thể, từng lĩnh vực; nắm bắt và xác định rõ các nguyên nhân các dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc hoặc triển khai chậm để kịp thời tháo gỡ thuộc thẩm quyền; tổng hợp các vướng mắc vượt quá thẩm quyền để đề xuất với các cơ quan liên quan, đề xuất với Chính phủ, Quốc hội để có các biện pháp cơ cấu lại toàn bộ thị trường bất động sản, đẩy nhanh việc thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các khu công nghiệp để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của xã hội.

Thứ ba, thực hiện tốt Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 3 tháng 4 năm 2023 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, đảm bảo việc xác định giá đất đai dần theo quy luật kinh tế thị trường, đảm bảo quyền lợi của người có quyền sử dụng đất, nhưng cũng phải đảm bảo quyền lợi của chủ đầu tư và quyền lợi của nhà nước.

Đẩy mạnh thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất; đấu thầu dự án có sử dụng đất; cần xác định các nguyên tắc để đảm bảo việc xác định giá đất theo giá thị trường, tính toán đầy đủ tiền sử dụng đất, cho thuê đất để thực hiện dự án vào giá trị dự án.

Đặc biệt, cần đẩy nhanh quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư dự án; lựa chọn chủ đầu tư phù hợp; bàn giao mặt bằng “sạch” trong việc triển khai các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân các KCN để rút ngắn thời gian chuẩn bị, giảm chi phí cho các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Thứ tư, cần cụ thể hóa, chi tiết hóa và hướng dẫn đầy đủ về các thủ tục, các quy trình để các chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân dễ dàng tiếp cận với các cơ chế, chính sách ưu đãi của Nhà nước khi thực hiện các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Thứ năm, Chính phủ, chính quyền các địa phương cần nhanh chóng xác định rõ các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và các đối tượng được hưởng hỗ trợ lãi suất để các chủ đầu tư có thể nhanh chóng tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất 120.000 tỷ của 4 ngân hàng lớn, nhằm giảm chi phí sản xuất, chi phí kinh doanh, hạ giá thành sản phẩm và kích cầu nhu cầu mua bán bất động sản.

Đồng thời, cần thực hiện truyền thông rộng rãi các gói hỗ trợ lãi suất cho vay mua nhà ở, cho vay xây dựng, sửa chữa nhà cửa cho các đối tượng ưu tiên đang được Ngân hàng chính sách xã hội triển khai.

Thứ sáu, đẩy mạnh công cuộc số hóa các cơ quan công quyền, chú trọng cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh việc thực hiện thủ tục hành chính liên thông, thủ tục hành chính số để đẩy nhanh việc tháo gỡ khó khăn trong giải quyết các thủ tục liên quan đến triển khai các dự án bất động sản.

>>Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội: Chủ đầu tư "khó với"

Thời điểm để doanh nghiệp bất động sản chứng minh thực lực

Thị trường bất động sản đang trong giai đoạn vàng để tăng sức bền, tái cấu trúc và phục hồi, bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới. Theo đó, nguồn cung các dự án cần được phát triển cân đối, đặc biệt, cần tăng cung nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cả nhà ở giá rẻ để đáp ứng đa số nhu cầu của người dân bên cạnh việc vấn duy trì hoạt động cân bằng của các phân khúc khác trên thị trường.

Cần tăng cung nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cả nhà ở giá rẻ để đáp ứng đa số nhu cầu của người dân. Ảnh: DH

Những khó khăn mà các doanh nghiệp bất động sản phải nếm trải trong gần 2 năm qua đã gây ra nhiều mất mát cho thị trường nhưng cũng là điểm rơi mang tính chu kỳ của thị trường bất động sản và thể hiện mối quan hệ bền chặt với sự suy giảm của tăng trưởng kinh tế vĩ mô.

Thị trường trong giai đoạn “tĩnh lặng” là lúc để các doanh nghiệp bất động sản chứng minh thực lực, nâng cao nội lực và gia tăng tính cạnh tranh trên thị trường thông qua việc tái cấu trúc và đưa ra những chiến lược đầu tư phù hợp, hướng đến xây dựng một thị trường minh bạch và vững bền.

Cùng với những chính sách đồng hành của Chính phủ, các bộ ngành địa phương, kỳ vọng thị trường bất động sản sẽ sôi động trở lại trong thời gian sớm nhất, có thể là từ nửa cuối năm 2024 với một trạng thái thanh lọc, hiệu quả hơn.