Vẫn giữ quy định công bố hợp quy sản phẩm, hàng hóa

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, tại phiên họp sáng 14/6, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, với 432/448 đại biểu quốc hội tham gia biểu quyết tán thành.

Trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình Dự án Luật trước khi biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - Lê Quang Huy cho biết, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, Dự thảo Luật đã chỉnh sửa 31 Điều, bổ sung 11 Điều mới, bãi bỏ 23 Điều. Nội dung các điều, khoản của Dự thảo Luật đã thể chế hóa tương đối đầy đủ các chủ trương, chính sách mới của Đảng; đáp ứng các yêu cầu, mục tiêu, sửa đổi, bổ sung Luật.

Về quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tiêu chuẩn và lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật (Điều 7a Dự thảo Luật hợp nhất), có ý kiến đề nghị tiếp tục nghiên cứu, chỉnh lý nội dung quản lý Nhà nước tại khoản 2 Điều 1 của Dự thảo Luật (Điều 7a được bổ sung) để bảo đảm phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội. Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu và chỉnh lý quy định về trách nhiệm của Bộ Khoa học và Công nghệ tại điểm b khoản 2 Điều 7a cho thống nhất, phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội.

Trước ý kiến đề nghị nên giao bộ quản lý chuyên ngành chủ động tổ chức thực hiện trong suốt quá trình xây dựng, thẩm định, ban hành quy chuẩn, đảm bảo một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính.

Theo Chủ nhiệm Lê Quang Huy, Dự thảo Luật đã quy định giao cho bộ, cơ quan ngang bộ chủ trì thực hiện thống nhất trong suốt quá trình xây dựng, thẩm định, ban hành quy chuẩn và thể hiện như tại Điều 27 về trách nhiệm thẩm định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, Điều 32 về trình tự, thủ tục xây dựng, thẩm định, ban hành quy chuẩn kỹ thuật, Điều 33 về hồ sơ và nội dung thẩm định hồ sơ dự thảo quy chuẩn kỹ thuật, Điều 35 về rà soát, sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ quy chuẩn kỹ thuật…

Cũng theo Chủ nhiệm Lê Quang Huy, về công bố hợp quy (Điều 48 Dự thảo Luật hợp nhất), một số ý kiến đề nghị bỏ quy định về công bố hợp quy để giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, chi phí cho doanh nghiệp; ý kiến khác đề nghị không bãi bỏ mà chỉ điều chỉnh nội dung, thủ tục công bố hợp quy theo hướng rà soát, cập nhật hệ thống tiêu chuẩn nhanh, hài hòa với quy chuẩn quốc tế; điện tử hoá quy trình công bố hợp quy.

Giải trình nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, công bố hợp quy bao gồm 2 hoạt động: Đánh giá sự phù hợp đối tượng của công bố hợp quy với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng; Đăng ký bản công bố hợp quy tại cơ quan chuyên ngành. Đánh giá hợp quy là việc xác định sản phẩm, hàng hóa có phù hợp với đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý quy định trong quy chuẩn kỹ thuật được áp dụng; đây là cơ sở pháp lý kỹ thuật để cơ quan quản lý nhà nước thực hiện thanh tra, kiểm tra, giải quyết tranh chấp và xử lý vi phạm về chất lượng sản phẩm, hàng hóa; tạo niềm tin cho người tiêu dùng; phù hợp với yêu cầu cơ bản của các thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau, các Hiệp định thương mại thế hệ mới.

Do đó, việc công bố hợp quy là biện pháp, công cụ cần thiết, quan trọng bảo đảm hiệu quả quản lý Nhà nước, bảo vệ người tiêu dùng, nâng cao thương hiệu của doanh nghiệp. Còn đăng ký bản công bố hợp quy là thủ tục hành chính để thông báo với cơ quan quản lý.

Để giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính, khắc phục phát sinh trùng lắp trong hoạt động đánh giá sự phù hợp, gây tốn kém chi phí cho doanh nghiệp, Dự thảo Luật đã quy định mở rộng việc sử dụng các kết quả đánh giá sự phù hợp làm cơ sở cho hoạt động công bố hợp quy (khoản 1 Điều 48).

“Ngoài ra, miễn thực hiện công bố hợp quy đối với sản phẩm, hàng hóa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu quản lý chất lượng theo quy định của pháp luật chuyên ngành (khoản 1a Điều 48) để doanh nghiệp chỉ tuân thủ một quy trình, thay vì phải thực hiện hai quy trình như hiện nay, đồng thời, để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố hợp quy, Dự thảo Luật đã chỉnh lý quy định về đăng ký hợp quy theo hướng tối giản, theo đó tổ chức, cá nhân chỉ cần thông báo công bố hợp quy trên cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng (khoản 2 Điều 45)”, Chủ nhiệm Lê Quang Huy chia sẻ.

Liên quan đến quy định công bố hợp quy đối với sản phẩm, hàng hóa, trước đó, quá trình góp ý xây dựng và hoàn thiện Dự thảo Luật này, nhiều Hiệp hội đại diện cho hàng trăm doanh nghiệp thành viên và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức nhiều hội thảo khoa học để phân tích, đánh giá và làm rõ tác động của quy định này, đồng thời kiến nghị bãi bỏ quy định về công bố hợp quy trong Dự thảo Luật.