Đông Nam Á sẽ giảm lợi thế cạnh tranh khi liên tục tăng lương?

CẨM ANH• 03/07/2024 03:30

Nhiều quốc gia Đông Nam Á sẽ tiến hành tăng mức lương tối thiểu trong cuối năm nay, làm dấy lên lo ngại khu vực này sẽ bị giảm sức cạnh tranh.

>> Đề xuất tăng lương tối thiểu vùng từ 1/7 tác động thế nào đến doanh nghiệp?

Nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á đã tiến hành tăng lương cho người lao động

Nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á đã tiến hành tăng lương cho người lao động.

Nhiều quốc gia ở Đông Nam Á đang có kế hoạch tăng mức lương tối thiểu vào nửa cuối năm nay. Động thái này có thể sẽ buộc các doanh nghiệp toàn cầu phải xem xét lại chiến lược của mình dù khu vực này đang chiếm phần lớn chuỗi cung ứng toàn cầu.

GDP của Việt Nam đã tăng 6,93% trong quý II/2024 so với cùng kỳ năm trước. Nikkei Asia đánh giá, Việt Nam là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực, cho thấy ngành sản xuất mạnh mẽ đã thu hút được lượng lớn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Phần lớn sức hấp dẫn này liên quan đến chi phí lao động tương đối rẻ của Việt Nam và vị trí gần Trung Quốc.

Hiện nay, mức lương tối thiểu vùng tại Việt Nam tăng trung bình 6%/năm. Tại các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh, người lao động hiện được đảm bảo mức lương 4,96 triệu đồng mỗi tháng, tăng khoảng 80% so với một thập kỷ trước. Mặc dù vậy, mức lương tối thiểu của Việt Nam vẫn thấp hơn so với các nước trong khu vực, chủ yếu ấn định ở mức trên 200 USD. Mức lương này cũng thấp hơn nhiều so với mức lương tối thiểu của Bắc Kinh là 2.420 nhân dân tệ (332 USD).

"Lo ngại về chi phí lao động tăng cao, nhiều công ty đang cân nhắc mở rộng ra bên ngoài các đô thị lớn", ông Akira Miyamoto, Tổng giám đốc của Sufex Trading, một đơn vị trung gian có trụ sở tại Việt Nam hỗ trợ các công ty Nhật Bản tìm kiếm khu công nghiệp, cho biết.

Tuy nhiên, chi phí lao động không phải là yếu tố tăng duy nhất. "Giá cho thuê đất tại các khu công nghiệp đã tăng đáng kể, đặc biệt là ở khu vực quanh thành phố Hồ Chí Minh," ông Miyamoto cho biết thêm.

Tương tự, Thái Lan, một cường quốc sản xuất khác của Đông Nam Á, có kế hoạch tăng mức lương tối thiểu hàng ngày lên 400 baht (khoảng 10,9 USD) bắt đầu từ tháng 10/2024, tăng khoảng 14% so với mức hiện tại là 300 - 350 baht. Mức lương tối thiểu mới này đồng nghĩa với việc người lao động Thái Lan sẽ kiếm được ít nhất khoảng 237 USD/tháng.

"Chính sách đẩy mức lương tối thiểu lên 400 baht/ngày trên toàn quốc là không thực tế", ông Poj Aramwattananont, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại Thái Lan cho biết trong một tuyên bố gần đây. Theo ông Poj Aramwattananont, điều này không phù hợp với nền kinh tế Thái Lan. Bởi vì, mức lương tối thiểu mới sẽ khiến Thái Lan mất đi khả năng cạnh tranh trong ngành sản xuất của khu vực.

>> Doanh nghiệp có lợi nhuận lớn, lãnh đạo được đề xuất tăng lương thưởng?

Mức lương tối thiểu ở các nước ASEAN trong năm 2023 (màu tím) và phần tăng trong năm 2024 (màu vàng), tính bằng đô la Mỹ. Nguồn: WageIndicator

Trong khi đó, Philippines cho biết sẽ tăng mức lương tối thiểu tại khu vực Metro Manila lên 645 peso (11 USD) mỗi ngày, tăng 6% so với mức 610 peso hiện tại và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 17/7/2024. Mức lương tối thiểu hàng ngày mới tương đương với mức lương hàng tháng khoảng 241 USD.

Dù Philippines chỉ tăng lương tối thiểu ở Metro Manila, nhưng các doanh nghiệp ở quốc gia này vẫn lo ngại về việc tiếp tục tăng lương. Phòng Thương mại và Công nghiệp Philippines cho biết trong một tuyên bố rằng việc tăng lương có thể làm nản lòng các doanh nghiệp và nhà đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh.

"Sẽ không ai cố gắng nhìn vào Philippines khi họ thấy rằng các nhà lập pháp có thể tăng lương bất cứ lúc nào, ngay cả khi không tuân theo thẩm quyền của Hội đồng Tiền lương Quốc gia", tuyên bố của Phòng Thương mại và Công nghiệp Philippines cho biết.

Trong khi đó, mức lương tối thiểu của Malaysia khó có thể thay đổi trong năm nay. Trước đó vào năm 2023, nước này đã thực hiện chính sách lương tối thiểu. Vào năm 2022, mức lương tối thiểu của Malaysia cũng đã tăng lên 1.500 ringgit (318 USD) mỗi tháng.

Chính phủ Malaysia đã đưa ra một kế hoạch trả lương mới, được gọi là chính sách tiền lương lũy tiến, nhằm khuyến khích người sử dụng lao động, đặc biệt là người thu nhập thấp. Các yếu tố chính bao gồm liên kết việc tăng lương với phát triển kỹ năng và năng suất, khung lương theo ngành và các biện pháp tuân thủ nâng cao. Hiện tại, chính sách lương lũy tiến của Malaysia sẽ được áp dụng với hình thức tự nguyện đối với người sử dụng lao động.