Thiếu hụt khí đốt, Châu Âu đứng trước bờ vực suy thoái kinh tế

CẨM ANH• 02/08/2022 04:30

Châu Âu đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng năng lượng chưa từng có, có nguy cơ đẩy nền kinh tế khu vực này đến gần hơn với suy thoái.

>>Nga "vũ khí hóa" khí đốt, EU xoay xở ra sao?

Công suất hoạt động của đường ống Nord Stream 1 vẫn còn khiêm tốn

Nga đang giảm đáng kể dòng khí đốt tự nhiên đến châu Âu kể từ khi các quốc gia châu Âu áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với quốc gia này sau cuộc tấn công vào Ukraine. Mặc dù Moscow phủ nhận họ đang sử dụng khí đốt làm vũ khí, nhưng người châu Âu phàn nàn rằng Gazprom, công ty năng lượng quốc doanh của Nga, không còn là nhà cung cấp đáng tin cậy của họ.

Tháng trước, công suất khí đốt chảy qua Nord Stream đã giảm xuống còn 40%. Gazprom nói rằng việc này là do phương Tây bàn giao chậm một tuabin được bảo dưỡng tại Canada. Tuabin này vẫn đang ở Đức do chưa hoàn tất giấy tờ.

Ông Fatih Birol, Giám đốc điều hành Cơ quan Năng lượng Quốc tế, cảnh báo châu Âu đang ở trong tình thế nguy hiểm khi dự trữ khí đốt của EU chỉ còn đủ sử dụng trong vài thángt, nhưng Nord Stream 1 chỉ hoạt động với một phần nhỏ công suất. Vị chuyên gia nhận định những tháng tới sẽ là "giai đoạn rất quan trọng" để gia tăng nguồn cung của EU. Các kho dự trữ khí đốt của châu Âu mới chỉ đạt 65% sức chứa, còn cách xa mục tiêu 80% của EU.

Trước mắt, các nước châu Âu đã nỗ lực tìm kiếm các nhà cung cấp thay thế và các nguồn cung năng lượng khác nhau. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này là một nhiệm vụ khó khăn, không thể thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn. Hiện Ủy ban châu Âu (EC) đã yêu cầu các quốc gia EU phải đặt mục tiêu dự trữ tối thiểu 80% khí đốt vào tháng 11 tới.

Trong thời gian qua, khí hóa lỏng LNG về cơ bản đã thay thế khí đốt Nga trở thành nguồn nhiên liệu chính của châu Âu, trong đó khoảng một nửa nguồn cung LNG đến từ Mỹ.

>>Cuộc chiến khí đốt Nga- EU: Châu Âu sẽ vượt qua thử thách?

Châu Âu đang đối mặt với nguy cơ suy thoái kinh tế do khủng hoảng năng lượng gây ra

Châu Âu đang đối mặt với nguy cơ suy thoái kinh tế do khủng hoảng năng lượng

Nhưng những lo ngại vẫn đó và có nhiều lý do khiến nỗ lực của châu Âu có thể thất bại và đẩy nền kinh tế của khối đứng trước nguy cơ suy thoái. Mùa đông sắp tới dự báo sẽ rất lạnh giá và một cơn bão ở Biển Bắc khiến Na Uy mất sản lượng khí đốt. Ngoài ra, một mùa bão dồn dập ở Đại Tây Dương khiến các chuyến tàu chở LNG bị chậm trễ, khiến châu Âu rơi vào tình trạng thiếu năng lượng.

Ông Salomon Fiedler, một nhà kinh tế tại Berenberg, lưu ý rằng giá khí đốt tự nhiên ở châu Âu hiện đang ở mức quá cao so với mức giá trung bình giai đoạn 2015-2019. “Việc giá khí đốt tự nhiên tiêu chuẩn của châu Âu tăng ở mức cao làm dấy lên lo ngại rằng người tiêu dùng và ngành công nghiệp EU sẽ phải vật lộn để thanh toán hóa đơn năng lượng, có nguy cơ đẩy EU tới nguy cơ suy thoái vào mùa đông năm nay", chuyên gia này cảnh báo.

Hiện nay, rất ít nhà phân tích hoặc nhà điều hành kỳ vọng tình hình sẽ cải thiện trong những tháng tới. Với nguồn cung giảm và giá cao hơn, cuộc khủng hoảng khí đốt đang ngày càng phủ bóng đen lên kinh tế của châu Âu. Vào đầu tháng này, EC cho biết nền kinh tế của EU có thể sẽ đạt mức tăng trưởng 2,7% trong năm nay và 1,5% trong năm tới. Tuy nhiên, việc ngừng hoàn toàn nguồn cung khí đốt từ Nga có thể dẫn đến tình trạng suy thoái vào cuối năm 2022.

“Giá xăng cao hơn, làm tăng chi phí của các công ty và người tiêu dùng sẽ thắt chặt ngân sách chi tiêu. Do đó, chúng tôi lo ngại EU sẽ rơi vào tình trạng suy thoái kèm theo lạm phát cao, hay còn gọi là đình lạm", ông Uwe Braun, Giám đốc Điều hành của ArcelorMittal đánh giá.