Từ câu chuyện nhiều dự án vướng pháp lý, đứng ngoài “cuộc chơi” vì bán cũng không ai mua, doanh nghiệp mong được tiếp sức để tiếp tục “cuộc đua sinh tồn”.
Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, lãnh đạo một doanh nghiệp đang có dự án tại khu vực này (đề nghị không nêu tên) cho biết, trong thời gian qua, dù các cấp thẩm quyền cùng với chính quyền tỉnh Quảng Nam đã có nhiều động thái hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp bất động sản trên địa bàn. Nhiều giải pháp tháo gỡ pháp lý, mặt bằng, tiến độ,... đã được địa phương tích cực triển khai nhưng công ty gặp khó khăn trăm bề.
Theo vị này thì tất cả các dự án do doanh nghiệp làm chủ đầu tư đều bị kéo dài do vướng công tác giải phóng mặt bằng dẫn đến chi phí thực hiện dự án tăng cao, trong đó nhiều nhất là chi phí lãi vay để thực hiện dự án. “Chi phí vật tư, trượt giá khiến chi phí xây dựng tăng cao mà thực tế chi phí duyệt thấp hơn rất nhiều dẫn đến lỗ giá trong xây dựng buộc Công ty phải bù đắp”, ông nói.
Cùng với đó, việc thực hiện nghĩa vụ tài chính sau khi đã phê duyệt có những dự án đã nộp kéo dài nhiều năm mà không thể ra sổ để thu hồi vốn, phần chi phí lãi phát sinh kéo dài dẫn đến chi phí tăng rất lớn, trong khi đó chi phí này doanh nghiệp cũng không được khấu trừ vào tiền sử dụng đất của dự án.
Cụ thể, có dự án công ty đã thực hiện nghĩa vụ tài chính xong 2 năm nhưng chưa thể cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên Công ty không thể thu hồi vốn được gây khó khăn hết sức cho doanh nghiệp. Mặt khác việc giữ lại tỷ lệ cấp sổ quá cao cũng gây hết sức khó khăn. “Đặc biệt, tất cả các tổ chức tín dụng muốn tiếp cận thì dự án phải có tiến độ, việc chậm trễ và chưa được gia hạn tiến độ dẫn đến việc tiếp cận các nguồn vốn huy động khác của Doanh nghiệp không được thực hiện dẫn đến Doanh nghiệp thiếu hụt vốn để hoạt động kinh doanh và thực hiện dự án”, ông nhấn mạnh.
Theo tìm hiểu của Diễn đàn Doanh nghiệp, trước những khó khăn đang gặp phải, các doanh nghiệp như Công ty TNHH Phát triển Nam Hội An, Công ty CP Đạt Phương Hội An, Công ty CP Xây dựng và Thương mại 591, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 569,... đã kiến nghị đến Thường trực Tỉnh ủy Quảng Nam hỗ trợ tháo gỡ những vướng mắc trong GPMB, xác định giá đất, cấp sổ đỏ lẻ và huy động vốn,... để vượt qua giai đoạn khó khăn. Nếu các vướng mắc được giải quyết sớm sẽ tạo ra “lối mở” để các nhà đầu tư quay trở lại hoạt động, hoàn thiện các dự án đưa vào sử dụng.
“Hiện nay, khó khăn chung của các doanh nghiệp bất động sản vẫn là “tắc” tín dụng từ ngân hàng do nhiều thủ tục, quy định,... đã khiến các doanh nghiệp gặp khó trong việc tiếp cận khoản vay. Nếu không được “cởi trói” tín dụng, thì việc các doanh nghiệp sẵn sàng, quyết liệt đến mấy dự án cũng rất khó được hoàn thành theo đúng kế hoạch”, đại diện một doanh nghiệp chia sẻ.
Là người đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp tại Quảng Nam, ông Trần Quốc Bảo - Ủy viên BCH VCCI, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam cũng đồng quan điểm khi cho biết tình hình kinh tế khó khăn trong những năm vừa qua khiến cho một số doanh nghiệp phát sinh nợ quá hạn/nợ xấu trong giai đoạn vừa qua và các khoản nợ này tuy hiện nay đã được chuyển về nhóm nợ đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn còn lịch sử phát sinh nợ được lưu trên thông tin của CIC.
“Các tổ chức tín dụng lại có quy định hạn chế hoặc không cho vay đối với những doanh nghiệp đã từng phát sinh nợ quá hạn/nợ xấu dẫn tới các doanh nghiệp này bị khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh hiện nay”, ông Bảo nhấn mạnh.
Trước những khó khăn nêu trên, để tháo gỡ khó khăn, từng bước hồi phục và phát triển bền vững, lãnh đạo doanh nghiệp nêu trên kiến nghị các cấp chính quyền – đặc biệt là tỉnh Quảng Nam tháo gỡ việc nộp thuế để được cấp sổ (chỉ thu tiền đối với phần diện tích có thể cấp GCN QSDĐ), hoặc cấp GCN QSDĐ đối với phần diện tích mà công ty đã nộp. Mặc khác đề nghị UBND tỉnh, Cục thuế tỉnh khoanh thuế, giãn nợ để tạo điều kiện, giảm bớt khó khăn về tài chính cho doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp tục sản xuất kinh doanh.
Cụ thể, đối với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, đã được giao đất nhiều đợt, kiến nghị UBND tỉnh cho phép nghiệm thu hạ tầng và cấp sổ trên phần diện tích được giao và cho phép chuyển nhượng QSDĐ để Công ty có thể thu hồi vốn.
“Kiến nghị UBND tỉnh thống nhất tăng tỷ lệ cấp GCN QSDĐ cho doanh nghiệp lên 95% để tạo điều kiện cho Doanh nghiệp có thể thu hồi vốn để tái sản xuất kinh doanh. Đồng thời xem xét chủ trương về việc cấp GCN QSDĐ cho từng lô riêng lẻ (không cấp theo Block) đối với các dự án đã được giao đất trước đây”, ông nói.
Dưới góc độ của mình, ông Trần Quốc Bảo nhìn nhận việc chậm xác định tiền sử dụng đất khiến các dự án cho dù đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định, vẫn không được cấp sổ đỏ. Vì vậy, cần xem xét đầy đủ các yếu tố đặc thù của dự án không được đề cập trong nội dung của suất vốn được công bố nhằm đảm bảo tính đúng, tính đủ chi phí đầu tư xây dựng, đảm bảo chi phí tránh phát sinh vượt tổng mức đã được phê duyệt.
Ngoài ra, việc không tính chi phí dự phòng cho yếu tố phát sinh khối lượng sẽ gây khó khăn trong quản lý dự án đầu tư xây dựng, trong công tác thi công xây dựng có những thành phần khối lượng mang tính chất dự kiến như biện pháp thi công công trình ngầm, xử lý đất yếu... Quá trình thực hiện phát sinh khối lượng cần xin ý kiến UBND tỉnh rồi mới được triển khai cũng mất rất nhiều thời gian và thủ tục có thể dẫn tới chậm tiến độ,...
Đặc biệt với quy trình nghiệm thu và cấp sổ lẻ, phía Hiệp hội đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam ban hành chi tiết quy trình nghiệm thu và cấp sổ đỏ thay thế Quyết định 2299/QĐ-UBND, Công văn 2179/UBND-KTN để có cơ sở triển khai thực hiện. Trong đó, đề nghị hướng dẫn chi tiết đối với từng loại dự án bất động sản bao gồm: các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng khai thác đất nền; dự án đầu tư xây nhà để bán; dự án nhà ở xã hội; dự án chung cư thương mại,... Đồng thời có phân định rõ ràng trách nhiệm các cơ quan liên quan, quy trình thực hiện và thời gian giải quyết các thủ tục.