Thu ngân sách nhà nước sụt giảm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19

Trong 8 tháng đầu năm 2020, nền kinh tế chịu tác động lớn của dịch bệnh COVID-19. Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện các gói giải pháp của Chính phủ để hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân bị tác động của dịch bệnh, hỗ trợ người nộp thuế gia hạn tiền thuế GTGT, từ tháng 3 đến tháng 6/2020, thuế TNDN phải nộp sau quyết toán năm 2019 và thuế TNDN tạm nộp quý I và quý II/2020 và tiền thuê đất đối với các nhóm ngành, nhóm doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh COVID-19 theo Nghị định số 41/NĐ-CP ngày 8/4/2020 của Chính phủ đã làm sụt giảm sâu số thu ngân sách trong 8 tháng đầu năm, đặc biệt là từ tháng 4 đến nay.

Theo số liệu của Tổng cục Thuế, tính đến hết tháng 8, tổng thu ngân sách nhà nước ước đạt 752.615 tỷ đồng, bằng 60% so với dự toán, bằng 91,9% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, thu từ dầu thô ước đạt 25.481 tỷ đồng, bằng 72,4% so với dự toán, bằng 64,4% so với cùng kỳ năm 2019. Thu nội địa ước đạt 727.134 tỷ đồng, bằng 59,6% so với dự toán, bằng 93,3% so với cùng kỳ.

Với những tác động giảm thu từ chính sách và tình hình dịch bệnh phức tạp, thu ngân sách nhà nước do cơ quan thuế quản lý mặc dù không có sự tăng trưởng so với cùng kỳ, nhưng để có được kết quả trên là do cơ quan thuế các cấp đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý thu.

Đặc biệt, trong 8 tháng đầu năm, cơ quan thuế các cấp đã thực hiện được 41.248 cuộc thanh, kiểm tra; thực hiện kiểm tra 357.323 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh, kiểm tra là 34.691,5 tỷ đồng, bằng 121,2% so với cùng kỳ 2019.

Trong đó, tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra là 12.051 tỷ đồng bằng 154,3% so với cùng kỳ năm 2019; giảm lỗ là 21.665 tỷ đồng, bằng 110,5% so với cùng kỳ năm 2019. Tổng số tiền thuế nộp vào ngân sách là 5.918,1 tỷ đồng bằng 117,6% so với cùng kỳ năm 2019.

Về công tác quản lý nợ thuế, theo Tổng cục Thuế, tổng số nợ thuế tháng 08/2020 có chiều hướng tăng so với thời điểm cuối năm 2019. Nguyên nhân là do doanh nghiệp nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa nộp vào ngân sách theo quy định; một số đơn vị sản xuất lắp ráp ô tô trong nước chưa nộp thuế tiêu thụ đặc biệt kê khai phát sinh của tháng 5, tháng 6 vào ngân sách nhà nước, chờ để được hưởng chính sách gia hạn nộp thuế theo Nghị quyết 84/NQ-CP của Chính phủ; tiền chậm nộp tính 0,03%/ ngày tăng lên.

Bên cạnh đó, một bộ phận người nộp thuế cũng gặp phải khó khăn trong sản xuất kinh doanh, ngừng sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 dẫn đến chậm nộp tiền thuế vào ngân sách nhà nước.

Để đảm bảo nguồn thu cho ngân sách, tạo công bằng giữa các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, cơ quan thuế đã thực hiện nhiều biện pháp đôn đốc thu nợ. Lũy kế tính đến thời điểm ngày 31/8/2020 thu đạt 17.515 tỷ đồng, bằng 41,4% nợ thuế có khả năng thu tại thời điểm 31/12/2019, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2019.