Sửa Luật Đất đai 2013: Đền bù cần sát giá thị trường

Mới đây, cử tri Đắk Lắk, Quảng Bình đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, có chính sách hỗ trợ giá đền bù cho người dân phù hợp hơn khi chuyển đổi, thu hồi đất sản xuất nông nghiệp vì thực tế hiện nay giá đền bù quá thấp.

Trả lời câu hỏi cử tri, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Về giá đền bù, theo quy định của Luật Đất đai và Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, khi Nhà nước thu hồi đất, người có đất thu hồi được bồi thường về đất theo giá đất cụ thể tại thời điểm quyết định thu hồi đất theo nguyên tắc phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường.

Đối với người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp còn được hưởng các khoản hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất, hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm và hỗ trợ khác (nếu có). 

Đồng thời, Luật Đất đai và các Nghị định của Chính phủ cũng đã phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể hoá cơ chế, chính sách về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong điều kiện cụ thể tại địa phương. Qua đó, đã giúp cho cơ chế, chính sách ngày càng phù hợp với thực tiễn, bảo đảm tốt hơn quyền lợi và sinh kế của người có đất thu hồi, đặc biệt là đối với người trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

>>> XEM THÊM: Giá đất phải mang “hơi thở” cuộc sống

"Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1188/QĐ-TTg ngày 04/8/2020 về việc thành lập Ban chỉ đạo tổng kết thi hành Luật Đất đai năm 2013 và xây dựng Dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Do vậy, đối với kiến nghị của cử tri, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ nghiên cứu, đánh giá trên cơ sở tổng kết thi hành Luật Đất đai của các địa phương để trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định" - Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định.

Thực tế mới đây, dư luận xôn xao việc UBND huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh phê duyệt tổ chức đấu giá 9 lô đất nông thôn tại xã Lâm Trung Thủy với giá cao gấp khoảng 6 lần so với năm ngoái.

Nhìn vào thửa ruộng được áp giá đền bù thấp, nay đưa ra đấu giá hơn 3,5 tỷ đồng mỗi lô, bà Lê Thị Huân (trú thôn Hòa Bình, xã Lâm Trung Thủy) cho biết: "Thửa ruộng của tôi là 17 thước đất, hơn 566m2 mà họ đền bù cho gia đình tôi được 92 triệu đồng. Trong khi đó, 160m2 mà họ đã đưa ra đấu giá mức khởi điểm là hơn 3,5 tỷ đồng".

Hay tại dự án Khu dân cư tại xã Long Hậu, huyện Cần Giuộc đơn giá bồi thường chỉ có 580.000 đồng/m2, thấp hơn rất nhiều so với giá đất thực tế tại địa phương

Hiện giá đất đền bù, tái định cư đều do địa phương quy định song nhiều trường hợp tiền bồi thường đất nông nghiệp không đủ để mua diện tích đất nông nghiệp tương tự; rồi tiền đền bù đất ở không đủ để tìm mảnh đất ở tương đương hoặc không đủ để mua nhà ở mới tại khu tái định cư.

Cùng khu đất nông nghiệp đó, doanh nghiệp thỏa thuận với dân giá thấp, nhưng sau đó chuyển đổi thành đất khu đô thị, phân lô bán nền với giá cao gấp hai ba mươi lần, thậm chí 50 lần. Khoản chênh lệch đó không vào tay người dân, không thuộc về nhà nước mà thuộc về một nhóm lợi ích cụ thể.

Ông Nguyễn Đức Thịnh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển cộng đồng nông thôn Việt Nam, Liên minh đất đai cho rằng, cần thành lập cơ quan định giá đất quốc gia trực thuộc trung ương, Chính phủ hoặc Quốc hội. Người bị thu hồi đất có quyền tham gia giới thiệu danh sách các tổ chức cung cấp dịch vụ định giá đất độc lập tham gia đấu thầu định giá đất để xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

“Mô hình đặc biệt là mô hình nhà nước quyết định giá đất có sự tham gia của cơ quan định giá đất độc lập và có Hội đồng thẩm định giá là cần được nhân rộng rãi trên cả nước. Đề nghị có những quy định cụ thể và bắt buộc đối với việc nhà nước quyết định giá đất có sự tham gia của cơ quan định giá đất độc lập và Hội đồng thẩm định giá đất” - ông Nguyễn Đức Thịnh đề xuất.

Cách tính tiền bồi thường đất khi bị thu hồi: Theo Điểm đ Khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai 2013, Khoản 5 Điều 4 Nghị định 44/2014/NĐ-CP và Khoản 4 Điều 3 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh.

Giá đất áp dụng đối với trường hợp tính tiền bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi được tính như sau: Giá trị của thửa đất cần định giá (1m2) = Giá đất trong bảng giá đất x Hệ số điều chỉnh giá đất.