Sửa Luật Quản lý Thuế: Phải loại bỏ những quy định gây khó cho doanh nghiệp

Trình bày Tờ trình Dự án Luật tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính - Cao Anh Tuấn cho biết, việc xây dựng Dự án Luật nhằm đẩy mạnh hiện đại hóa và chuyển đổi số toàn diện công tác quản lý thuế với 3 trụ cột: tạo thuận lợi cho người nộp thuế, nâng cao hiệu lực quản lý và số hóa quy trình nghiệp vụ.

Đồng thời, khắc phục bất cập của Luật hiện hành, đồng bộ với pháp luật liên quan; cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, tăng cường chia sẻ dữ liệu, phối hợp liên ngành. Thúc đẩy phân cấp, phân quyền; triển khai thủ tục thuế trực tuyến toàn trình không phụ thuộc địa giới hành chính, hướng đến mô hình “một cửa số” duy nhất…

Theo Thứ trưởng, Dự thảo Luật gồm 9 Chương, 53 Điều, với phạm vi sửa đổi được giữ nguyên như phạm vi của Luật Quản lý thuế năm 2019. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung đối tượng về người nộp thuế để bảo đảm đồng bộ với pháp luật liên quan nhằm bao quát đối tượng phát sinh phục vụ công tác quản lý thuế; sửa đổi, bổ sung về tên cơ quan quản lý thuế cho phù hợp với tổ chức bộ máy mới sau sắp xếp.

Về khai thuế, tính thuế, khấu trừ thuế (Điều 12), Dự thảo Luật cơ bản kế thừa nội dung Điều 7, và từ Điều 42 đến 48 Luật hiện hành. Sửa đổi thời hạn khai bổ sung từ 10 năm xuống 5 năm; bổ sung quy định người nộp thuế không được khai bổ sung trong thời gian theo văn bản đề nghị của cơ quan điều tra yêu cầu người nộp thuế không được khai bổ sung hồ sơ khai thuế theo quy định của Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự và giao Chính phủ quy định các trường hợp được khai bổ sung sau khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra…

“Luật Quản lý thuế năm 2019 cho phép người nộp thuế vẫn được khai bổ sung hồ sơ khai thuế khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế, thì người nộp thuế và cơ quan thuế thực hiện xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế. Qua kết quả rà soát theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, thì quy định này của Luật năm 2019 có sơ hở, bất cập, có khả năng dẫn đến tiêu cực trong công tác quản lý thuế”, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn chia sẻ.

Cho ý kiến thẩm tra Dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội - Phan Văn Mãi nêu rõ, Luật Quản lý thuế năm 2019 cho phép người nộp thuế vẫn được khai bổ sung hồ sơ khai thuế khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế, thì người nộp thuế và cơ quan thuế thực hiện xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế.

Qua kết quả rà soát theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, thì quy định này của Luật năm 2019 có sơ hở, bất cập, có khả năng dẫn đến tiêu cực trong công tác quản lý thuế.

Vì vậy, Luật số 56/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của 9 luật thuộc lĩnh vực tài chính đã sửa quy định nêu trên theo hướng không cho phép người nộp thuế được khai bổ sung khi cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra về thuế.

Do đó, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, không bổ sung nội dung giao Chính phủ quy định các trường hợp được khai bổ sung sau khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra; việc bổ sung quy định này cũng không thống nhất với quy định tại đoạn đầu của khoản này.

Tại phiên họp, cho ý kiến về Dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội – Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Luật Quản lý thuế cần được sửa đổi toàn diện, không chỉ để đáp ứng thực tiễn mà còn để tạo hành lang pháp lý cho quá trình chuyển đổi số, thương mại điện tử và hiện đại hóa quản lý Nhà nước.

“Xây dựng hệ thống thuế hướng đến phục vụ người nộp thuế, minh bạch, công bằng và hiệu quả hơn, đồng thời phải loại bỏ những quy định chồng chéo, rườm rà gây khó cho doanh nghiệp”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.

Đồng thời lưu ý, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh, chuyển sang kê khai thực tế để phản ánh trung thực doanh thu và bảo đảm công bằng giữa các đối tượng nộp thuế.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, làm rõ quy định sử dụng mã định danh cá nhân làm mã số thuế, trong đó phải quy định chặt chẽ về bảo mật, tránh rò rỉ thông tin, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ trong quá trình chuyển đổi số.

Cùng với đó, vấn đề chống chuyển giá và tăng cường hợp tác quốc tế về thuế được xem là nội dung trọng tâm, giúp Việt Nam hội nhập sâu hơn vào hệ thống tài chính toàn cầu, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh lành mạnh.

Ngoài ra, lưu ý đến các bất cập thực tế trong thu ngân sách, như tình trạng “thu vượt – tất toán chậm – nợ thuế treo nhiều năm”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, ngành Tài chính đánh giá toàn diện để điều chỉnh cách giao dự toán, bảo đảm thu đúng, thu đủ, không dồn áp lực lên doanh nghiệp.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Luật Quản lý thuế sửa đổi phải giúp giảm thất thu nhưng không làm gia tăng gánh nặng hành chính, đồng thời khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế tư nhân và đầu tư nước ngoài.

Trước các ý kiến góp ý tại phiên họp, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết, sẽ tiếp thu các ý kiến tại phiên thảo luận để hoàn thiện Dự thảo, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 tới.