Chính sách kinh tế Mỹ sẽ ra sao nếu ông Biden tái đắc cử?

Trong nhiệm kỳ đầu, ông Biden đã thúc đẩy các gói chi tiêu khiến tỷ lệ trẻ em nghèo giảm một nửa trong thời gian ngắn, hay thổi sức sống vào một phong trào công đoàn đang suy thoái.

>> “Nóng bỏng” cuộc chiến năng lượng sạch Mỹ - Trung

Đáng chú ý, ông Biden đã đưa ra một chính sách công nghiệp nhằm định hình lại nền kinh tế Mỹ dẫn tới sự bùng nổ trong xây dựng nhà máy ngay cả khi lạm phát tăng vọt. Đầu tư vào cơ sở sản xuất đã tăng hơn gấp đôi dưới thời ông Biden, tăng vọt lên mức cao kỷ lục.

Bởi vậy, phương châm tái tranh cử của ông Biden đã được thể hiện rõ ràng: “Chúng ta có thể hoàn thành công việc” – nơi ông cần thêm 1 nhiệm kỳ nữa để hoàn thành các việc dang dở. Nếu chiến thắng trong cuộc bầu cử tới đây, chính sách kinh tế của Mỹ có thể sẽ thay đổi như thế nào?

Trước hết, theo nhiều chuyên gia, ông Biden có thể tăng gấp đôi các chính sách sản xuất trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Khoản khuyến khích trị giá 50 tỷ USD cho ngành công nghiệp bán dẫn mới chỉ là bước khởi đầu, nhưng nó vẫn còn nhỏ so với mức đầu tư cần thiết cho các nhà máy chip lớn.

Các cố vấn của ông Biden đã nói về gói tài trợ tiếp theo, cũng như khả năng xây dựng luật mới để giải quyết những khó khăn trong việc thực thi chính sách công nghiệp. Ông Todd Tucker, Chuyên gia thuộc Viện Roosevelt ủng hộ việc thành lập một ngân hàng phát triển quốc gia, tạo ra một nguồn tiền mặt có thể được chuyển đến các dự án đủ điều kiện.

Để gây quỹ, Tổng thống Biden từ lâu đã tuyên bố muốn tăng thuế đối với người giàu, đặc biệt là đối với các hộ gia đình có thu nhập trên 400.000 USD/năm và đối với các doanh nghiệp.

Đồng thời, kỷ luật tài chính cũng được dự báo sẽ là trọng tâm trong nhiệm kỳ mới của ông Biden. Chẳng hạn, ngân sách cho năm tài chính hiện tại sẽ cắt giảm thâm hụt 3 nghìn tỷ USD trong một thập kỷ, theo Ủy ban Ngân sách Liên bang Có trách nhiệm (CRFB), một tổ chức phi lợi nhuận.

Đáng chú ý, các chuyên gia sẽ nghe ngóng tín hiệu về các cuộc đàm phán thương mại truyền thống – vốn dường như đang bị Mỹ phớt lờ trong nhiệm kỳ đầu của ông Biden. Một thử nghiệm quan trọng sẽ là khả năng Mỹ và châu Âu có thể thiết lập một thỏa thuận về khoáng sản quan trọng nhằm đảm bảo đầu vào cho hoạt động sản xuất pin và hạn chế sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp Trung Quốc hay không.

>> Các doanh nghiệp châu Á "xoay xở" giữa cạnh tranh Mỹ - Trung

Hiện tại, các nhà quan sát đang nghi ngờ thái độ cởi mở hơn của ông Biden đối với toàn cầu hóa. Ngày 26/1 vừa qua, Tổng thống Mỹ đã tạm dừng phê duyệt xuất khẩu khí hóa lỏng nhằm giảm giá cho người tiêu dùng Mỹ. Phản ứng mang tính bảo hộ này có nguy cơ gây thiệt hại cho khách hàng ở nước ngoài. Và ông Biden gần như chắc chắn sẽ duy trì quan điểm cứng rắn đó với Trung Quốc.

Những người ủng hộ lãnh đạo của đảng Dân chủ lập luận rằng những chính sách này sẽ làm cho nước Mỹ trở nên bình đẳng hơn, thúc đẩy ngành công nghiệp của nước này và nghiêng sân chơi về phía người lao động.

Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng chính sách này thể hiện một động thái hướng tới vai trò mở rộng của chính phủ, với sự tập trung vào các liên đoàn lao động và sản xuất, làm dấy lên lo ngại về tác động đối với các liên minh quốc tế.