Để tạo động lực làm việc, hạn chế tình trạng trốn thuế, chuyển giá và thất thoát nguồn thu, góp ý Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), nhiều ý kiến đề nghị, cân nhắc hạ trần thuế suất.
Theo đó, giữ quan điểm như đề xuất trước đó, tại phiên bản Dự thảo Luật gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính tiếp tục đưa ra 2 phương án, giảm số bậc của biểu thuế lũy tiến từng phần từ 7 bậc xuống còn 5. Khi giảm số bậc, mức thuế suất có sự thay đổi giữa các bậc, song mức thấp nhất vẫn là 5% và giữ nguyên mức cao nhất là 35%.
Đồng ý với đề xuất của cơ quan soạn thảo về việc giảm bậc tính thuế, tuy nhiên, không ít ý kiến cho hay, để khuyến khích làm giàu chính đáng, hạn chế tình trạng trốn thuế, chuyển giá và thất thoát nguồn thu, cần cân nhắc hạ trần thuế suất.
Tại bảng tổng hợp ý kiến góp ý cho Dự án Luật vừa được công bố mới đây, nhiều ý kiến đề xuất bỏ mức thuế suất 35% và hạ trần xuống còn 25%.
Cụ thể, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La đề nghị, tiếp tục rà soát, đánh giá tác động của từng mức lũy tiến đặc biệt là 2 mức áp thuế là 30% và 35%. Đây là mức áp thuế khá cao sau khi giảm trừ gia cảnh, cần có đánh giá tác động của mức này đối với thu nhập và hành vi của người chịu thuế, nhằm có hiệu quả trong quản lý giảm thiểu việc trốn, tránh thuế.
Cùng quan điểm, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An cũng bày tỏ đồng ý quy định 5 bậc thuế như phương án 2 trong Dự thảo, tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu giảm mức thuế suất ở các bậc để đảm bảo mức cao nhất là 25% để khuyến khích, động viên người nộp thuế.
Liên quan đến vấn đề này, thông tin với báo chí, PGS TS Phan Hữu Nghị - Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng - Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, mức thuế suất cao nhất nên được điều chỉnh về 25% để phù hợp hơn với thực tiễn thu nhập và đảm bảo tính công bằng, hiệu quả trong điều tiết thuế. Biểu thuế lũy tiến cần tuân thủ nguyên tắc hệ số giãn cách nhất định, đồng thời tạo động lực làm việc cho người thu nhập cao.
Theo PGS TS Phan Hữu Nghị, biểu thuế lũy tiến vốn dĩ đã đảm bảo công bằng theo chiều dọc, nhưng nếu không được thiết kế hợp lý sẽ làm mất đi động lực lao động, đặc biệt trong bối cảnh thu nhập bình quân đang có xu hướng tăng nhanh.
“Thu nhập tăng 30% nhưng nếu không nới biên độ và điều chỉnh mức thuế tương ứng, người lao động sẽ chịu phần thiệt. Trong dài hạn, điều này ảnh hưởng đến tâm lý cống hiến và minh bạch trong khai thuế”, vị chuyên gia này nhìn nhận.
Đồng thời bày tỏ, biểu thuế không chỉ để thu ngân sách mà còn là công cụ định hướng hành vi. Do đó, thiết kế biểu thuế cần hài hòa giữa yêu cầu công bằng, minh bạch và khuyến khích phát triển kinh tế.
Nhìn nhận về mức thuế suất tại Dự thảo, không ít chuyên gia kinh tế, thuế suất 35% đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương là quá cao so với thu nhập đầu người của Việt Nam, không thể hiện quan điểm khuyến khích những người có tài đang được trọng dụng. Do đó, cần xem xét lại, bỏ thuế suất cao nhất 35% trong biểu thuế lũy tiến từng phần.
Tham gia góp ý, Công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam cho hay, thực tế hiện tại, biểu thuế suất lũy tiến và mức thu nhập tính thuế từng bậc của Việt Nam đang nằm trong nhóm quốc gia đánh thuế thu nhập cá nhân cao so với khu vực Đông Nam Á.
Cụ thể, hiện tại thuế suất tối đa của Việt Nam là 35% và tương đương với Thái Lan và Philippines. Trong khi đó, mức thuế suất cao nhất của Singapore là 24%, và tại Malaysia, Myanmar là 30%. Về thu nhập tính thuế, mức thu nhập tính thuế tại từng bậc thuế lại đang ở mức khá thấp so với khu vực.
Do đó, Công ty này đề xuất sửa đổi theo hướng, ngoài việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến như Dự thảo chính sách đề ra, Bộ Tài chính cân nhắc nghiên cứu và xem xét tăng mức thu nhập chịu thuế phù hợp hơn với tốc độ phát triển nền kinh tế của quốc gia (đặc biệt đối với mức thu nhập tính thuế ở bậc cao nhất), đảm bảo tăng khả năng cạnh tranh và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đến làm việc tại Việt Nam, cũng như hỗ trợ cho lực lượng lao động nội địa của quốc gia.
Được biết, theo kế hoạch, Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) sẽ được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.