Rà soát vướng mắc trong quản lý và phát triển đô thị

>> Thiết chế kiến trúc sư trưởng trong quản lý đô thị

Theo đó, để có cơ sở đề xuất các chính sách trong đề nghị xây dựng dự án Luật Quản lý phát triển đô thị sắp tới, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát, tổng hợp, đánh giá toàn diện những khó khăn vướng mắc trong thực tiễn, rà soát những nội dung chồng chéo, bất cập trong việc thi hành các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến quản lý phát triển đô thị, đề xuất những chính sách hoặc nội dung cần được quy định để điều chỉnh các vấn đề phát sinh trong thực tiễn.

Việc rà soát, tổng hợp đánh giá toàn diện những khó khăn vướng mắc trong thực tiễn quản lý và phát triển đô thị trên địa bàn, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương tập trung vào công tác phân loại đô thị.

Việc phân bổ mạng lưới, phát triển hệ thống đô thị cần được đánh giá việc hình thành, phát triển hệ thống đô thị theo quy hoạch và có kế hoạch; đánh giá về việc kiểm soát đảm bảo thực hiện các chỉ tiêu phát triển đô thị trong từng giai đoạn kinh tế - xã hội; đánh giá về việc kiểm soát hình thành các điểm dân cư phi nông nghiệp tự phát, các khu vực đô thị hóa không theo quy hoạch, các khu vực nông thôn đô thị hóa.

Bộ Xây dựng cũng đề nghị các địa phương phải đánh giá được sự phát triển đô thị theo chương trình, kế hoạch đã đề ra và đánh giá về cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị; về triển khai các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở, phát triển mới các khu vực trong đô thị.

Bên cạnh đó, rà soát những nội dung mâu thuẫn, chồng chéo những tồn tại, bất cập, chồng chéo trong các quy định pháp luật hiện hành có liên quan đến phát triển đô thị như quy hoạch, đất đai, đầu tư, nhà ở, kinh doanh bất động sản, cần được sửa đổi, bổ sung. Những nội dung chưa được quy định trong các văn bản pháp luật cần được ban hành để điều chỉnh các vấn đề của thực tiễn.

Trước đó, theo đánh giá chung của Bộ Xây dựng, việc tổ chức thực hiện quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quản lý phát triển đô thị thời gian qua vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế của công tác này.

>>  Phát triển nhà ở xã hội: Lời giải nào cho Việt Nam?

Cụ thể, còn một số quy hoạch đô thị thiếu tầm nhìn; chưa đồng bộ, chưa gắn kết với các quy hoạch khác (quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng…). Chất lượng đô thị hóa chưa cao, nhiều nơi còn tình trạng phát triển đô thị theo chiều rộng, mức độ tập trung kinh tế còn thấp.

Kết cấu, chất lượng hạ tầng đô thị chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển dân số và kinh tế khu vực đô thị; chưa thích ứng với biến đổi khí hậu, còn xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông, ngập lụt tại các thành phố lớn.

Đặc biệt, tại báo cáo gửi đại biểu Quốc hội về một số vấn đề chuẩn bị cho phiên chất vấn, trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4 năm 2022, Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh việc điều chỉnh quy hoạch đô thị (bao gồm cả điều chỉnh tổng thể và điều chỉnh cục bộ), nhất là điều chỉnh quy hoạch chi tiết tại một số địa phương còn có biểu hiện tùy tiện, không tuân thủ quy định pháp luật và yêu cầu của quy chuẩn về quy hoạch xây dựng.

Liên quan đến vấn đề này, trước đó Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã ban hành Kết luận thanh tra về hàng loạt vi phạm trong quy hoạch, xây dựng các dự án cao ốc hai bên tuyến đường Lê Văn Lương - Tố Hữu (Hà Nội).

Theo Kết luận thanh tra, Quy hoạch chi tiết phê duyệt lần đầu đã cơ bản nghiên cứu tính toán sự đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Tuy nhiên, khi thực hiện triển khai quy hoạch lại theo đề xuất chủ đầu tư, đã nhiều lần điều chỉnh đồ án hoặc điều chỉnh cục bộ hoặc chấp thuận tổng mặt bằng, phương án thiết kế rồi tiếp tục điều chỉnh cho từng dự án theo hướng chuyển đổi công năng thành nhà ở, tăng thêm tầng cao, tăng thêm diện tích sàn (có dự án điều chỉnh 5 lần, nhiều dự án chuyển chức năng từ văn phòng, từ công cộng thành hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại và căn hộ chung cư để bán), có dự án điều chỉnh tăng từ 5 tầng thành 30 tầng.