Chậm sửa Luật Đất đai có thể gây ra nhiều hệ lụy

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) phát biểu tại phiên thảo luận tại hội trường về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, ngày 21/7.

Đánh giá về thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé cơ bản tán thành đánh giá trong tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật về những kết quả đạt được của việc thực hiện chương trình luật, pháp lệnh năm năm 2020.

Những năm vừa qua, việc tổ chức thực hiện chương trình luật, pháp lệnh của Quốc hội đã có những bước tiến khá rõ nét, việc tổ chức thực hiện có được cải tiến, phương pháp làm có đổi mới.

Trong đó sự phối hợp giữa cơ quan trình dự án luật và cơ quan thẩm tra ngày càng được chặt chẽ hơn, sự chuẩn bị chủ động hơn, trách nhiệm đã được nâng lên từ cơ quan trình dự án cũng như cơ quan thẩm tra dự án luật.

Tuy nhiên, theo đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé, một số hạn chế trong thời gian dài vừa qua trong việc thực hiện luật, pháp lệnh của Quốc hội vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Đó là “điệp khúc” dự án luật đưa vào chương trình với lý do hết sức cần thiết, rồi lại xin rút ra khỏi chương trình cũng đầy đủ các lý do, từ đó tạo ra thế bị động cho Quốc hội, và cũng làm cho việc tổ chức thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội không được nghiêm.

Trong đó còn có một số luật bổ sung vào chương trình “gấp rút” làm cho việc nghiên cứu của đại biểu Quốc hội gặp nhiều khó khăn, đặc biệt với những đại biểu Quốc hội kiêm nhiệm.

“Ngoài ra, có một số dự án luật tài liệu gửi đến đại biểu Quốc hội chậm trễ khiến cho việc nghiên cứu đã khó lại càng khó thêm”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé nói.

Bên cạnh đó còn có các dự án luật mang tính cấp bách theo phản ánh của cử tri và chính quyền địa phương, nhưng không được đưa ra sửa đổi kịp thời, đơn cử như Luật Đất đai.

“Luật Đất đai đã được đưa vào chương trình từ nhiều năm trước đây của Quốc hội khóa XIV, tuy nhiên cũng đã nhiều lần xin lùi thời gian để Chính phủ nghiên cứu thêm. Nhưng đến giờ phút này Luật Đất đai vẫn chưa được khởi động”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé bày tỏ.

Để thực hiện nghiêm chương trình luật, pháp lệnh cũng như để Quốc hội thoát khỏi “thế bị động”, đồng thời nâng cao chất lượng làm luật, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé kiến nghị Quốc hội cần có giải pháp khắc phục các tình trạng này để góp phần đổi mới và chủ động trong công tác xây dựng pháp luật của Quốc hội.

Trao đổi về vấn đề xây dựng chương trình luật, pháp lệnh năm 2022 và sửa đổi chương trình năm 2021, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé “rất mừng” vì trong chương trình năm 2022, Quốc hội đã đưa dự án Luật Đất đai vào sửa đổi theo phản ánh của cử tri cả nước.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé đánh giá, theo dự thảo trình thì dự án luật này sẽ được thông qua tại 3 cuộc họp, trong năm 2022 dự án luật này sẽ được lấy ý kiến 2 lần tại kỳ họp thứ 2 và 3. Như vậy, phải đến giữa năm 2023 thì dự án này mới được thông qua, và có thể phải đến đầu năm 2024 mới có hiệu lực thi hành.

Nhưng muốn có hiệu lực thi hành thì cũng phải “chờ” văn bản hướng dẫn thi hành luật nên có thể phải kéo dài đến cuối nhiệm kỳ thì luật mới đi vào cuộc sống. Trong khi luật này rất cần thiết phải sớm sửa đổi để sớm giải quyết nhiều bất cập trong quản lý đất đai về đảm bảo quyền sử dụng tài sản đất đai của công dân.

“Tôi nhận thấy đây là một dự án luật điều chỉnh có tác động đến nhiều quy định của các văn bản pháp luật khác. Nên tôi cũng thống nhất hai phương án là xem xét thông qua tại ba kỳ họp. Song cũng đề nghị nên đưa dự án này vào kỳ họp cuối của năm 2021 để tiến độ hoàn thành sửa đổi luật được sớm hơn, đó là vào cuối năm 2022”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé nói.

Theo nội dung đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé được biết, đó là Bộ Tư pháp đã có tờ trình gửi Quốc hội và cũng đã có nhận xét, đánh giá sự chuẩn bị của cơ quan tham mưu trình dự án luật này đã chuẩn bị tốt, đủ điều kiện đưa ra trình Quốc hội.

“Như vậy, các cơ quan có liên quan cần phải cố gắng để sớm đưa dự án luật trình ra Quốc hội sửa đổi kịp thời để giải quyết nhiều vấn đề bất cập trong quản lý đất đai hiện nay”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé kiến nghị.

Bình luận về vấn đề này, đại biểu Nguyên Văn Thân (Thái Bình) cho biết, bất động sản để ở đang sốt, nóng ở nhiều địa phương. Tuy nhiên, những vướng mắc về Luật Đất đai có thể gây ra nhiều hệ lụy.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Thân, việc kéo dài thời gian thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) có thể khiến hàng trăm nghìn tỷ đồng ứ đọng, gây ảnh hưởng tới doanh nghiệp. Do đó, ông Thân đề nghị Quốc hội sớm thông qua hoặc ban hành Nghị quyết để giải tỏa vướng mắc.

Cùng quan điểm, đại biểu Lê Xuân Thân (Khánh Hoà) cho rằng, Quốc hội khoá XIV năm 2018 đã đưa luật Đất đai vào chương trình luật, pháp lệnh năm 2019, nhưng năm 2019 - 2020 không xây dựng và kính chuyển sang Quốc hội khoá XV. Tới Quốc hội khoá này cũng dự kiến đưa vào kỳ họp tháng 5/2022.

“Tôi đề nghị giao Chính phủ và các bộ, ngành làm thế nào để cuối 2022 ban hành được luật Đất đai sửa đổi, để thể hiện quyết tâm của Chính phủ, Quốc hội với vấn đề rất nóng bỏng”, đại biểu Lê Xuân Thân nói. 

Tiếp thu ý kiến, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Thành Long cho rằng, việc đưa nội dung luật Đất đai vào kỳ họp tháng 5/2022 là cố gắng rất lớn của các cơ quan soạn thảo, do đây là nội dung rất lớn, liên quan đến nhiều vấn đề.