Gửi bình luận
Các chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thúc đẩy làn sóng “gom hàng sớm” khi các nhà sản xuất châu Á ồ ạt vận chuyển hàng hóa tới các cảng Bắc Mỹ trước khi thuế nhập khẩu tăng cao.
Tuy nhiên, khi Tổng thống Trump chuẩn bị hoàn tất các thỏa thuận thuế quan mới, các chuyên gia phân tích cảnh báo rằng xuất khẩu từ nhiều quốc châu Á sang Mỹ có thể sẽ sụt giảm mạnh trong những quý tới, do người tiêu dùng Mỹ bắt đầu điều chỉnh hành vi mua sắm trước nguy cơ giá hàng nhập khẩu tăng.
Nếu xu hướng này kéo dài, nó có thể làm suy yếu một trong những trụ cột tăng trưởng quan trọng của các nền kinh tế châu Á, trừ khi các nhà hoạch định chính sách có hành động mạnh mẽ hơn để kích thích nhu cầu nội địa.
“Ẩn số lớn nhất hiện nay là lạm phát ở Mỹ sẽ tăng đến mức nào và điều đó ảnh hưởng ra sao tới sức mua của người tiêu dùng,” Chris Rogers, Giám đốc nghiên cứu chuỗi cung ứng tại S&P Global Market Intelligence nhận định.
Lạm phát cao tại Mỹ sẽ làm suy yếu chi tiêu tiêu dùng và hạn chế khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất như kỳ vọng. Fed đã giữ nguyên lãi suất ở mức 4,25%–4,50% trong cuộc họp lần thứ năm liên tiếp vào tuần trước.
Nếu chi tiêu tiêu dùng của Mỹ giảm, các nhà bán lẻ Mỹ sẽ ít có nhu cầu dự trữ hàng hóa, từ đó buộc các ngân hàng trung ương châu Á phải tăng cường hỗ trợ tài khóa hoặc hạ lãi suất sớm hơn Fed để duy trì tăng trưởng trong nước.
Theo các nhà kinh tế của Citi, hiện tượng gom hàng sớm thể hiện rõ nhất ở các sản phẩm điện tử như chip và máy tính, do thiếu trung tâm sản xuất thay thế. Điều này đã dẫn đến làn sóng nhập khẩu mạnh từ Đài Loan, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Tuy nhiên, sau nhiều tháng tăng mạnh, các dấu hiệu cho thấy làn sóng nhập khẩu hàng hóa vào Mỹ do ảnh hưởng từ thuế của chính quyền Trump đang chững lại.
Jimmy Ting, Chủ tịch công ty giao nhận Great World Logistics tại San Francisco cho biết xu hướng gom hàng sớm của các nhà nhập khẩu Mỹ hiện đã phần nào chững lại. "Nhiều nhà xuất khẩu ở châu Á (trừ Trung Quốc) đã đẩy mạnh vận chuyển hàng sang Mỹ trước ngày 1/8, nhưng lượng hàng gần đây, đặc biệt là hàng bán lẻ, đã giảm rõ rệt", ông Ting cho biết.
Một khảo sát của Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia Mỹ (NRF) cho thấy, tính đến đầu tháng 7, 67% phụ huynh Mỹ đã bắt đầu mua sắm đồ dùng cho năm học mới, tăng từ mức 55% của năm ngoái, mức cao nhất kể từ khi khảo sát bắt đầu năm 2018.
Tổng cộng khoảng 2,4 triệu TEU (đơn vị tương đương container 20 feet) cập cảng Mỹ trong tháng 7, tăng 2,1% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, NRF dự báo khối lượng container nhập khẩu sẽ giảm hai chữ số từ tháng 8 và chỉ còn 1,7 triệu TEU vào tháng 11, mức thấp nhất kể từ tháng 4/2023.
Giá cước vận tải giảm cũng phản ánh nhu cầu đang yếu đi. Theo Chỉ số Container Thế giới của Drewry, giá cước vận chuyển container 40 feet từ Thượng Hải đến Los Angeles đã giảm 55%, từ 5.914 USD ngày 12/6 xuống còn 2.632 USD ngày 31/7.
“Chúng tôi dự đoán làn sóng gom hàng sẽ hoàn toàn biến mất trong vài tháng tới,” Alex Holmes, Giám đốc khu vực châu Á–Thái Bình Dương của Economist Intelligence Unit (EIU) cho biết, đồng thời lưu ý thêm, việc các nhà xuất khẩu đặt trước hàng hóa để tránh thuế quan của chính quyền Trump kết thúc có thể khiến tăng trưởng xuất khẩu của khu vực “rất tiêu cực" từ nửa cuối năm nay.
Cụ thể, xuất khẩu của Malaysia được dự đoán sẽ giảm hơn 6% trong nửa cuối năm nay so với cùng kỳ năm ngoái, và sẽ giảm mạnh 20% trong nửa đầu năm 2026, một sự đảo chiều mạnh từ mức tăng gần 14% trong nửa đầu năm nay.
“Đến một thời điểm nào đó, nhu cầu sẽ sụt giảm và có thể sụt rất nhanh. Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu xuất khẩu ở một số nơi giảm 20%–30% vào đầu năm 2026”, ông Holmes cảnh báo.
Sonal Varma và Si Ying Toh, nhóm chuyên gia kinh tế của Nomura cũng dự báo xuất khẩu của châu Á sẽ giảm hai chữ số trong nửa cuối năm nay, do tác động kép từ sự kết thúc của làn sóng gom hàng và nhu cầu tiêu dùng yếu đi ở Mỹ vì giá hàng nhập khẩu tăng cao.
Mặc dù vậy, không phải tất cả chuyên gia đều cho rằng xuất khẩu từ châu Á sẽ sụp đổ hoàn toàn, vì chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ vẫn còn yếu tố bất ngờ.
Frederic Neumann, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á của HSBC cho rằng chưa có dấu hiệu rõ rệt về việc giảm tích trữ hàng hóa tại Mỹ, ngoại trừ một số lĩnh vực như điện tử và dược phẩm. Người tiêu dùng Mỹ có thể đã mua ô tô sớm hơn kế hoạch để tránh giá tăng khi thuế có hiệu lực.
Tồn kho của các nhà sản xuất Mỹ chỉ tăng 1,2% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 5, trong khi tồn kho bán lẻ gần như không thay đổi, theo Cục Điều tra Dân số Mỹ.
Theo ước tính của HSBC, đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, chỉ khoảng 4% được đưa vào các kho ngoại quan của Hải quan Mỹ, nơi các nhà giao dịch có thể lưu trữ hàng mà chưa phải nộp thuế ngay.
