Hải Dương: Lối thoát nào cho chung cư, khu tập thể cũ?

>>> Cải tạo chung cư cũ: Nhà nước không thể “khoán trắng” cho doanh nghiệp

Theo các hộ dân tại khu nhà tập thể B4 - Bình Minh, Hải Dương hiện có 78 hộ với gần 300 nhân khẩu đang sinh sống. Từ nhiều năm nay, khu tập thể này đã xuống cấp nghiêm trọng.

Xuống cấp nghiêm trọng

Bằng mắt thường dễ dàng nhận thấy tường vôi bong tróc, cầu thang vỡ, lở, trần nhà sụt xuống từng mảng lộ ra cả lõi thép đã hoen rỉ, nhiều cột xuất hiện các vết nứt nguy hiểm, lớp vữa bảo vệ bị mục và bong tróc. Hệ thống tường lan can, dầm hiên hành lang hư hỏng nặng, không bảo đảm, gây nguy hiểm.

Hệ thống đường thoát nước mưa, nước sinh hoạt, nước thải kém. Nhiều hộ dân tự đục mở các cửa làm ảnh hưởng đến kết cấu chung của công trình... Chất lượng công trình chỉ còn khoảng 50 - 60%.

Cũng tương tự khu B4, khu tập thể B2 - Bình Minh chất lượng công trình cũng đã xuống cấp, cần sửa chữa, cải tạo. Khu tập thể B2 được xây dựng từ đầu những năm 70 của thế kỷ XX với diện tích sử dụng gần 3.000m2. Hiện tại, nền tầng 1 đã bị lún so với cốt ban đầu 70cm.

Toàn bộ tường được xây bằng gạch chỉ đã bị mục, vữa tường bị bong rộp, thường xuyên ẩm mục. Các trục tường dọc từ tầng 1 đến tầng 5 có nhiều vết nứt. Tường chắn mái một số vị trí bị nứt, nghiêng có nguy cơ sập bất cứ lúc nào. Lan can cầu thang bị đứt, gãy không còn vị trí liên kết rất nguy hiểm.

Một số gian bị dột, thấm. Dầm hiên đỡ sàn mái trục trước có một số dầm bị bong lở bê-tông, cốt thép bị gỉ, ăn mòn làm giảm tiết diện. Bà Nguyễn Thị Thanh Thu, trưởng khu 7, phường Phạm Ngũ Lão (TP Hải Dương) cho biết, hệ thống thoát nước thải từ các tầng xuống đã bị vỡ.

Do nhà bị lún, nghiêng nên hệ thống cống ngầm thấp hơn hệ thống thoát nước chung của thành phố. Đồng thời, do cốt nền tầng 1 thấp hơn cốt vỉa hè khoảng 0,5m, nên mỗi khi mưa to nước tràn vào gây úng lụt, tắc khu vệ sinh khiến môi trường ô nhiễm, ảnh hưởng tới sức khỏe của người dân.

Theo một người dân tại khu tập thể B4 Bình Minh thuộc phường phạm Ngũ Lão, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương cho biết: Căn hộ của ông cũng giống như 78 hộ dân khác trong khu tập thể đang phải chịu chung cảnh xuống cấp từng ngày. Nền nhà vệ sinh bị sụt lún, vách tường, trần nhà bị nứt, cửa bung toác khiến ai nhìn thấy cũng không khỏi lo lắng.

Đại diện quản lý khu dân cư ở đây cho biết, khi qua thăm các gia đình tại khu tập thể mà cảm thấy ái ngại vô cùng. Tòa nhà được xây quá lâu năm đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Hiện tòa nhà đang bị rạn nứt, nhiều hạng mục đã bị mục rữa… Năm 2016, chính quyền TP Hải Dương đã đầu tư kinh phí để nâng cấp hệ thống trụ, cột của tòa nhà nhưng đây cũng chỉ là phương án tạm thời.

Được biết, đa phần các hộ dân ở đây đều thuộc diện khó khăn, hoàn cảnh neo đơn, hộ cận nghèo, hộ nghèo… Cuộc sống vất vả khiến họ đành chấp nhận phải ở lại trong những căn hộ cũ nát. Dù hiện tại, tòa nhà tập thể này đang bị nghiêng 12 độ.

Ngay gần khu tập thể B4, khu tập thể B2 và B3 Bình Minh cũng trong tình trạng xuống cấp tương tự sau gần một nửa thế kỷ sử dụng. Nhiều gia đình đã phải bỏ ra số tiền hàng chục triệu đồng cải tạo, tu sửa để ở tạm nhưng vẫn nhếch nhác.

Tình trạng xập xệ không chỉ xuất hiện tại các khu tập thể thuộc sở hữu nhà nước mà cả những khu nhà của các doanh nghiệp xây dựng để phân cho cán bộ, công nhân lao động hiện cũng xuống cấp nghiêm trọng như khu tập thể Nhà máy Bơm, khu tập thể Nhà máy Sứ Hải Dương…

Chờ một lối thoát…

Trước tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, các hộ dân đang sống trong những khu tập thể cũ ở TP Hải Dương đã nhiều lần kiến nghị để được di dời sang khu ở mới. Tuy nhiên do còn một số vướng mắc nên đến nay việc này vẫn chưa được triển khai.

Theo thống kê, TP Hải Dương hiện có hơn 1.400 gia đình đang sống trong các khu tập thể cũ có nhu cầu tái định cư, chuyển ra các vị trí khác. Trong đó, đa số các hộ dân đều thuộc diện thuê căn hộ để ở. Hiện, Công ty CP Đầu tư phát triển nhà và hạ tầng đô thị HUDIC là đơn vị được giao quản lý các khu tập thể và những căn nhà riêng lẻ thuộc sở hữu nhà nước ở TP Hải Dương.

Ngày 4/4/2017, UBND TP Hải Dương đã có văn bản số 821/UBND-TP thông báo kết quả định giá bán, giá cho thuê nhà ở xã hội thuộc dự án khu dân cư phía Đông Ngô Quyền, TP Hải Dương do Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và hạ tầng đô thị HUDIC quản lý. Theo đó, các hộ dân tại khu tập thể B4 Bình Minh sẽ được bố trí thuê nhà tại đây để đảm bảo sinh sống.

Lãnh đạo UBND phường Phạm Ngũ Lão cho biết, các hộ dân tại khu tập thể B4 đều có nguyện vọng chuyển sang tòa nhà mới để ở nhưng do giá thuê căn hộ cao (mức giá thuê là 2 triệu đồng/hộ/tháng, chưa tính các khoản chi phí khác), trong khi mức thuê hiện tại chỉ có 150.000 đồng/hộ/tháng.

Đơn vị quản lý và các hộ dân đã có kiến nghị và được UBND tỉnh Hải Dương chấp thuận giảm giá thuê căn hộ xuống còn 1 triệu đồng/hộ/tháng. Tuy nhiên do còn một số vướng mắc về thủ tục nên việc di dời vẫn chưa được triển khai.

Ngoài ra, UBND TP Hải Dương đã đề xuất với UBND tỉnh kế hoạch xây dựng các chung cư làm nơi tái định cư cho các hộ dân để giải quyết vấn đề xuống cấp tại các khu tập thể. Theo đó, UBND TP Hải Dương đề xuất 2 vị trí xây dựng nhà ở xã hội tại khu đất thuộc dự án khu tập thể cán bộ, công nhân viên làng Lilama 69-3 thuộc phường Bình Hàn với diện tích khoảng 7.800m2 để xây chung cư, nhà ở xã hội và các công trình sinh hoạt cộng đồng. Sau khi được triển khai, khu nhà ở xã hội này sẽ đáp ứng được nhu cầu tái định cư cho hơn 400 hộ dân đang sinh sống tại các khu tập thể Nhà máy Bơm, B2 và B3 Bình Minh. 

Bên cạnh đó, UBND TP Hải Dương cũng đề xuất các khu đất quy hoạch nhà ở xã hội tại khu đô thị sinh thái ven sông Thái Bình thuộc các phường Hải Tân, Ngọc Châu với tổng diện tích 62.546m2 với khoảng hơn 3.000 căn hộ. Hiện khu vực này đã có mặt bằng sạch, hạ tầng kỹ thuật đang được đầu tư đồng bộ.

Theo đề xuất, việc triển khai xây dựng các khu nhà ở xã hội được thực hiện từ năm 2020 đến 2025, theo từng giai đoạn. Kinh phí triển khai sẽ được lấy từ nguồn đấu giá quyền sử dụng đất tại các khu tập thể B2, B4 Bình Minh, khu tập thể Nhà máy Bơm và Nhà máy Sứ Hải Dương.

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết: Qua rà soát của Sở Xây dựng, ở TP Hải Dương hiện còn 5 toà nhà khu tập thể Nhà máy Bơm và 4 tòa nhà khu tập thể Nhà máy Sứ. Các khu này đã được kiểm định, kết quả kiểm định đánh giá mức độ nguy hiểm nhà ở cấp độ D (cấp độ cao nhất). TP Hải Dương kiến nghị phá dỡ các khu nhà này, giải phóng mặt bằng.

Ngoài ra, Sở Xây dựng đang tiếp tục đề nghị tỉnh giao cho sở chủ trì tổ chức thực hiện kiểm định, đánh giá chất lượng các khu, nhà chung cư cũ khác trên địa bàn tỉnh. Trong đó có 3 nhà tập thể (nhà B2, B3, B4 Bình Minh) ở TP Hải Dương và 6 nhà tập thể do Công ty CP Nhiệt điện Phả Lại xây dựng tại Chí Linh.