Cân nhắc, điều chỉnh một số quy định liên quan đến tiền thuê đất

Bài: ANH KHÔI - Ảnh: QUỐC TUẤN• 19/05/2024 03:00

Để tránh những bất cập, góp ý Dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, điều chỉnh một số quy định liên quan đến tiền thuê đất...

>> Đề xuất mới cho Nghị định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Theo đó, sau khi tham vấn các doanh nghiệp và chuyên gia, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời đề nghị của Bộ Tài chính về về việc góp ý Dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (Dự thảo).

VCCI) vừa có văn bản trả lời đề nghị của Bộ Tài chính về về việc góp ý Dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất - Ảnh minh họa

VCCI vừa có văn bản góp ý Dự thảo Nghị định quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất - Ảnh minh họa

Cụ thể, góp ý quy định về thời điểm phát sinh nghĩa vụ tài chính tiền thuê đất, VCCI cho biết, Dự thảo quy định theo hướng tiền thuê đất phát sinh từ thời điểm có quyết định cho thuê đất. Luật Đất đai cũng quy định theo hướng doanh nghiệp phải nộp tiền trước thì mới được thuê đất.

Trên thực tế phát sinh trường hợp doanh nghiệp đã nộp tiền sử dụng đất, nhưng cơ quan Nhà nước chậm triển khai công tác giải phóng mặt bằng, dẫn đến việc bàn giao đất trên thực địa chậm, thậm chí có trường hợp chậm nhiều năm. Trong những trường hợp đó, doanh nghiệp vẫn phải chịu nghĩa vụ tiền thuê đất, nhưng không có đất để sử dụng, nhiều doanh nghiệp gặp vấn đề này rất bức xúc bởi họ chịu thiệt hại rất lớn từ lỗi của phía Nhà nước mà lại vẫn phải nộp tiền cho việc này.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo điều chỉnh quy định theo hướng như: Doanh nghiệp nộp tiền thuê đất tạm tính trước khi được thuê đất; Nếu việc giải phóng mặt bằng, bàn giao đất trên thực tế diễn ra đúng dự kiến thì không cần điều chỉnh tiền thuê đất;

Trong trường hợp việc bàn giao đất trên thực địa diễn ra chậm hơn dự kiến thì doanh nghiệp có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước thực hiện việc tính toán lại tiền thuê đất, nhằm giảm phần nghĩa vụ tương ứng với khoảng thời gian chậm bàn giao; Phần giảm nghĩa vụ này sẽ được quyết toán, khấu trừ vào tiền thuê đất nộp những lần sau đó hoặc các nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước.

>>Luật Đất đai sửa đổi: Bất cập chính sách miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Trong đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, điều chỉnh một số quy định liên quan đến tiền thuê đất - Ảnh minh họa

Bên cạnh nội dung đã nêu, góp ý về chính sách miễn giảm tiền thuê đất, VCCI cũng cho biết, Điều 40 của Dự thảo quy định về giảm tiền thuê đất. Theo đó, các dự án đầu tư sẽ được giảm 80% tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản nhưng không quá 03 năm.

Sau thời gian này, các dự án sẽ được giảm tiền thuê đất ở các mức khác nhau và thời gian khác nhau tuỳ thuộc vào việc dự án đó thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn có điều kiện khó khăn… so với chính sách hiện hành tại Nghị định 46/2014/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 135/2016/NĐ-CP) thì chính sách miễn giảm tại dự thảo kém hấp dẫn hơn. Theo quy định hiện hành, nhiều trường hợp nêu trên sẽ được miễn, chứ không chỉ giảm tiền thuê đất trong một số năm nhất định.

Vì vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc quy định theo mở rộng các trường hợp được miễn tiền thuê đất, thay vì chỉ giảm tiền thuê, bởi:

Sử dụng các công cụ thuế và tiền thuê đất để thu hút đầu tư vào những địa bàn khó khăn hoặc những lĩnh vực đặc biệt ưu đãi vẫn là biện pháp hiệu quả. Việc giảm biện pháp ưu đãi đầu tư này cần hết sức cân nhắc tác động đến sự phát triển kinh tế xã hội của các địa phương và lĩnh vực cụ thể.

Thời điểm xây dựng cơ bản thường là giai đoạn khó khăn nhất về dòng tiền đối với các dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án lớn. Nếu chính sách miễn tiền thuê đất được tiếp tục áp dụng sẽ giúp tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Nếu thay biện pháp miễn bằng việc giảm tiền thuê đất sẽ gây phát sinh thủ tục hành chính và gây rủi ro sai sót cho cả doanh nghiệp và cán bộ thực thi. Biện pháp giảm tiền thuê đất sẽ dẫn đến việc phải xác định tiền thuê đất rồi mới tính toán giảm. Còn nếu miễn tiền thuê đất thì không cần thực hiện các bước này.

“Trong trường hợp cơ quan soạn thảo thấy rằng mức miễn tiền thuê đất là quá cao, cần giảm đi để phù hợp với tình hình mới thì có thể cân nhắc phương án giảm số năm được miễn tiền thuê đất, thay vì giảm tiền thuê cho mỗi năm”, VCCI góp ý.

Ngoài các nội dung đã nêu, tại văn bản góp ý, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, cân nhắc một số nội dung liên quan đến các quy định về: Ổn định tiền thuê đất qua các năm; Ổn định tiền thuê đất khi có điều chỉnh quy hoạch (Điều 32.2.b của Dự thảo).