Năm khó khăn cho doanh nghiệp xây dựng dân dụng

>> Cần đối thoại với doanh nghiệp xây dựng về đấu thầu

Theo báo cáo mới đây của Chứng khoán VCBS đánh giá triển vọng năm 2023 đối với ngành xây dựng, điều kiện cho hoạt động thi công các công trình sẽ được cải thiện đáng kể trong năm 2023 với lực lượng lao động về cơ bản đã trở vể mức ổn định, điều kiện thi công cũng thuận lợi cho hoạt động thi công, đặc biệt tại các dự án hạ tầng giao thông.

VCBS cho biết, kể từ quý 3/2022, giá một số loại vật liệu xây dựng (đặc biệt thép) đã ghi nhận mức sụt giảm đáng kể, đơn vị này đưa ra kỳ vọng giá thép sẽ chưa ghi nhận xu hướng tăng mới trong năm 2023 nhờ nhu cầu thép thế giới thấp trong khi chuỗi cung ứng được nối lại hậu đại dịch. Giá vật liệu đi xuống kỳ vọng sẽ tác động tích cực đến biên lợi nhuận các doanh nghiệp xây lắp.

Tuy nhiên, nhóm ngành này sẽ có sự phân hóa giữa các nhóm doanh nghiệp khi nhóm xây dựng dân dụng (đặc biệt các dự án cao tầng) và xây dựng công nghiệp sẽ được hưởng lợi đáng kể do các nguyên liệu thép/tôn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu chi phí.

Song, nhóm xây dựng dân dụng (CTD, HBC, PHC, Ricons,…) năm 2023 sẽ là một năm tương đối khó khăn. Nguyên nhân được VCBS đưa ra là do trong năm 2023, hoạt động triển khai các dự án nhà ở và khối lượng thi công của các doanh nghiệp xây dựng dân dụng dự báo vẫn ở mức thấp khi số dự án được cấp phép ở mức thấp, thị trường bất động sản đi vào giai đoạn trầm lắng cộng thêm nguồn vốn phát triển dự án của các chủ đầu tư bị thu hẹp do môi trường tín dụng thắt chặt và việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp khó khăn hơn.

Mặt khác, chủ đầu tư các dự án quy mô lớn (đại đô thị, khu phức hợp),… sẽ có xu hướng sử dụng dịch vụ của nhiều nhà thầu tại các phân khu/gói thầu khác nhau. Một mặt điều này giúp gia tăng cơ hội cho các nhà thầu tham gia vào các dự án quy mô lớn, nhưng vị thế đàm phán và biên lợi nhuận của các doanh nghiệp dự kiến sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.

Đơn vị này cũng cho rằng một số doanh nghiệp có lợi thế sẽ giữ được sự ổn định nhất định trong bối cảnh cạnh tranh mới là các doanh nghiệp có mối quan hệ lâu năm và chặt chẽ với các chủ đầu tư bất động sản lớn hoặc nằm trong hệ sinh thái của chủ đầu tư.

Ngoài ra, trong năm 2023, một lượng đáng kể trái phiếu doanh nghiệp sẽ bắt đầu đáo hạn và sẽ tạo áp lực lớn cho các doanh nghiệp bất động sản. Nhiều chủ đầu tư có thể thiếu hụt nghiêm trọng về dòng tiền khi áp lực trích dự phòng phải thu dần mạnh mẽ từ giữa năm 2023, ảnh hưởng đến khả năng và tiến độ thanh toán cho các nhà thầu.

Do vậy, doanh nghiệp có cơ cấu tài chính khỏe mạnh, nguồn tiền mặt lớn sẽ có khả năng chống chịu tốt trong giai đoạn thị trường khó khăn. Bên cạnh đó, yếu tố quan trọng mang tính quyết định là việc sở hữu nhiều lợi thế trong việc gia nhập thị trường xây dựng công nghiệp và giành các gói thầu lớn từ khối doanh nghiệp FDI nhờ gần gũi về văn hóa và quy trình hoạt động được chuẩn hóa quốc tế.

Cũng theo VCBS, triển vọng kinh doanh tích cực được kỳ vọng tại nhóm xây dựng công nghiệp (FCN, LLM, Sumitech, Icons,…) chuyên thi công nhà máy, nhà xưởng, kho bãi.

Cụ thể, thị trường xây dựng nhà xưởng, kho bãi trong năm 2023 dự báo sẽ tương đối thuận lợi cho các doanh nghiệp xây lắp trong nước nhờ nhu cầu nhà xưởng tăng cao khi dòng vốn FDI duy trì mức tăng trưởng tích cực.

Xu hướng các nhà phát triển khu công nghiệp tự đầu tư hệ thống nhà xưởng rồi cho thuê (thay vì chỉ cho thuê đất) cũng ngày một gia tăng, qua đó mang đến lợi thế cho các nhà thầu trong nước. Ngoài ra, các vật liệu chủ đạo cho xây dựng nhà xưởng/nhà máy (thép thanh, thép cuộn, tôn lợp,…) đã ghi nhận mức giảm mạnh và kì vọng cải thiện biên lợi nhuận các doanh nghiệp.

Tuy vậy, VCBS cho rằng mức độ cạnh tranh dự kiến tăng lên đáng kể trong giai đoạn tới khi nhiều doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xây dựng dân dụng/hạ tầng tích cực gia nhập thị trường. Đơn vị này đánh giá thị phần sẽ dần thuộc về các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xây dựng dân dụng, hạ tầng đẩy mạnh gia nhập thị trường.