Chúng tôi đã đúc kết có 3 nút thắt lớn làm cản trở sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam.
Trong suốt 2 tháng qua, bắt đầu từ hội thảo chuyên đề vòng địa phương đến phiên đối thoại cấp cao, các chuyên gia, học giả, doanh nhân, doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu cùng đại diện các bộ, ngành liên quan, đã có những trao đổi sôi nổi, đa chiều và thực chất xoay quanh chủ đề “Thể chế kiến tạo”. Rất nhiều điểm nghẽn trong cơ chế, diễn dịch luật và triển khai các chính sách đã được nêu lên vừa mang tính lý luận, học thuật vừa mang tính thực tiễn kinh doanh.
Chúng tôi đã đúc kết có 3 nút thắt lớn làm cản trở sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam. Bao gồm: Thể chế, pháp luật còn chồng chéo, thay đổi nhanh, tạo rủi ro pháp lý và chi phí tuân thủ cao cho doanh nghiệp; Doanh nghiệp thiếu kênh phản hồi chính sách hiệu quả, tồn tại tư duy “xin – cho” và sự bất bình đẳng trong tiếp cận nguồn lực; Thiếu khung pháp lý và nguồn nhân lực chất lượng để bắt kịp các lĩnh vực mới như AI, kinh tế số, kinh tế xanh, ESG.
Từ những nút thắt và vướng mắc đã được nhận diện, tôi xin kiến nghị 3 nhóm giải pháp chiến lược: Một là thiết lập cơ chế “Đồng kiến tạo thể chế” với sự tham gia công – tư trong xây dựng luật; vận hành sandbox đa ngành; triển khai cổng pháp luật 03 dễ: dễ hiểu – dễ tiếp cận – dễ thực thi.
Hai là thúc đẩy hệ thống phản hồi chính sách trực tuyến, minh bạch, cơ chế đồng giám sát và đồng bảo hiểm các rủi ro về chính sách, về pháp lý cho cộng đồng doanh nghiệp có thể an tâm thực hiện hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Ba là đồng hành nâng cao năng lực doanh nghiệp, đẩy mạnh đào tạo pháp lý, năng lực quản trị, năng lực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số; đồng thời tăng cường liên kết giữa viện nghiên cứu, các trường đại học; các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp.
Để hiện thực hóa, cần duy trì cơ chế đối thoại định kỳ, thiết lập bản ghi nhớ chính sách công khai, cùng cơ chế KPI cho các bộ, ngành (ví dụ: 100% kiến nghị phải được trả lời trong 30 ngày).